Siegfried Friedrich Heinrich Müller (1920-yil 26-oktabr — 1983-yil 17-aprel)[1], koʻpincha Kongo-Müller deb ataladi, Kongo inqirozida Mike Hoare ostida yollanma askar sifatida jang qilgan sobiq nemis Vermaxt ofitser-nomzodidir.

Siegfried Müller
Tavalludi 26-oktyabr 1920-yil
Crossen an der Oder, Weimar Respublikasi
Vafoti 17-aprel 1983-yil(1983-04-17)
(62 yoshda)
Johannesburg, Janubiy Afrika Respublikasi

Hayoti tahrir

Siegfried Müller 1920-yilda Germaniyaning Crossen an der Oder shahrida (zamonaviy Krosno Odrzanskie, Polsha) konservativ prussiya oilasida tugʻilgan. Uning otasi Birinchi jahon urushida qatnashgan va keyinchalik Vermaxtda podpolkovnik sifatida xizmat qilgan. Siegfried Frayburgdagi maktab-internatga oʻqishga kirdi va Jungvolkda boʻlib, Fahnlaynfyurer darajasiga yetdi. Keyinchalik u Reyx mehnat xizmatida xizmat qilgan va 1939-yilda Vermaxtga qoʻshilgan. U birinchi marta Germaniyaning Polshaga bostirib kirishi paytida harakatni boshdan kechirgan va u yerda juda kam jang koʻrganini aytadi. Shundan soʻng, u baʼzan polshalik dehqon sifatida kiyinib, ularni qidirish uchun Sovet tomonidan bosib olingan Polsha chizigʻi boʻylab yurishini aytdi. U Barbarossa operatsiyasida ham qatnashgan va urushning qolgan qismini Sovetlarga qarshi kurashda oʻtkazgan. U 1945-yil 20-aprelda, Hitlerning tugʻilgan kunida birinchi leytenant unvoniga koʻtarilganini daʼvo qildi. Orqa qismidagi oʻqdan ogʻir yaralanganidan soʻng Sharqiy Prussiyadan Frankfurtga evakuatsiya qilingan va u yerda amerikaliklar tomonidan asirga olingan.

1947-yilda ozodlikka chiqdi, u nemislarning Amerika mehnat xizmati boʻlimi boʻlgan AQSh armiyasining fuqarolik mehnat guruhiga (CLG) qoʻshildi; keyin CLG xavfsizlik boʻlimida leytenant boʻldi. U, shuningdek, sanoat politsiyasi qoʻriqchisi boʻlib ishlagan va Parijda NATO qoʻshinlarini oʻqitgan. 1956-yilda unga Bundesverga kirish taqiqlangan, ammo Ikkinchi Jahon urushi paytida Afrika Korps tomonidan Sahroi Kabir choʻlida ekilgan minalarni tozalashda British Petroleum kompaniyasida ish topdi.

Müller 1962-yilda Janubiy Afrikaga koʻchib oʻtdi va 1964-yilda Kongo inqirozida Simba qoʻzgʻolonini bostirish doirasida 5-kommandoda leytenant unvoni bilan yollanma askar sifatida ishga qabul qilindi[2]. 44 yoshida Müller Mike Hoare askarlarining eng keksasi edi. U Albertvilni (hozirgi Kalemie) qoʻlga kiritish boʻyicha muvaffaqiyatli operatsiyadan soʻng kapitan lavozimiga koʻtarildi va 1964-yil iyul oyidan boshlab taxminan 53 askarni oʻz ichiga olgan 5 komando kichik boʻlinmasi boʻlgan 52 komandoni boshqardi. Keyinchalik u mayor unvoniga koʻtarildi. Bu davrda boʻlinmalar keng tarqalgan oʻzboshimchalik bilan zoʻravonlik, qotillik va boshqa urush jinoyatlarida qatnashdilar[3]. Suratlarda Müller Kongoda oʻzining Temir xochini kiyib olgani koʻrsatilgan.

Kongoda yollanma askarlar tomonidan sodir etilgan vahshiylik haqidagi xabarlar tarqalgach, Müller Gʻarbiy Germaniyadagi sotsialistlar va faol talabalar orasida nafratlangan shaxsga aylandi. U birinchi boʻlib 1964-yil dekabrdagi „Kongo vahshiyligi“ nomli maqola orqali omma eʼtiboriga chapga yoʻnaltirilgan Konkret jurnalining sonida eʼtibor qaratdi. Yana bir uzun intervyuda Müller nemislar tomonidan bosib olingan Polsha va Fransiyadagi urush davridagi xizmati haqida nostaljik tarzda gapirdi va „U endi qanday qilib yarador raqiblarini asirga olmagan, balki ularni otib oʻldirish orqali Kongoning „varvarlik odatlariga“ amal qilishga majbur boʻlganligi haqida gapirarkan, kulib yakunladi[4].“ Müller Kongoda boʻlganida, shuningdek, Gʻarbiy Germaniyada birinchi marta namoyish etilganida ommaviy noroziliklarga sabab boʻlgan va yangi paydo boʻlgan nemis uchinchi dunyochi harakatini faollashtirgan „Afrika Addio“ (1966) italyan hujjatli filmida mahbusni qatl etishni suratga olgan edi[5]. Tarixchi Quinn Slobodianning taʼkidlashicha, „Müller natsistlar Germaniyasi va postkolonial mojaro oʻrtasida polemik analogiyadan tashqari aloqani taʼminladi“[6]. Shuningdek, Sharqiy Germaniya davlat ommaviy axborot vositalarida nafratlangan shaxs sifatida eʼlon qilingan, baʼzilar buning oʻrniga uni Rolling Stones kabi qarshi madaniyat belgisi sifatida koʻrish orqali javob berishdi[7].

U 1983-yil aprel oyida Janubiy Afrikaning Johannesburg shahrining Gauteng chekkasidagi Boksburg shahrida oshqozon saratonidan vafot etdi[8].

Manbalar tahrir

  1. „Biografiyasi“. reaperfeed.com. Qaraldi: 8-avgust 2022-yil.
  2. Der "Kongo-Müller" und das "Kommando 52". Kriegsreisende.de. Qaraldi: 8-avgust 2022-yil.
  3. Bunnenberg, C. (2006): Der „Kongo-Müller“: Eine deutsche Söldnerkarriere. Münster: Lit Verlag.
  4. Slobodian, Quinn. Foreign Front: Third World Politics in Sixties West Germany. Durham, NC: Duke University Press, 2012 — 64 bet. ISBN 9780822351849. 
  5. Vinen, Richard. The Long '68: Radical Protest and its Enemies. London: Allen Lane, 2018 — 178 bet. ISBN 978-0-241-34342-5. 
  6. Slobodian, Quinn. Foreign Front: Third World Politics in Sixties West Germany. Durham, NC: Duke University Press, 2012 — 143 bet. ISBN 9780822351849. 
  7. Vinen, Richard. The Long '68: Radical Protest and its Enemies. London: Allen Lane, 2018 — 183 bet. ISBN 978-0-241-34342-5. 
  8. p.23 Chiari, Bernhard & Kollner, Dieter H A Concise Guide to the History of the Democratic Republic of the Congo Military History Research Institute