Shadirvan (forscha: شادروان, turkcha: şadırvan, arabcha: شاذروان) odatda masjidlar, karvonsaroylar, xonaqohlar va madrasalar hovlisida yoki kirish eshigi yaqinida quriladigan favvora turi boʻlib, asosiy maqsad bir vaqtning oʻzida bir necha kishining ichimlik suvi yoki tahorat olishini taʼminlovchi dekorativ vizual element hamdir.

Ayasofya oldida tahorat olish uchun qoʻyilgan şadırvan, Istanbul, Turkiya
Po-i-Kalyan shahridagi Shadirvan, Buxoro, Oʻzbekiston

Shadirvanlar asli fors meʼmorchiligiga xos boʻlib, dastlab hukmdorlarning chodirlariga yoki saroylarning balkonlariga qalin pardalar bilan oʻralgan holda oʻrnatilgan[1]. Ular Usmonli meʼmorchiligining tipik elementi hamdir[2][3] :459.

Yana qarang tahrir

  • Kantar, nasroniylarning ibodat joylaridagi xuddi shunday favvora
  • Hovuz
  • Sevil yoki sabil, islom mamlakatlaridagi umumiy suv favvorasi

Manbalar tahrir

  1. Rabbat, Nasser. Encyclopaedia of Islam, Second Edition Bearman: . Brill, 1960–2007. ISBN 9789004161214. 
  2. Sumner-Boyd, Hilary. Strolling Through Istanbul: The Classic Guide to the City, Revised, Tauris Parke Paperbacks, 2010. 
  3. Goodwin, Godfrey. A History of Ottoman Architecture. New York: Thames & Hudson, 1971. ISBN 0500274290. 

Havolalar tahrir

  Vikiomborda Şadırvans mavzusiga oid fayllar bor