Maurice Auguste Chevalier (fransuzcha: [moʁis ʃəvalje], 1888-yil 12-sentyabr — 1972-yil 1-yanvar) fransuz qoʻshiqchisi, aktyori va tomoshabin boʻlgan[2]. U „Livinʼ in the Sunlight“, „Valentine“, „Louise“, „Mimi“ va „Thank Heaven for Little Girls“ kabi qoʻshiqlari va „The Love parade“ kabi filmlari bilan mashhur.

Maurice Chevalier
Tavalludi
Maurice Auguste Chevalier

12-sentyabr 1888-yil
Vafoti 1-yanvar 1972-yil(1972-01-01)
(83 yoshda)
Paris, Fransiya
Fuqaroligi Fransiya
Kasbi
  • Singer
  • aktyor
  • kompozitor
  • yozuvchi[1]
Faoliyat yillari 1900-1970
Turmush oʻrtogʻi
  • Yvonne Vallée
    (turm. 1927; ajr. 1932)
  • Nita Raya
    (turm. 1937; ajr. 1946)

Yoshlik tahrir

Chevalier 1888-yil 12-sentyabrda Parijda fransuz uy aktyori Victor Charles Chevalier (1854-) va Belgiya (flamand) millatiga mansub to‘rdo‘z Josephine (née Van Den Bossche, 1852-1929) oilasida tug‘ilgan. Uning Charles (1877-1938) va Paul (1884-1969) ismli ikkita ukasi bor edi[3][4]. Alkogolli Victor 1896-yilda oilani tark etib, Jozephineni bolalarni boqish va parvarish qilish uchun yolgʻiz qoldirdi. Ancha uzoq muddat ishlashga majbur boʻldi. U 1898-yilda ortiqcha ish uchun kasalxonaga yotqizildi. Eng katta farzandi Charles baʼzi mas’uliyatni oʻz zimmasiga oldi, lekin 1900-yilda uylandi va onasini Maurice va Paulga boqish uchun qoldirdi.

Birinchi jahon urushi tahrir

Birinchi jahon urushi boshlanganda, Chevalier oʻzining milliy xizmatining oʻrtasida, allaqachon front chizigʻida edi, u yerda jangning birinchi haftalarida orqa qismidagi shrapnellardan yaralangan va Germaniyada ikki kunlik harbiy asir sifatida olingan. U yerda ingliz tilini oʻrgangan[2]. 1916-yilda u Britaniya va Germaniya qirollik oilalari bilan qarindosh boʻlgan neytral mamlakatning yagona qiroli , Ispaniya qiroli Alfonso XIII Mistinguettning muxlisi yashirin aralashuvi bilan ozod qilindi.

1917-yilda Chevalier le Casino de Parijda yulduzga aylandi va ingliz askarlari va amerikaliklar oldida oʻynadi[2]. U jazz va regtimeni kashf etdi va Qoʻshma Shtatlar boʻylab gastrol qilish haqida oʻylay boshladi. Qamoqxonada ingliz tilini oʻrgangan va boshqa fransuz aktyorlaridan ustunlikka ega edi. U Londonga bordi va u yerda saroy teatrida yangi muvaffaqiyatga erishdi, garchi u hali ham fransuz tilida qoʻshiq kuyladi.

Oʻlim va dafn tahrir

Chevalier butun umri davomida depressiyadan aziyat chekdi. 1971-yil 7-martda u barbituratlarni haddan tashqari oshirib yuborish orqali oʻz joniga qasd qilishga urindi. Shifoxonaga yotqizilgan Chevalier qutqarildi, ammo dori tufayli jigar va buyragi shikastlangan. Keyingi oylarda u xotirani susaytirdi, surunkali charchoqni boshdan kechirdi va koʻp vaqtini yolgʻiz oʻtkazdi. 12-dekabr kuni kasal boʻlib qoldi va Parijning Necker kasalxonasiga olib borildi va dializga yotqizildi. 30-dekabrga kelib, shifokorlar uning buyraklari dializga javob bermasligini eʼlon qilishdi. Transplantatsiya qilish uchun juda zaif, u hayotini saqlab qolish uchun oxirgi chora sifatida operatsiya qilindi. Bu muvaffaqiyatsiz boʻldi. Chevalier 1972-yil Yangi yil kuni 83 yoshida buyrak operatsiyasidan keyin yurak tutilishidan vafot etdi.

U Fransiyaning Parij tashqarisidagi Hauts-de-Seine shahridagi Marnes-la-Koket qabristoniga onasi „La Louque“ bilan dafn etilgan[5].

Chevalierning Gollivud shon-shuhrat xiyoboni 1651 Vine koʻchasida yulduzi bor[6].

Manbalar tahrir

  1. „Maurice Chevalier (1888-1972)“.
  2. 2,0 2,1 2,2 The Virgin Encyclopedia of Fifties Music, Third Colin Larkin: , Virgin Books, 2002 — 69/70 bet. ISBN 1-85227-937-0. 
  3. „Généalogie de Maurice Auguste CHEVALIER“.
  4. „Artiste“. Musique.rfi.fr. Qaraldi: 2019-yil 22-oktyabr.
  5. „Maurice Chevalier Dead; Singer and Actor Was 83“. The New York Times (1972-yil 14-fevral).
  6. „Maurice Chevalier“ (2019-yil 25-oktyabr).