Avliyo Sergey Radonej cherkovi (Andijon)
Avliyo Sergiy Radonej cherkovi — Andijon shahrida joylashgan Rus pravoslav cherkovi. Oʻrta Osiyo metropolitan okrugiga qarashli Toshkent va Oʻzbekiston yeparxiyasining pravoslav cherkovi.
| Avliyo Sergey Radonej cherkovi (Andijon) | |
|---|---|
[[Dosya: |250px|alt=]]
| |
| Temel bilgiler | |
| Joy | Andijon, Farg'ona vodiysi |
| Diniy eʼtiqod | Xristianlik |
| Mazhab | Pravaslav dini |
| Ochilish yili | 1996-yil |
| Funksional holati | Mavjud emas |
| Meʼmor | |
| Meʼmor(lar) | I.R.Sakovich |
| Qurilishni boshlash yili | 1893-yil |
| Tugatish yili | 1896-yil |
| Xususiyatlari | |
| Sigʻimi | 300 |
| Balandligi | 10 metr |
Cherkovning asosiy binosi 1892-yilda tashkil etilgan[1], ibodatxona va qoʻngʻiroq minorasi 1893-yilda qurib bitkazilgan[2]. Arxitektori — I. R. Sakovich, bino uning eskizlari boʻyicha qurilgan[2]. 1896-yilda cherkov sifatida foydalanishga ruxsat berilgan[2]. 1930-yilda buzib tashlangan[3]. Radonej Sankt Sergius sharafiga nomlangan. U 300 kishi uchun moʻljallangan[1], xodimlar soniga koʻra, bir ruhoniy cherkov uchun tayinlangan[1], patronal bayrami kuni — 25-sentyabr[3].
Tarixi tahrir
1884-yil 12-yanvarda ruhoniy Aleksiy Nadejdin Farg‘ona harbiy gubernatori, general-mayor Nikolay Ivanovga Andijon shahrida 500 kishilik pravoslav cherkovi qurilishi to‘g‘risida hisobot taqdim etadi.
U muvaqqat askarlarning Andijon Sergius cherkovi butunlay vayronaga aylangani va garnizon ko‘chishi bilan u juda uzoqlashib qolgani — jaziramada yoki yomg‘irda unga uch chaqirim piyoda borish kerakligi haqida oliy hokimiyatga ishonchnoma yozgan. Shuning sababli pravoslavlar uchun yangi cherkov qurish kerak boʻlgan.
Sergey Radonej nomidagi maʼbadning qurilishi roppa-rosa oʻn yil oʻtib yakunlandi[4].
Qoʻngʻiroq minorali ibodatxona Andijonning markaziy maydonida, keyinchalik Gorkiy koʻchasida joylashgan (hozirgi Istiqlol koʻchasida). Cherkov pishiq gʻishtdan qurilgan. Cherkov qurilishida ishlatilgan mablagʻlar xazina hisobidan qoplangan. 1902-yil 3-dekabrda Andijonda zilzila sodir boʻldi, natijada ibodatxona qulab tushdi. Keyinroq kapital taʼmirlandi.
Ibodatxona Turkiston yeparxiyasi boshqarmasi tomonidan boshqarilgan. Keyin Qoʻqon harbiy okrugi tarkibiga kirgan.
Ibodatxona buzib tashlanganligi sababli u hech qanday idoraga qarashli emas, „Toshkent va Oʻzbekiston yeparxiyasi“ tarkibiga kira olmaydi.
Cherkov rus pravoslav qabristonida, qamoqxona yaqinida joylashgan.
Cherkovda boy ikonostaz va cherkov anjomlari mavjud boʻlgan. Cherkovda 5 ta qoʻngʻiroqli minora ham boʻlgan. Cherkov balandligi 10 metrga yetgan.
Ibodatxonada yog‘li bo‘yoqlar bilan chizilgan „Spodruchnitsa Greshnix“ ikonasi alohida eʼtiborga loyiq. 1905-yilda ikona Andijonda sodir bo‘lgan 1902-yildagi zilzila munosabati bilan avliyo Athos rohiblari tomonidan sovg‘asi hisoblangan.
Ruhoniylar haqida hech qanday maʼlumot yoʻq.
Manbalar tahrir
Adabiyotlar tahrir
- Fotosurat va tavsif bilan buklet. Ivanov An. A. — Rossiya Turkistonining shahar va qishloqlariga sayohatlar. Qishloq va shaharlar, jami 100 ga yaqin fotosuratlar va 154 ta matnlar oʻrganilib, suratga olindi. Sankt-Peterburg, 1910 yil.
- Kitob. Ivanov Al. A. — Qoʻqon harbiy okrugi tarixi . Qo‘qon, 1911 yil.
- Kitob. Tsitovich G. A. — Armiya va dengiz floti ibodatxonalari . Pyatigorsk, 1913 yil.
- Kitob. Golenberg B. A. — Turkiston oʻlkasining qadimiy ibodatxonalari . Toshkent, 2011 yil.
- Kitob. Ruzaev B. A. — Oʻzbekistonda cherkovlar tarixi . Toshkent, 2014 yil.