Cevat Şakir Kabaağaçlı (tugʻilgan paytidagi ismi: Musa Cevat Şakir; 1890-yil 17-aprel – 1973-yil 13-oktyabr; taxallusi „Galikarnas baliqchisi“, turkcha: Halikarnas Balıkçısı) – turkiyalik romanlar, hikoyalar va esselar yozuvchi, etnograf.

Cevat Şakir Kabaağaçlı
Tavalludi
Musa Cevat Şakir

17-aprel 1886-yil
Vafoti 13-oktyabr 1973-yil(1973-10-13)
(87 yoshda)
Izmir, Turkiya
Fuqaroligi Turkiya
Kasbi Yozuvchi
Otasi Mehmet Şakir Paşa

Yoshligi tahrir

Şakir 1890-yilda Kabaağaclı oilasida tugʻilgan. Istanbuldagi Büyükadada oʻsgan. U sanʼatkorlar Fahrelnissa Zeid va Aliye Bergerning ukasi.

Uning otasi Mehmed Şakir Pasha harbiy ofitser boʻlib, oʻgʻlini Oxford universitetida oʻqishga tayyorlagan. Cevat oʻqishni tashlab, Turkiyaga safari chogʻida Anise ismli italiyalik ayolga uylanadi. 1914-yilda u otasini ularning fermasida janjaldan keyin otib tashladi. 14 yillik qamoq jazosiga hukm qilingan, biroq umumiy amnistiyadan keyin ozod qilingan[1]. 1925-yili siyosiy jinoyat ortidan uch yilga Bodrumga surgun qilindi[2].

Faoliyati tahrir

Istanbuldagi jazo muddatini tugatgandan soʻng, u Bodrumga qaytdi (bu shaharda ilgari 25 yil yashagan). Keyin Galikarnas taxallusini oldi (nom Bodrumning antik davrdagi nomi edi)[3].

Uning Bodrum haqidagi sheʼrlaridan biri shahardagi bir lavhada koʻrsatilgan: Tepalikka yetganingizda, Bodrumni koʻrasiz. Kelganingizdek ketaman deb oʻylamang. Sizdan oldingilar ham xuddi shunday fikrda edilar, joʻnab ketayotib, ruhlarini Bodrumda qoldirdilar[4].

1950-yilda u Cevat Şakir Kabaağaç badiiy taxallusi ostida filmda kichik rol oʻynagan[5].

Olim va koʻpqirrali inson boʻlgan Şakir XX asrda Turkiyadagi intellektual gʻoyalar evolyutsiyasiga katta taʼsir koʻrsatdi. U ekolog boʻlgan va uning Bodrumda ekgan koʻplab daraxtlari hali ham oʻsadi.

Xotira tahrir

2015-yil 17-aprelda Google Kabaağaçlıning tugʻilgan kunini Google Doodleda nishonlagan[6].

Ishlari tahrir

Qisqa hikoyalari tahrir

  • Ege Kıyılarından (1939)
  • Merhaba Akdeniz (1947)
  • Egeʼnin Dibi (1952)
  • Yaşasın Deniz (1954)
  • Gülen Ada (1957)
  • Egeʼden (1972)
  • Gençlik Denizlerinde (1973)
  • Parmak Damgası (1986)
  • Dalgıçlar (1991)
  • Gündüzünü Kaybeden Kuş

Romanlari tahrir

  • Aganta Burina Burinata (1945)
  • Ötelerin Çocuğu (1956)
  • Uluç Reis (1962)
  • Turgut Reis (1966)
  • Deniz Gurbetçileri (1969)

Esselari tahrir

  • Anadolu Efsaneleri (1954)
  • Anadolu Tanrıları (1955)
  • Mavi Sürgün (self-biography, 1961)
  • Anadolu’nun Sesi (analysis, 1971)
  • Hey Koca Yurt (1972)
  • Merhaba Anadolu (1980)
  • Düşün Yazıları (1981)
  • Altıncı Kıta Akdeniz (1982)
  • Sonsuzluk Sessiz Büyür (1983)
  • Çiçeklerin Düğünü (1991)
  • Arşipel (1993)

Yana qarang tahrir

Manbalar tahrir

  1. „Yakın tarihimizden gerçek bir Paşa tecavüzü olayı“.
  2. „Halikarnas Balıkçısı: Cevat Şakir Kabaağaçlı“. www.aa.com.tr. Qaraldi: 2023-yil 9-aprel.
  3. Thiollet, Jean-Pierre. Bodream ou Rêve de Bodrum. Anagramme éd, 2010. ISBN 978-2-35035-279-4. OCLC 758820157. 
  4. Kabaağaçlı. „Bodrum'da“. Antoloji. Qaraldi: 2021-yil 11-dekabr.
  5. „Yüzbaşı Tahsin (Captain Tahsin)“. Internet Movie Database.
  6. „Cevat Şakir Kabaağaçlı's 125th Birthday“. Google (2015-yil 17-aprel).