Xamis Qaddafiy (27-may 1983-yil — 2011-yil 29-avgust) Liviya sobiq rahbari Muammar Qaddafiyning yettinchi va kenja oʻgʻli. Liviya armiyasining Xamis brigadasini boshqargan harbiy qoʻmondon edi. 2011-yilda Liviyadagi fuqarolar urushi paytida u otasini faoliyatidan cheklashtishga urinayotgan muxolifat kuchlarining asosiy nishoniga aylangan edi[1].

Xamis Qaddafi
خميس القذافي
Tavalludi 27-may 1983-yil
Vafoti 29-avgust 2011-yil(2011-08-29)
(28 yoshda) (Disputed)
near Tarhuna, Libya
Fuqaroligi Liviya
Otasi Qazzofiy Muammar
Onasi Safia Farkash

Taʼlim va martabasi tahrir

Uch yoshida Xamis Qaddafiy 1986-yil 15-aprelda AQShning Liviyani bombardimon qilishida yaralangan. 1986-yilda Berlindagi diskoteka portlashiga o‘ch olish maqsadida Bob al-Aziziya harbiy majmuasiga hujum qilinganida boshidan jarohat olgan[2]. Tripolidagi harbiy akademiyani tamomlagan, harbiy sanʼat va fan boʻyicha bakalavr darajasini olgan, keyinchalik Moskvadagi Frunze nomidagi harbiy akademiya va Rossiya Qurolli Kuchlari Bosh shtabining Harbiy akademiyasini tamomlagan. 2008-yilda Qaddafiy Jazoirga tashrif buyurdi hamda u yerda prezident Abdulaziz Buteflika tomonidan qabul qilingan edi.

2010-yil aprel oyida u Madriddagi IE Business School(ilgari Instituto de Empresa nomi bilan mashhur) magistr darajasini boshladi[3]. Biroq, u 2011-yilning mart oyida „Liviya aholisiga qarshi hujumlarga aloqadorligi“ uchun muassasa tomonidan chiqarib yuborilgan[4].

2011-yil boshida Qaddafiy AECOM Technology korporatsiyasida stajyor sifatida ishlagan. AECOMning global kommunikatsiyalar bo‘yicha katta vitse-prezidenti Pol Gennaroning so‘zlariga ko‘ra, Qaddafiy 2011-yil fevral oyida stajirovka o‘tashi doirasida AQSh bo‘ylab sayohat qilgan, jumladan, harbiy ob’ektlar va diqqatga sazovor joylarni ziyorat qilgan. Bu safar 17-fevralda Liviyada fuqarolar urushi boshlanganidan keyin toʻxtatildi va Qaddafiy Liviyaga qaytdi.

Liviyadagi fuqarolar urushidagi roli tahrir

Fuqarolar urushida otasiga yordam berish uchun Liviyaga qaytib kelgan. Xamis Qaddafiy Muammar Qaddafiyga sodiq boʻlganLiviya Qurolli Kuchlarining maxsus kuchlari brigadasi Xamis brigadasini boshqarib, Zaviyaga hujum qilishni buyurdi[5][6]. Jang Qaddafiyparast kuchlarning shaharni qaytarib olishiga olib keldi. Shuningdek, u fevral oxiri mart oyining boshlarida poytaxt Tripoli va uning atrofidagi rejimga qarshi namoyishlarni bostirishda yordam bergan. Uning kuchlari Misrata jangida ham qatnashgan. 2011-yil iyun oyida u Zlitenda Qaddafiy tarafdori kuchlarga qoʻmondonlik qilgan. U haqida uning brigadasidan qoʻlga olingan askar ham Xamis Qaddafiy oʻz qoʻshinlariga shunday takitlagan: „Misratani oling, aks holda sizni oʻzim oʻldiraman“ deganini xabar qilgan. Misratani olmasang, ishimiz tugadi"[7].

Oʻlim haqidagi mish-mishlar tahrir

Liviya fuqarolar urushi tahrir

2011 yil 13 mart: Bab al-Aziziyaga xudkushlik hujumi sodir etilgan tahrir

2011-yil 20-mart kuni Qaddafiyga qarshi Al Manara Media xabariga ko‘ra, Xamis Qaddafiy 1(bir) hafta oldin uchuvchi Muhammad Moxtar Usmon o‘z samolyotini Bob al-Aziziyaga qulagani daʼvo qilingan jarohatlar tufayli vafot etgan. Buni hech qanday mustaqil manba tasdiqlamadi. Samolyotning halokatga uchragani Al Manara hamda Al-Manara bilan chambarchas bogʻliq boʻlgan Jazoirning Shuruk gazetasidan tashqari boshqa mustaqil OAV tomonidan ham ilgari xabar qilinmagan yoki tasdiqlanmagan edi. U bilan bogʻliq xabarlarning bir qismi boʻlish ehtimoli bor boʻlgan.

Manbalar tahrir

  1. „نعي لشهيد خاض معارك باسلة الشهيد خميس القذافي“. YouTube. Qaraldi: 2012-yil 19-dekabr.
  2. Copeland, David A.. The Greenwood Library of American War Reporting: The Vietnam War & post-Vietnam conflicts. Westport, Connecticut: Greenwood Press, 2005 — 346 bet. ISBN 978-0-313-32930-2. 
  3. „Un hijo de Gadafi estudia un master en Madrid“ (es). El País (2011-yil 22-fevral). Qaraldi: 2011-yil 15-oktyabr.
  4. Ross-Thomas, Emma. „Madrid's IE Business School Expels Qaddafi's Son From MBA“. Bloomberg L.P. (2011-yil 4-mart). Qaraldi: 2011-yil 20-iyun.
  5. „Khamis Gaddafi Recruits Mercenaries to Shoot Protestors“. International Business Times (2011-yil 11-fevral).
  6. „Khamis Ghaddafi: The agent of fear“. Afrol News (2011-yil 23-fevral). Qaraldi: 2012-yil 2-yanvar.
  7. Fadel, Leila. „Libyan rebels stage insurrection in Zlitan“. The Washington Post (2011-yil 10-iyun). Qaraldi: 2011-yil 5-avgust.