Sadri Saʼdiyev (1937-yil 23-aprel Samarqand viloyati) – adabiyotshunos, filologiya fanlari doktori (1990), professor (1992), Samarqanddagi „Rudakiy gʻaznasi“ boshqarmasi raisi. 2006-yildan Tojikiston Yozuvchilar uyushmasi aʼzosi.

Sadri Saʼdiyev
Tavalludi 23-aprel 1937-yil
Samarqand viloyati
Sohasi Filolog
Ish joylari Tojikiston SSR Yozuvchilar uyushmasi
Taʼlimi Samarqand davlat universiteti

Hayoti

tahrir

Sadri Saʼdiev 1937-yil 23-aprelda Samarqand viloyatida tugʻilgan. Oʻrta maktabni tugatgach Alisher Navoiy nomidagi Oʻzbekiston davlat universiteti (hozirgi Samarqand davlat universiteti) filologiya fakultetining tojik kafedrasida tahsil olgan. U Alisher Navoiy nomidagi Oʻzbekiston davlat universitetini 1962-yilda tugatgan. Tojikiston fanlar akademiyasi til va adabiyot, qoʻlyozmalar va sharqshunoslik ilmiy-tadqiqot instituti sharqshunoslik boʻlimi, fors-tojik adabiyoti boʻlimi katta laboranti (1962—1971). 1971-yilda Tojikiston Fanlar akademiyasining ijtimoiy fanlar boʻlimida „XII asrning mashhur satirik shoiri Suzaniy Samarqandiyning hayoti va ijodi“ mavzusida nomzodlik, 1990-yilda Rudakiy nomidagi Tojikiston davlat universitetida „XVII asrda tojik adabiyoti taraqqiyotining asosiy tendensiyalari“ mavzusida esa doktorlik dissertatsiyasini himoya qilgan. 1985-yilda tugʻilib oʻsgan Samarqand shahriga qaytib keldi. Alisher Navoiy nomidagi Samarqand davlat universiteti sharq chet tili va adabiyoti kafedrasida mudir, dotsent, professor boʻlgan (1985—1999). 2000-yildan nafaqaga chiqqan[1].

Ijodiy faoliyati

tahrir

Sadri Saʼdiyev „Movarovonahr shoirlari poetikasi“, „XI asrning ikkinchi yarmi va XII asr boshlarida tojik adabiyoti (Gʻaznin adabiy doirasi)“, „XVII asr tojik adabiyoti“ kabi 6 ta ilmiy tezis va 8 ta alohida kitoblar muallifi. Tojikiston va Oʻzbekiston matbuot sahifalarida 400 dan ortiq ilmiy, ommaviy va publitsistik maqolalari chop etilgan. Toʻraqul Zehni bilan birgalikda „Yer yuzidagi polshalik soʻzlovchilar“ kitobini, Rasul Hodizoda va Usmon Karimov bilan birgalikda „Tojik adabiyoti (XVI-XIX asrlar va XX asr boshlari)“ darsligini yozgan. 1991-yildan Samarqanddagi „Rudakiy xazina“ idorasiga mudirlik etib, Samarqanddagi safdoshlarining tashabbusi va bevosita ishtiroki natijasida fors-tojik sheʼriyatining otasi, fors-tojik sheʼriyatining asoschisi Rudakiy haykali oʻrnatildi. Shuningdek, Samarqand tojiklari madaniyat markazi rahbari sifatida samarali faoliyat yuritib, bu qadimiy zaminda milliy madaniyatning tiklanishi, tojik tilini asrab-avaylash va rivojlantirish yoʻlida muttasil harakat qilib kelmoqda[2].

Manbalar

tahrir
  1. Aslho va naslho. – Dushanbe,2013, – 184 s. – S. 116 ISBN 978-99947-958-2-6 (tg.)
  2. Adiboni Toҷikiston (maʼlumotnomai muxtasari sharhiholӣ)./Tahiya va tanzimi Asrori Somonӣ va Maҷid Salim. – Dushanbe, „Adib“, 2014. – S. 220-221 ISBN 978-99947-2-379-9 (tg.)