Magnit (ruscha: Магнит, „Magnet“) – Rossiyadagi eng yirik oziq-ovqat chakana savdo tarmoqlaridan biri[3]. 1994-yil Krasnodarda Sergey Galitskiy tomonidan tashkil etilgan. 2016-yil mart oyi holatiga koʻra kompaniyaning 2385 ta joyda 12434 ta doʻkonlari bor edi. Ular orasida 9 715 ta doʻkon, 225 ta gipermarket, 2 337 Magnit Cosmetics doʻkoni va 157 Magnit oilaviy doʻkoni mavjud[4]. Kompaniyada 140 000 dan ortiq kishi ishlaydi va har oy bir necha oʻnlab doʻkonlar ochadi.

Magnit OAJ
Turi OAJ (AJ)
Tarmogʻi Chakana savdo
Egasi Tander
Qachon asos solingan 1994 (30 yil avval) (1994)
Joylashuvi Rossiya
Asoschi(lari) Sergey Galitskiy
Rahbariyat Yan Dunning (CEO)
Mahsulot(lar)i Isteʼmol tovarlari
Aylanma daromadi $21,5 mlrd[1] (2020)
Operatsion foydasi $5,07 mlrd[1] (2020)
Boyligi $13,1 mlrd[1] (2020)
Sof foydasi 32 993 292 000[2]
Ishchilar soni 300,000
Vebsayti magnit.ru
Glazovdagi Magnit doʻkoni
Tyumendagi Magnit Extra doʻkoni

2006-yildan beri kompaniya Rossiyaning koʻplab shahar va shaharchalarida „Magnit“ gipermarketlari tarmogʻini ishlab chiqdi. U Garchi hali ham Moskvada keng tanilmagan boʻlsa-da, 2013-yil aprel oyida sotuvlar hajmi boʻyicha raqibi X5 Groupni ortda qoldirib, Rossiyadagi eng yirik chakana sotuvchiga aylandi[5]. 2014-yil iyul holatiga koʻra, u bozor kapitallashuvi boʻyicha dunyoda toʻrtinchi yirik chakana sotuvchi hisoblanadi[6]. Biroq, 2017-yil holatida Rossiyadagi eng yirik chakana sotuvchi X5 Groupdir[7].

2021-yil noyabr oyidan beri Aleksandr Vinokurovga tegishli Marathon Group kompaniyaning eng yirik aksiyadorga aylandi[8].

Tarixi tahrir

Magnit chakana savdo tarmogʻi asoschisi Sergey Galitskiy 1995-yilda „Tender“ AJni tashkil qilgan[9].

2004-yilda chakana savdo tarmogʻi piyoda borish mumkin boʻlgan masofadagi doʻkon formatini qabul qilib, „qayta ishga tushirildi“. Shu bilan birga, kompaniya maishiy kimyo va parfyumeriya mahsulotlarini tarqatish boʻyicha oʻzining ulgurji faoliyatini yakunladi va quvvatni Krasnodardagi savdo markazidan Kropotkindagi tarqatish majmuasiga oʻtkazdi. Tashkil etilganidan olti yil oʻtgach, Magnit chakana savdo tarmogʻi butun mamlakat boʻylab 1000 ta doʻkonga yetdi. 2005-yilda doʻkonlar soni allaqachon 1500 tani tashkil qilar, kompaniya umumiy daromad boʻyicha Pyaterochka mini-marketlar tarmogʻini ortda qoldirdi[10].

2010-yilda Deloitte transmilliy konsalting provayderi Magnitni dunyodagi eng yaxshi 250 ta chakana sotuvchilar roʻyxatiga kiritdi. Xuddi shu yili kompaniya drogerie formatidagi birinchi doʻkoni – Magnit Kosmetikni ochdi[11].

2014-yilda Magnit Rossiyaning eng yirik importyoriga aylandi. Oʻsha yilning oʻzida uning doʻkonlari naqd pulsiz hisob-kitob terminallari bilan jihozlandi va oʻz-oʻziga xizmat koʻrsatish kassalarini ocha boshladi. Kompaniya Krasnodar oʻlkasida oʻzining issiqxona majmuasini qurishni boshladi. 2015-yilda Magnit doʻkonlari soni 10 000 taga yetdi va rekord darajada oʻsish sur’atlarini namoyish etgan birinchi rus tarmogʻi boʻldi. Tahliliy maʼlumotlar shuni koʻrsatdiki, rus xonadonlari tomonidan sarflangan har 10 rubldan 1 rubli Magnitga toʻgʻri keladi[12].

2017-yilda Magnit oʻzining tarqatish markazlari sonini 36 taga yetkazdi. Kompaniya, shuningdek, birinchi Magnit Pharmacy va Magnit Cash&Carry doʻkonlari faoliyatini yoʻlga qoʻydi. Xuddi shu yili Rossiyadagi eng yirik qoʻziqorin ishlab chiqarish zavodida ish boshlandi. 2017-yilda Magnit Baker Tillyning eng yuqori intellektual kapitalga ega Rossiya korxonalari roʻyxatida 3-oʻrinni egalladi. 2018-yilda kompaniya „Rossiya pochtasi“ ofislarida oʻz shoxobchalarini ochdi. Oʻsha yili Magnit Forbes 'Global 2000da dunyodagi eng yirik jamoat kompaniyalari qatoriga qoʻshildi va bu roʻyxatdagi yagona rus chakana sotuvchisi boʻldi[13].

2018-yilda Marathon Group VTB dan Magnitning 11,82% ulushini sotib oldi[14].

2018-yil iyun oyi boshida Magnit SIA Groupning farmatsevtika distribyutori boʻlgan „SIA International Ltd“ AJni qoʻshib olish boʻyicha Marathon Group bilan muzokaralar boshlaganini maʼlum qildi[15]. Keyinchalik, oʻsha yilning oktyabr oyida, qoʻshib olish Magnit direktorlar kengashi tomonidan tasdiqlandi. Taʼkidlanishicha, 5,7 milliard rubl yoki undan kam miqdorda koʻrsatilgan bitim summasi Magnit aksiyalari bilan toʻlanadi. Shuningdek, kelishuvga koʻra, Marathon Group Magnit aksiyalarini bitim yopilgandan keyin kamida 3 yil davomida sotmaslik majburiyatini oldi[16]. Qoʻshib olish Magnit Cosmetic va Pharmacy biznesini rivojlantirish strategiyasining bir qismi edi[17][18][19].

2018-yil iyun oyida Magnit va Rossiya pochtasi Moskva, Krasnodar oʻlkasi va Ryazan viloyatida pochta boʻlimlari ichidagi doʻkonlar sinov loyihasini boshladi[20].

2019-yil 29-fevralda Magnit chakana savdo tarmogʻi oʻz brendini yangi kross-formatli konsepsiyaga muvofiq yangilashini eʼlon qildi. Yangilanishdan soʻng barcha doʻkonlar bir xil vizual uslubga va shiorga – „Oilalarni birlashtiramiz!“ ega boʻladi[21].

2019-yil may oyidan boshlab Marathon Group prezidenti Aleksandr Vinokurov Magnit direktorlar kengashi aʼzosi boʻldi[22].

Magnit 2023-yilgi rivojlanish strategiyasini 2018-yil sentyabr oyida eʼlon qildi. Kompaniya Rossiya bozoridagi ulushini 6 foizdan 15 foizgacha oshirishni rejalashtirmoqda[23].

2021-yil may oyida Magnit barcha Dixy doʻkonlarining nazorat paketini 92,4 milliard rublga sotib olishini eʼlon qildi. „Dixy“ tarmogʻiga 2,6 ming doʻkon kiradi, ularning yarmi poytaxt Moskva va Moskva viloyatida joylashgan. Taxminlarga koʻra, „Dixy“ mustaqil yuridik shaxs sifatida faoliyatini davom ettiradi va barcha doʻkonlar oʻz brendi ostida ishlashda davom etadi[24]. Iyul oyida Rossiya Federal antimonopol xizmati kelishuvni maʼqulladi, ammo ayrim cheklovlarni ilgari surdi: tarmoqlarni birlashtirish faqat Magnit ulushi 25% dan oshmaydigan munitsipalitetlarda mumkin. Natijada 142 ta „Dixy“ doʻkoni „Magnit“ tarmogʻiga kirmaydigan boʻldi[25].

2021-yil oktyabr oyida „Magnit“ Krasnodarda 30 ga yaqin dorixonadagi onlayn talabni qondirish maqsadida kengaytirilgan assortimentga ega birinchi dorixona darkstorini ochdi. Mijozlar oʻz xaridlarini Moskva, Sankt-Peterburg, Kareliya, shuningdek Leningrad, Murmansk, Novgorod, Pskov va Tver viloyatida buyurtma qilishlari mumkin. 2021-yil davomida „Magnit“ dorixonalar bozorlari bilan ham hamkorlik qila boshladi[26].

2021-yil noyabr oyida Marathon Group oʻz ulushini 29,2 foizga oshirdi va eng yirik aksiyadorga aylandi[27][8].

2023-yilning iyun oyida Magnit xorijiy investorlarga aksiyalarini 50% diskont (chegirma) bilan qaytarib sotib olishni taklif qildi. Chunki chet elliklar bu aksiyalarini erkin bozorda sota olmaydilar. Kompaniya aksiyalarning 10 foizini 22,57 milliard rublga qaytarib sotib olishga tayyorligini eʼlon qildi. Hukumat tenderni maʼqulladi, investorlarga Rossiyadan dollar, yevro yoki yuanda olingan pulni qaytarib olish imkoniyati yaratildi[28]. Taklif talabga ega ekanligi maʼlum boʻlgach, Magnit kvotani 29,8 foizga (30 370 000 ta aksiya) oshirdi[29].

Moliyaviy hisoboti tahrir

2019-yil 25-iyulda eʼlon qilingan 2019-yilning ikkinchi choragi uchun choraklik hisobotlarga koʻra, Magnit umumiy daromadi 342,9 milliard rublni, Moliyaviy hisobotlar xalqaro standartlari (MHXS) 16 boʻyicha tuzatilgan sof daromadi 2,5 milliard rublni tashkil qiladi[30].

Boshqaruvi tahrir

Sergey Galitskiy Magnit Group tashkil etilganidan beri va 2018-yilning fevraligacha bosh direktor lavozimida ishlagan. 2018-yil fevral oyida Galitskiy kompaniyadagi ulushlarining katta qismini VTB Bankka sotishga qaror qildi[31][32]. Bitimdan soʻng yangi direktorlar kengashi saylandi, yangi boshqaruv jamoasi shakllantirildi[33].

2018-yil may oyida Magnit Olga Naumovani bosh direktor lavozimiga ishga oldi[34]. 2019-yil 26-iyundan boshlab Yan Dunning Magnit bosh direktoriga (2019-yilning ikkinchi choragida kompaniyani tark etgan Olga Naumova oʻrniga[35]) aylandi. Dunning shuningdek, 2019-yil 17-yanvarda tayinlangan tarmoq prezidenti lavozimini ham egallaydi[36][37][38].

Ishlab chiqarish obyektlari tahrir

2015-yilda Sochida boʻlib oʻtgan Xalqaro investitsiya forumida Magnit Krasnodar oʻlkasidagi Dorojniy qishlogʻida sanoat parkini rivojlantirish boʻyicha investitsiya shartnomasini imzoladi[39]. Park 236 gektardan ortiq maydonni egallaydi va 20 dan ortiq ijarachilarga ega boʻlib, 2020-yil oxirigacha 40 milliard rubldan ortiq investitsiyalar jalb qilinishi rejalashtirilgan[40]. 2018-yilda birinchi ishlab chiqarish korxonasi – Kuban non mahsulotlari kombinati (ruscha: Кубанский комбинат хлебопродуктов) (Rossiyada oʻz sektorida eng yiriklaridan biri)da ish boshladi. Uning ishlab chiqarilishi tarmoqning makaron, non va non mahsulotlariga boʻlgan talabining 60 foizini qoplaydi[41].

Xodimlari tahrir

Forbes maʼlumotlariga koʻra, Magnit Rossiyaning eng yirik ish beruvchilaridan biri boʻlib, 2017-yil holatiga koʻra 280 mingdan ortiq odamni ish bilan taʼminlagan[42].

Manbalar tahrir

  1. 1,0 1,1 1,2 „Магнит_Финансовая отчетность с АЗ_2020_англ“. magnit.com. Magnit. Qaraldi: 10-sentabr 2023-yil.
  2. (unspecified title)Magnit (Rossiya). — С. 73.
  3. „A Magnit for investors“. The Economist (2013-yil 8-iyun). Qaraldi: 2017-yil 26-yanvar.
  4. „Magnit today - Magnit retail chain“. magnit-info.ru. 2017-yil 28-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 26-yanvar.
  5. „X5 сдалась "Магниту"“. Gazeta.ru. Qaraldi: 2017-yil 26-yanvar.
  6. Ведомости. „"Лента" указала X5 на место в рознице“. Vedomosti (2014-yil 14-iyul). Qaraldi: 2017-yil 26-yanvar.
  7. Rennack. „X5 Widens the Gap with Magnit“. Lebensmittel Zeitung (2017-yil 24-aprel). 2018-yil 2-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 30-iyun.
  8. 8,0 8,1 „Magnit announces the changes of the rights of VTB Bank and Marathon Group to dispose a certain number of votes accounted for voting shares of PJSC Magnit“. magnit.com. Qaraldi: 2021-yil 10-dekabr.
  9. „АО "Тандер": история компании "Магнит"“. moneymakerfactory.ru. Qaraldi: 2019-yil 18-iyul.
  10. Ведомости. „Новый лидер“. Vedomosti (2006-yil 13-yanvar). Qaraldi: 2019-yil 18-iyul.
  11. Ведомости. „Сеть "Магнит" пробует себя в косметике“. Vedomosti (2010-yil 22-dekabr). Qaraldi: 2019-yil 18-iyul.
  12. Ведомости. „Российские домохозяйства тратят в "Магните" каждый десятый рубль“. Vedomosti (2015-yil 30-sentyabr). Qaraldi: 2019-yil 18-iyul.
  13. „Forbes включил "Магнит" в рейтинг лидирующих фирм мира Forbes Global 2000“. RBC (2015-yil 7-may). Qaraldi: 2019-yil 18-iyul.
  14. „ВТБ расщепляет «Магнит»“. kommersant.ru (2018-yil 24-may). Qaraldi: 2021-yil 10-dekabr.
  15. „"Магнит" ведет переговоры с Marathon Group о покупке фармдистрибутора "СИА Групп"“ (ru). ПРАЙМ (2018-yil 6-iyun). Qaraldi: 2019-yil 4-iyun.
  16. „"Магнит" стал владельцем фармдистрибьютора "СИА Групп"“ (ru). Interfax. Qaraldi: 2019-yil 4-iyun.
  17. „Совет директоров "Магнита" одобрил покупку "СИА групп"“. Rambler News Service (RNS) (2018-yil 5-oktyabr). 2018-yil 8-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 10-sentyabr.
  18. „"Магнит": приобретение СИА Групп состоится на относительно приемлемых условиях“. Рамблер (2018-yil 8-oktyabr).
  19. „"Магнит" подал ходатайство в ФАС о покупке фармдистрибьютора "СИА Групп"“. Interfax (2018-yil 2-noyabr). Qaraldi: 2018-yil 1-dekabr.
  20. „"Магнит" и "Почта России" запустили розничные продажи в 13 отделениях“. TASS (2018-yil 28-iyun).
  21. „Сеть "Магнит" провела ребрендинг“ (ru). Kommersant (2019-yil 21-fevral). Qaraldi: 2019-yil 21-fevral.
  22. „В совет директоров "Магнита" вошли глава Lamoda и владелец Marathon Group“ (ru). tass.ru (2019-yil 31-may). Qaraldi: 2021-yil 10-dekabr.
  23. „Курс на 15% рынка: "Магнит" озвучил планы развития компании до 2023 года“. RBC (2018-yil 26-sentyabr). Qaraldi: 2019-yil 18-iyul.
  24. „«Магнит» покупает «Дикси» за 92,4 млрд“. kommersant.ru (2021-yil 18-may). Qaraldi: 2021-yil 10-dekabr.
  25. „Строгий отбор: ФАС одобрила сделку «Магнита» и «Дикси»“. rbc.ru (2021-yil 15-iyul). Qaraldi: 2021-yil 10-dekabr.
  26. „Магнит открыл в Краснодаре пилотный аптечный даркстор“ (ru). ТАСС (2021-yil 25-oktyabr).
  27. „ВТБ продаст купленные у Галицкого акции «Магнита»“. rbc.ru (2021-yil 18-noyabr). Qaraldi: 2021-yil 10-dekabr.
  28. „Акции «Магнита» выросли на планах увеличения выкупа бумаг у иностранцев“ (ru). Quote.ru (2023-yil 28-iyun).
  29. „«Магнит» увеличил лимит выкупа акций нерезидентов в три раза — до 29,8%“ (ru). Kommersant (2023-yil 28-iyun).
  30. „МСФО 16 (IAS 16)“. finotchet.ru. Qaraldi: 2019-yil 6-avgust.
  31. Ведомости. „ВТБ станет крупнейшим акционером "Магнита"“. Vedomosti (2018-yil 16-fevral). Qaraldi: 2019-yil 18-iyul.
  32. Ведомости. „Prosperity Capital назвал сделку ВТБ и "Магнита" плевком в лицо инвесторам“. Vedomosti (2018-yil 16-fevral). Qaraldi: 2019-yil 18-iyul.
  33. „Галицкий продал ВТБ 29% акций "Магнита"“. RBC (2018-yil 16-fevral). Qaraldi: 2019-yil 18-iyul.
  34. „Russia's Magnit names former X5's Naumova as executive director“. Reuters (2018-yil 16-may). Qaraldi: 2018-yil 30-iyun.
  35. „Экс-глава "Пятерочки" стала руководителем "Магнита"“. TASS. Qaraldi: 2019-yil 18-iyul.
  36. „Притягательный "Магнит": зачем сети понадобился топ-менеджер "Ленты"“. RBC (2019-yil 17-yanvar). Qaraldi: 2019-yil 18-iyul.
  37. „Экс-глава "Ленты" Ян Дюннинг станет президентом "Магнита"“ (ru). ПРАЙМ (2019-yil 17-yanvar). Qaraldi: 2019-yil 18-iyul.
  38. „Президентом "Магнита" назначен бывший глава "Ленты" | Biznes“ (en-US). Forbes.ru (2019-yil 17-yanvar). Qaraldi: 2019-yil 18-iyul.
  39. „Индустриальный парк "Краснодар" розничной сети "Магнит" готовится к запуску первого производства“ (ru). Рамблер/новости. Qaraldi: 2019-yil 18-iyul.
  40. „"Магнит" начинает индустриализацию в парке“. Kommersant (2017-yil 27-oktyabr).
  41. „Конфетки-бараночки: "Магнит" открыл первое производство в своем промпарке“. RBC (2018-yil 17-dekabr). Qaraldi: 2019-yil 18-iyul.
  42. „"Магнит" возглавил рейтинг самых крупных работодателей России“ (ru). kubnews.ru (2017-yil 8-oktyabr). Qaraldi: 2019-yil 18-iyul.

Havolalar tahrir