Walther Funk
Walther Emanuel Funk (talaffuzi: Uolter Emanuel Funk; 18-avgust 1890-yil, Trakenen, Sharqiy Prussiya — 31-may 1960-yil, Dusseldorf) — nemis jurnalisti, natsistlar iqtisodiyot vaziri, Reichsbank prezidenti.
| Walther Funk | |
|---|---|
 | |
.svg) | |
|
Mansab davri 4-fevral 1938-yil – 1-may 1945-yil | |
| Kansler | Adolf Gitler |
| Oʻtmishdoshi | German Gering |
| Vorisi | lavozim bekor qilingan |
| |
|
Mansab davri 19-yanvar 1939-yil – 1-may 1945-yil | |
| Kansler | Adolf Gitler |
| Oʻtmishdoshi | Yalmar Shaxt |
| Vorisi | lavozim bekor qilingan |
| Shaxsiy maʼlumotlari | |
| Tavalludi |
18-avgust 1890-yil Trakenen, Sharqiy Prussiya .svg){kind=small} |
| Vafoti |
31-may 1960-yil (69 yoshda) Dyusseldorf |
| Millati | nemis |
| Siyosiy partiyasi |
 NSDAP |
| Turmush oʻrtogʻi | Luiza Shitt-Ziben (1919-yildan) |
| Onasi | Sofia Urbshat |
| Otasi | katta Walther Funk |
| Taʼlim |
Gumboldt nomidagi Berlin Universiteti Leypsig Universiteti |
| Kasbi | nemis jurnalisti |
| Imzosi |
 |
| Mansubligi | German imperiyasi |
| Qoʻshin turi | piyoda qoʻshinlar |
| Xizmat yillari | 1915-1916 |
| Unvoni |
 |
| Mukofotlari | oddiy askar |
Biografiyasi tahrir
Tadbirkor oilasida tugʻilgan. Waltherning amakisi — pianinochi Alfred Reyzenauer , Listning sevimli shogirdi[1] boʻlgan.
1908-1912-yillarda Leypsig va Berlinda huquq, adabiyot, musiqa va iqtisod boʻyicha tahsil olgan. „Berliner National-Zeitung“ va „Leipziger Neueste Nachrichten“ gazetalarida ishlagan. 1915-1916-yillarda harbiy xizmatni oʻtagan, harbiy xizmatga yaroqsiz deb boʻshatilgan.
1921-yildan Berlin fond birjasi muharriri, 1927-yildan Berlin fond birjasi va Berlin sanoat va savdo palatasi matbuot xizmati raisi, 1928-yildan 1932-yilgacha Germaniya sanoat jamiyati va ijtimoiy siyosat boshqaruvining yetakchi aʼzosi boʻlgan.
1931-yil may oyidan NSDAP „Siyosiy va iqtisodiy matbuot xizmati“ning muharriri boʻlib ishlagan. 1933-yil fevraldan u Gitlerning shaxsiy matbuot yordamchisi etib tayinlanadi. 1933-yil mart oyida u Xalq taʼlimi va targʻibot vazirligining davlat kotibi etib tayinlandi va shu bilan birga hukumat matbuot kotibi sifatida ham ishlaydi. 1933-yil 15-noyabrda Imperator Madaniyat palatasi raisining oʻrinbosari etib saylandi.
1938-yil 4-fevralda Shaxt isteʼfoga chiqqanidan soʻng u Reyx iqtisodiyot vaziri etib tayinlandi. 1939-yil 19-yanvardan Reyxsbankining prezidenti, 1939-yil avgustdan — harbiy-iqtisodiy choralar uchun mas’ul boʻlgan Reyx Mudofaa Vazirlar Kengashining aʼzosi boʻldi.
1940-yilda u yahudiylarning banklar va boshqa muassasalarda saqlanadigan mulkka boʻlgan huquqlarini bekor qiladi.[2]
1943-yil 4-fevralda u urush iqtisodiyotiga aloqador boʻlmagan barcha korxonalarni yopishni buyurdi. Oʻsha yilning sentyabr oyida u Qurol-yarogʻ vaziri Albert Shpeerning markaziy rejalashtirish shtabiga aʼzo boʻldi, u Ittifoqchilarning bombardimoniga qaramay, harbiy ishlab chiqarishni koʻpaytirishga muvaffaq boʻldi.
1944-yilga kelib Funk oʻz mavqeyini yoʻqotdi, chunki Albert Shpeer uning samarasiz ishidan norozi edi.[2]
1945-yil 11-mayda u Britaniya qoʻshinlari tomonidan Rur viloyatida hibsga olindi.
1946-yil 1-oktyabrda Nyurnbergdagi sudda u Xalqaro harbiy tribunal tomonidan umrbod qamoq jazosiga hukm qilindi va oʻsha yilning noyabrida u Shpandau qamoqxonasiga olib ketildi.
1957-yil 16-mayda Funk sogʻligʻi sababli erta ozod qilindi.
1958-yil dekabr oyida u 10 900 nemis markasi miqdorida jarimaga tortildi.[2]
Walther Funk 1960-yil 31-mayda Dyusseldorfda vafot etdi.
Hukumat mukofotlari tahrir
- I darajali Avliyo Aleksandr ordeni — 1938-yil 12-oktyabr, Bolgariya podshosi Boris III farmoni asosida mukofotlangan.[3]
Manbalar tahrir
- ↑ Эрнст Ганфштенгль „Глава 12“,. Гитлер. Утраченные годы. Воспоминания сподвижника фюрера. 1927—1944. М.: Центрполиграф, 2007. ISBN 978-5-9254-2945-1.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 „Biographie: Walther Funk, 1890-1960“. 2013-yil 2-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 20-yanvar.
- ↑ V. K. Volkov. Myunxenskiy sgovor i balkanskie strani. M., „Nauka“, 1978. str.112
Adabiyotlar tahrir
- Oestreich Pol. Walther Funk. Myunxen: Eher, 1940 (rasmiy tarjimai holi).
- Залесский К.А.. Кто был кто в Третьем рейхе: Биографический энциклопедический словарь. {{[[Andoza:{{{1}}}|{{{1}}}]]}}.: Astrel, 2002. ISBN 5-17-015753-3.
- Ronald Smelser, Enrico Syring, Rainer Zitelmann. Die braune Elite II. 21 weitere biographische Skizzen. Darmstadt: Wissenschaftliche Buchgesellschaft, 1993 — 91—102 bet. ISBN 3-534-80122-9. (olm.)
- Ernst Klee. Das Personenlexikon zum Dritten Reich. Wer war was vor und nach 1945. Frankfurt am Main: Fischer-Taschenbuch-Verlag, 2005 — 172 bet. ISBN 3-596-16048-0. (olm.)
- Hermann Weiß. Biographisches Lexikon zum Dritten Reich. Frankfurt am Main: S. Fischer Verlag, 1998 — 136—137 bet. ISBN 3-10-091052-4. (olm.)
Havolalar tahrir
- „Chronos“ haqida qisqacha biografiya[sayt ishlamaydi]
- Nemis tarixiy muzeyi veb-saytida qisqacha tarjimai hol (olm.)
- Federal arxiv veb-saytida qisqacha biografik maʼlumotlar (olm.)
- Yahudiy virtual kutubxonasi veb-saytida Funk faoliyatining tahlili (ingl.)
- Walther Funk[sayt ishlamaydi]. Nyurnberg tribunalining hukmi[sayt ishlamaydi]
