Vasiliy Fedorovich Xomchenko (belaruscha: Васі́ль Фёдаравіч Хо́мчанка; 1919-1992) — belarus sovet yozuvchisi. SSSR Yozuvchilar uyushmasi aʼzosi(1960).

Biografiyasi tahrir

1919-yil 12-yanvarda Mogilyov viloyati Kostyukovichskiy tumani Kanichi qishlogʻidagi dehqonlar oilasida tugʻilgan .

Minsk kimyo-texnologiya kollejida (1934-1935), Belarus davlat universitetining ishchilar fakultetida oʻqigan.

Uzoq Sharqda 1941-yil aprelgacha Quyi Amur lagerida qamoq jazosini o‘tagan. 1969-yilda uning ishi Belorussiya SSR Oliy Kengashi tomonidan qayta koʻrib chiqilgan.

1941—1968-yillarda Sovet Armiyasi saflarida Ulug 'Vatan urushi yillarida minomyot vzvod komandiri sifatida janglarda qatnashgan. Avstriyadagi urushdagi xizmatini ham tugatgan.

Buynaksk piyodalar maktabini (1944) va Harbiy yuridik akademiyani (1951) tugatgan.

1972—1985-yillarda „Mastatskaya Litaratura“ nashriyotida nasriy tahririyat mudiri sifatida faoliyat yuritgan. 1985-yildan ijodiy faoliyatini boshlagan. 1960-yildan Belorussiya SSR Yozuvchilar uyushmasi Kengashi aʼzosi lavozimini egallagan. U Belorussiya SSR Yozuvchilar uyushmasining qatagʻon qilingan yozuvchilar merosini qaytarish boʻyicha komissiyasini boshqargan. 1992-yil 4-noyabrda Minskda vafot etgan.[1]

Ilk faoliyati tahrir

Birinchi sheʼrini 1934-yilda „Pianer Belarus“ gazetasida, birinchi hikoyasini 1937-yilda „Iskra Ilyich“ (Gomel) gazetasida nashr etgan. 1954-yilda Vladimir adabiy almanaxida „Anisov bor“ qissasini nashr etgandan soʻng u adabiy faoliyatga qaytdi.

U bolalar yozuvchisi, voqealarga boy va tarixiy nasr muallifi sifatida tanilgan. R. Kiplingning „Nega filning burni uzun“ (1974) ertagini belarus tiliga tarjima qilgan.

F.V. Xomchenkoning asarlari rus, ukrain, moldavan, litva va boshqa tillarga ham tarjima qilingan.

Ssenariylari tahrir

Bibliografiyasi tahrir

Hikoya kitoblari tahrir

  • ruscha: «Куда исчез гриб» (1957)
  • ruscha: «Жаворонок» (1958)
  • ruscha: «Рассказы» (1959)
  • belaruscha: «Наша вячэра» („Nash ujin“) (1959)
  • belaruscha: «Рукавіцы генерала Даватара» („Rukavitsi generala Dovatora“) (1960)
  • belaruscha: «Аднойчы майскім днём» („Odnajdi mayskim dnyom“) (1962)
  • belaruscha: «Суседзі» („Sosedi“) (1962)
  • belaruscha: «Чырвоны мак» („Krasniy mak“) (1964)
  • belaruscha: «Верны рыцар» („Verniy risar“) (1965) (rassom V.Shaganovich)
  • belaruscha: «Тваё чэснае слова» („Tvoyo chestnoe slovo“) (1965)
  • belaruscha: «Зімовы дождж» („Qish yomgʻiri“) (1968)
  • belaruscha: «Сустрэча з цудам» („Vstrecha s chudom“) (1969)
  • belaruscha: «Цёплая зямля» („Tyoplaya zemlya“) (1971)
  • belaruscha: «Я ўжо вялікі» („Ya uje bolshoy“) (1972) (rassom M.Belskiy)
  • belaruscha: «Уначы пад сонцам» („Nochyu pod solnsem“) (1974)
  • belaruscha: «Паклон» („Poklon“) (1976) (Rassom N.Seleshuk)

Yumorlar toʻplami tahrir

Hikoyalar va romanlar kitoblari tahrir

  • belaruscha: «Бацькава шабля» („Otsovskaya sablya“) (1982)
  • belaruscha: «Чэкістам стала вядома» („Chekistam stalo izvestno“) (1985)
  • belaruscha: «Стрэл у акно» („Vistrel v okno“) (1988)
  • belaruscha: «Цар — зэк Сямён Івашкін : аповесці, апавяданні» („Tsar — zek Semyon Ivashkin : povesti, rasskazi“) (1992)

Ertaklar tahrir

  • belaruscha: «Чырвоныя хвалі» („Krasnie volni“) (1968)
  • belaruscha: «Я прынёс вам радасць» („Ya prinyos vam radost“) (1981)
  • belaruscha: «Пры апазнанні — затрымаць» („Pri opoznanii — zaderjat“) (1983, 2007)

Romanlar tahrir

  • belaruscha: «Вяртанне ў агонь» („Vozvraщenie v ogon“) (1978)

Bestsellerlar tahrir

  • belaruscha: «Выбранае» („Izbrannoe“) (1975)
  • belaruscha: «Выбраныя творы : у 2 тамах» („Izbrannie proizvedeniya : v 2 tomax“) (1979)
  • belaruscha: «Чырвоныя ягады : апавяданні» („Krasnie yagodi : rasskazi“) (1999)

Rus tiliga tarjima qilingan asarlar tahrir

  • Xomchenko, V. F. Perchatki generala Dovatora : rasskazi / V. F. Xomchenko; xudojniki L. V. Fedoteva, N. V. Gusev. — Vladimir : Vladimirskoe knijnoe izdatelstvo, 1959. — 15 s.
  • Xomchenko, V. F. Dorogoy podarok : Rasskazi / V. F. Xomchenko; Per. s belorus. T. Lixotal; xudoj. O. Bogaevskaya. — Moskva : Detgiz, 1963. — 64 s.
  • Xomchenko, V. F. Voenniy gorodok : Rasskazi, povesti / V. F. Xomchenko; Avtoriz. per. s belorus. E. Lyubanskoy; xudoj. G. Yumaguzina. — Moskva : Detskaya literatura, 1965. — 79 s.
  • Xomchenko, V. F. Podkova : Rasskazi / V. F. Xomchenko; Avtoriz. per. s belorus. M. Musienko; xudoj. G. Yumaguzina. — Moskva : Voenizdat SSSR, 1966. — 166 s.
  • Xomchenko, V. F. Krasniy mak : Rasskazi o V. I. Lenine / V. F. Xomchenko; Avtoriz. per. s belorus.; xudojniki M. Belskiy i P. Kalinin. — Minsk : Belarus, 1966. — 48 s.
  • Xomchenko, V. F. Dom pod siney krishey : rasskazi i povest / V. F. Xomchenko; Avtoriz. per. s belorus.; xudojnik A. Salkov. — Minsk : Belarus, 1967. — 182 s.
  • Xomchenko, V. F. Krasnie volni : Povest, rasskazi / V. F. Xomchenko; Avtoriz. per. s belorus. M. Musienko; xudoj. V. S. Goryachev. — Moskva : Sovetskiy pisatel, 1972. — 260 s.
  • Xomchenko, V. F. Krasnie volni : Povest / V. F. Xomchenko; Avtoriz. per. s belorus. M. Musienko. — Minsk : Mastatskaya lіtaratura, 1973. — 159 s.
  • Xomchenko, V. F. Boevaya trevoga : rasskazi / V. F. Xomchenko; Avtoriz. per. s belorus. E. Lyubanskaya; xudoj. : G. Yumaguzin. — Moskva : Detskaya literatura, 1977. — 96 s.
  • Xomchenko, V. F. Vozvraщenie v ogon : roman / V. F. Xomchenko; Avtoriz. per. s belorus. A. Ostrovskogo, G. Ostrovskoy; posleslovie G. Shupenki; xudoj. A. K. Yaskevich. — Moskva : Voenizdat, 1982. — 284 s.
  • Xomchenko, V. F. Terem-rukavitsa : rasskazi i skazki / V. F. Xomchenko; per. s belorus. avtora; xudoj. V. S. Poщastev. — Minsk : Yunatstva, 1985. — 71 s.
  • Xomchenko, V. F. Pri opoznanii — zaderjat : Povest, rasskazi / V. F. Xomchenko; Avtoriz. per. s belorus.; xudoj. A.Meshkov. — Moskva : Sovetskiy pisatel, 1988. — 413 s.
  • Xomchenko, V. F. Pri opoznanii — zaderjat : Povesti / V. F. Xomchenko; Avtoriz. per. s belorus.; xudoj. A.Meshkov. — Minsk : Mastatskaya lіtaratura, 1989. — 446 s.

Mukofotlari va unvonlari tahrir

Manbalar tahrir

  1. Vasіl Xomchanka // Belaruskіya pіsmennіkі (1917—1990) : Davednіk / Sklad. A. K. Gardzіskі; nav. red. A. L. Verabey. — Mn.: Mastatskaya lіtaratura, 1994. — S. 565—566.
  2. Xomchenko Vasiliy Fyodorovich (Wayback Machine saytida 2016-03-05 sanasida arxivlangan) // na sayte kinostudii Belarusfilm.

Kitobiy manbalar tahrir

  • Golubeva, L. Bolalar va bolalar uchun / L. Golubeva // Polymya. — 1970. — 4-son.