Moselle (fransuzcha talaffuzi: [mɔzɛl] ( tinglang)) Fransiyaning sharqida joylashgan Lotaringiyadagi eng gavjum departament boʻlib, departamentning gʻarbiy qismidan oqib oʻtuvchi Reyn daryosining irmogʻi boʻlgan Mozel daryosi nomi bilan atalgan. 2019-yilda uning aholisi 1 046 543 kishi edi[1]. Departament aholisi Mosellanlar nomi bilan tanilgan.

Moselle

Moselle (departament)
Departament
{{{rasmiy_nomi}}}ning bayrogʻi
Bayroq
{{{rasmiy_nomi}}}ning rasmiy gerbi
Gerb
49°02′0″N 6°39′0″E / 49.03333°N 6.65000°E / 49.03333; 6.65000 G OKoordinatalari: 49°02′0″N 6°39′0″E / 49.03333°N 6.65000°E / 49.03333; 6.65000 G O
Mamlakat Fransiya
Aholisi
1,046,543
Milliy tarkib fransuzlar
Vaqt mintaqasi UTC+1
Telefon kodi 57
Moselle xaritada

Tarixi tahrir

 
1793-yilgacha Moselle departamenti (shu jumladan Buken va Vieux Sarverden)

1790-yil 4-martda Moselle Fransiya inqilobi davrida yaratilgan 83 ta boʻlimdan biriga aylandi.

1793-yilda Fransiya Manderen, Momerstroff va Krixingen okrugi anklavlarini, Lyuksemburg gersogligi knyazlarining barcha mulklarini qoʻshib oldi va ularni Mozel departamentiga kiritdi. 1795-yilda de Lixing ham Mozel departamentiga birlashtirildi.

1814-yilgi Parij shartnomasiga koʻra, Napoleon birinchi marta magʻlubiyatga uchragan va taxtdan voz kechganidan soʻng, Fransiya 1792-yildan beri bosib olgan deyarli barcha hududlarini topshirishga majbur boʻldi. Natijada, Fransiya Avstriyaga Toley eksklavini (hozirgi Saarlandda, Germaniyada), shuningdek Sierk-le-Beyn yaqinidagi bir nechta kommunalarni (har ikkala hudud ham Mozel departamentining bir qismi edi) Avstriyaga berdi. Boshqa tomondan, Shartnoma 1793-yildagi fransuz anneksiyasini tasdiqladi va bundan tashqari, Sarren departamentining janubi, shu jumladan Lebax shahri, Saarbryuken shahri va yaqin atrofdagi boy koʻmir havzasi Fransiyaga berildi.

Geografiyasi tahrir

Moselle hozirgi Grand Est hududining bir qismi boʻlib, Fransiyaning Merte-et-Moselle va Bas-Rhin departamentlari, shuningdek Germaniya (Saarland va Reynland-Pfalz shtatlari) va shimolda Lyuksemburg bilan oʻralgan. Moselle qismlari Parc naturall régional de Lorrainega tegishli.

Quyidagilar eng muhim daryolardir:

  • Moselle
  • Sarre
  • Seille

Asosiy shaharlari tahrir

Aholi eng koʻp istiqomat qiluvchi kommuna Metz shahridir. 2019-yil holatiga koʻra, 15 000 dan ortiq aholiga ega 8 ta kommuna mavjud[1].

Kommuna Aholi (2019)
Metz 118 489
Thionville 40 778
Montigny-les-Metz 21 879
Forbach 21 597
Sarreguemins 20 635
Yutz 17,143
Xayange 16 005
Sent-Avold 15 415

Demografiyasi tahrir

Departament aholisi fransuzcha Mosellanlar deb ataladi.

Aholining oʻsishi
YilAholi±%
1792346,614—    
1801348,131+0.4%
1806385,949+10.9%
1831417,003+8.0%
1841440,312+5.6%
1872490,459+11.4%
1880492,713+0.5%
1890510,392+3.6%
1900564,829+10.7%
1910655,211+16.0%
1921589,12−10.1%
1931693,408+17.7%
1936696,246+0.4%
1946622,145−10.6%
1954769,388+23.7%
1962919,412+19.5%
1968971,314+5.6%
19751,006,373—    
19821,007,189—    
19901,011,302—    
19991,023,447—    
20061,036,780—    
20111,045,146—    
20161,045,271—    

Siyosati tahrir

Departament kengashi prezidenti Patrick Weiten 2011-yilda saylangan.

Saylov okrugi Aʼzo [2] Partiya
Moselle 1-saylov okrugi Belxir Belhaddod La République En Marche!
Moselle 2-saylov okrugi Ludovik Mendes La République En Marche!
Moselle 3-saylov okrugi Charlotta Leduk La France Insouise (NUPES)
Mozelning 4-saylov okrugi Fabien Di Filippo LR
Mozelning 5-saylov okrugi Vincent Seytlinger LR
Moselle 6-saylov okrugi Kevin Pfeffer RN
Mozelning 7-saylov okrugi Aleksandr Lubet RN
Mozelning 8-saylov okrugi Loran Yakobelli RN
Mozelning 9-saylov okrugi Izabel Rauch Ufqlar

Galereya tahrir

Manbalar tahrir