Kurt Erich Shork (24-yanvar 1947 - 24 may 2000) - amerikalik harbiy jurnalist va urush muxbiri. Kurt Shork «Reuters» uchun Siyeraloneda bo'lganida, Associated Press Television uchun ishlagan Ispaniyalik operator Miguel Gil Moreno de Mora bilan birga o'ldirilgan. Reutersning yana ikkita jurnalisti, Janubiy Afrikalik operator Mark Chisholm va yunonlik fotograf Yannis Behrakis ham hujumda yaralanishdi.[1]

Erishgan mavqeyi va yutuqlari tahrir

Kurt Shork 1947-yil 25-yanvarda Vashingtonda tavallud topgan. Shork1969-yilda Jamestown kollejini tugatgan va o'sha yili Oxford universitetiga Rhodes stipendianti sifatida o'qishga kirgan. Shork Nyu-York shahrida joylashgan Tranzit boshqarmasida mulk ishlab chiqaruvchi, siyosiy maslahatchi va keyinchalik xodimlar bo'limi boshlig'i sifatida ishlagan.

Kurt Shork Balkanlar, shuningdek, Iroq, Chechenya, Iroq Kurdiston, Shri Lanka va Sharqiy Timor kabi hududlarda ko'plab janglar va urushlarda bo'lgan.

Kurt Shork Saraevoda "Romeo va Julietta" hikoyasini yozdi, unda yosh er-xotin, Boško Brkich va Admira Ismić, Sharqiy pravoslav bosniyalik serb va Saraevo qamalida o'ldirilgan musulmon bosnyak qiz haqida edi.[2][3] Admira va Boškoning munosabatlari sobiq Yugoslaviya parchalanganidan keyin paydo bo'lgan etnik nafratga qarshi edi. Hududdan qochishga urinayotgan serb snayperlari tomonidan otib o'ldirilganidan so'ng, urush davom etsa ham, ularning jasadlari sakkiz kun davomida hech kim va hech qachon yetib bo'lmas darajada olis joyda qoldi. Ular o'zlarining qattiq va kuchli sevgisi haqidagi hikoya paydo bo'lganida, Romeo va Juliya deb tanilganlar. Qizlar qochishga qaror qilishdan oldin, Admira singlisi Brana o'g'illarini uxlatayotganda Sarajevo shahrida 60 millimetrlik o'q bilan o'ldirilgan. Boško Admira bilan qochishga qaror qilganida, ularning bobosi Ikkinchi jahon urushi paytida Hitler tarafdorlari tomonidan Xorvatiyada politsiya bo'limlariga chaqirilgani va boshqa hech qachon ko'rilmagani ularga qattiq ta'sir qildi.[4]

Kurt Shork Sarajevo shahridan jo'natildi tahrir

 
Sarayevo shahri joylashgan Lav qabristonida Shork qabri surati

Kurt Shorkning Sarajevodagi Romeo va Julietaning hayajonli asarini hikoya qiladigan asl jo'natmasi.[5]

Shork vafot etganidan so'ng, uning shaxsiy vasiyatigaga ko'ra, jasadi kuydirilgandan so'ng kulning yarmi Vashingtondagi onasining yoniga va yarmi Sarajevo "Groblje Lav"da ( Arslon qabristoni), Shorkning mashhur hikoyasidagi asosiy qahramonlar Boško va Admira qabri yoniga dafn qilingan.[6]

Janob Shork o'limidan so'ng quyidagi hollarda yodga olinadi: Sarajevo shahridagi Kurt Shork ko'chasining bag'ishlanishi va Bosniya va Hersegovina fuqaroligi: Jamestown kollejidagi Kurt Shorkning o'qish joyi bo'lgan axborotlar xonasining nomlanishida; va Sarajevoda Romeo va Julieta hujjatli filmida.[7]

Kurt Shork yodgorlik jamgʻarmasi va mukofotlari tahrir

Kurt Shork yodgorlik jamg'armasi va mukofotlarining maqsadi xalqaro maydondagi yangiliklarga muhim hissa qo'shayotgan, lekin materiallari ko'pincha e'tibordan chetda qoladigan mustaqil jurnalistlar, mahalliy muxbirlar va yangiliklar tuzuvchilarini tan oladi va ularga doima yordam beradi. Bu mukofotlarga ega bo'lganlar oilalariga yordam berish uchun har biri 5 000 dollarlik 3 ta pul mukofotiga ega hisoblanadi. Garchi rivojlanayotgan mamlakatlardagi mahalliy jurnalistlar o'z mamlakatlarida korrupsiya va adolatsizlikka qarshi chiqish uchun katta xavf-xatarlarni boshdan kechirsa-da, ular o'zlari va oilalarini ta'minlash uchun juda kam pul topishadi. Shunga oʻxshab, shtatsiz xodimlar ham ishdan-ishga koʻchib oʻtishadi, chunki ular keyingi topshiriq qachon kelishini, qayerga va qanday sabablarga olib kelishi mumkinligini yoki qancha davom etishini bilmaydilar. 2017-yilda yangi joriy etilgan News Fixer mukofoti, odatda korrespondentning ko'zlari va quloqlari sifatida ishlaydigan kamdan-kam kreditlangan, ammo ko'pincha xavf ostida bo'lgan shaxslarni e'tirof etishni maqsad qiladi. Bu o'z navbatida, o'zlarining mahalliy ma'lumotlari va rasmiy va norasmiy aloqalar tarmog'i bilan birga, shahar tashqarisidagi muxbirlar uchun muhim intervyular va barcha muhim sohalarga kirish imkoniyatini ta'minlashga yordam beradi. Bu sovrin Kurt Shorkning mustaqil jurnalisti, muallifi va do'sti Anna Husarska tomonidan qo'llab-quvvatlangani va ushbu nomlanmagan qahramonlarning qiyin, xavfli joylardan xabar olishda o'ynaydigan muhim rolini e'tirof etadi. Ushbu mukofotlar bilan jamg'arma mustaqil jurnalistlar, mahalliy muxbirlar va yangiliklarni tahrirlovchilarning ahvolini va yutuqlarini e'tiborga oladi.[8]

Manbalar tahrir

  1. Sandic-Hadzihasanovic, Gordana. „Twenty Years On: The Unfinished Lives Of Bosnia's Romeo And Juliet“. RadioFreeEurope/RadioLiberty (2013-yil 20-may).
  2. „CNN - 'Only a bullet' could separate them - Apr. 10, 1996“. cnn.com.

  1. Video YouTubeda
  2. Entropy Media. „FRONTLINE: previous reports: transcripts: romeo and juliet in sarajevo - PBS“. pbs.org. 2016-yil 10-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 2-sentyabr.

  1. „Schork's best piece from siege of Sarajevo“. ksmemorial.com.

  1. „BBC News - EUROPE - Kurt Schork buried in Sarajevo“. bbc.co.uk.

  1. Video YouTubeda
  2. „Kurt Schork Memorial Fund“. ksmfund.org.

Havolalar tahrir