Tovačov (nemischa: Tobitschau)—Chexiyaning Olomuk viloyatining Přerov tumanidagi shahar. Unda 2500 ga yaqin aholi istiqomat qiladi. Tarixiy shahar markazi yaxshi saqlanib qolgan va shahar yodgorliklari hududi sifatida ro'yxatga olingan.

Tovačov
Shahar
Skyline of Tovačov
Tovačov
Bayroq
Tovačov
Gerb
49°25′50″N 17°17′16″E / 49.43056°N 17.28778°E / 49.43056; 17.28778 G OKoordinatalari: 49°25′50″N 17°17′16″E / 49.43056°N 17.28778°E / 49.43056; 17.28778 G O
Mamlakat Chexiya
Viloyat Olomouc
Tuman Přerov
Hukumat
 • Mayor Marek Svoboda
Asos solingan 1203
Maydon 22.77 km2 (8.79 mi²)
Markazi balandligi 201 m
Aholisi
 (2023-01-01)
2 475
Zichligi auto kishi/km2
Pochta indeks(lar)i 751 01
Tovačov xaritada
Tovačov
Tovačov

Ma'muriy qismlari tahrir

 
Shahar markazi

Annín qishlog'i Tovačovning ma'muriy qismi hisoblanadi.

Joylashuvi tahrir

Tovačov Přerovdan taxminan 11 kilometr (7 mi) g'arbda va Prostejovdan 12 km (7 mi) sharqda, Yuqori Morava vodiysida joylashgan. Morava va Bečva daryolarining deltasida joylashgan. Moravaning irmoqlaridan biri bo'lgan Mlynsky náhon shahar bo'ylab oqib o'tadi.

Hudud suv havzalariga boy. Mlynsky náhonda to'rtta baliq hovuzlari tizimi mavjud. Hradecky hovuzi Tovačovdagi eng katta suv havzasidir[1]. Delta yaqinida 1950-yillarda shag'al qazib olingandan keyin hosil bo'lgan to'rtta sun'iy ko'l mavjud. Ular birgalikda 330 hectoare (36,000,000 kv. ft)dan ortiq maydonni egallaydi[2].

Tarixi tahrir

Tovačov nomi 1203-yilga tegishli yozma manbalarda uchraydi. Tashkil etilganidan ko'p o'tmay, daryolar bo'ylab olib boradigan savdo yo'llarining muhim chorrahasiga aylandi[3]. Tovačov mulklarining eng mashhur egalari Cimburk oilasi (1349-1502), Pernštejn oilasi (1503-1597), Salm oilasi (1600-1715) va Küenburg oilasi (1763-1887) edi[4].

Birinchi hovuzlar 1464-yilda Cimburklik Yan Tovačovskiy tomonidan tashkil etilgan. Pernshteynlar hukmronligi davrida yana bir hovuzga asos solingan. Hovuzlar O'ttiz yillik urushda shikastlangan va 18-asrda yo'q qilingan. Ikkinchi jahon urushidan keyin ular qisman yangilangan[1].

Tovačov - Avstriya-Prussiya urushidagi kichik to'qnashuvlar sodir bo'lgan hudud hisoblanadi. 1866-yil 16-iyulda Tobitschau jangida prussiyaliklar avstriyaliklarni mag‘lub etishgan[5].

Demografiyasi tahrir

2021-yil holatiga ko'ra shaharchada 2 421 nafar aholi istiqomat qiladi

Aholining oʻsishi
YilAholi±%
18691 895—    
18802 749+45.1%
18902 632−4.3%
19002 924+11.1%
19103 096+5.9%
19212 991−3.4%
19302 771−7.4%
19502 466−11.0%
19612 610+5.8%
19702 765+5.9%
19802 817+1.9%
19912 656−5.7%
20012 666+0.4%
20112 515−5.7%
20212 421−3.7%

Diqqatga sazovor joylari tahrir

 
Tovačov qalʼasi

Shaharni mamlakatdagi eng qadimgi Uyg'onish davri shahri sifatida tavsiflash mumkin. Shahar maydoni 1475-yilda tashkil etilgan. Eng qimmat yodgorliklar orasida Uyg'onish davri portali joylashgan shahar hokimiyati bor. Shahar maydonidagi favvora 1692-yilga qurilgan[6].

Asosiy diqqatga sazovor joy - Tovačov qal'asi. Qal'a dastlab 11-asrning ikkinchi yarmida qurilgan, keyinchalik 15-asrda Cimburk oilasi tomonidan qayta qurilgan. Qal'a minorasi 1492-yilda qurib bitkazilgan va uning balandligi 92 metr (302 ft) ni tashkil etadi. Uning shu yildagi Uyg'onish davri portali Alp tog'larining shimolidagi eng qadimgi Uyg'onish davri yodgorligi hisoblanadi[6][7].

Chexiya Respublikasining eng qadimgi ibodatxonasi XV asrdagi ibodatxona va yahudiy qabristonlaridir. Bugungi kunda sobiq ibodatxona Chexoslovakiya husitlar cherkovi sifatida xizmat qiladi[8].

Hradecký hovuzining yaqinida Tobitschav jangining yodgorligi mavjud[9].

Taniqli odamlari tahrir

  • Sidonie Grünvald-Zerkovitz (1852-1907), avstriyalik yozuvchi, shoir va modelyer
  • Hugo Kauder (1888-1972), avstriyalik bastakor va pedagog
  • Klement Slavicki (1910-1999), bastakor
  • Rudolf Bereza (1942–2014), dissident

Manbalar tahrir

  1. 1,0 1,1 „Tovačovské rybníky“ (cs). Střední Morava – Sdružení cestovního ruchu. Qaraldi: 2022-yil 7-fevral.
  2. „Tovačovská jezera“ (cs). Střední Morava – Sdružení cestovního ruchu. Qaraldi: 2022-yil 7-fevral.
  3. „Město Tovačov“ (cs). Město Tovačov. Qaraldi: 2022-yil 7-fevral.
  4. „Historie zámku“ (cs). Tovačov Castle. Qaraldi: 2022-yil 7-fevral.
  5. „Prusko-rakouská válka roku 1866 začala na Jesenicku a u Tovačova zbrotila pole krví“ (cs). Czech Radio (2016-yil 7-iyun). Qaraldi: 2022-yil 7-fevral.
  6. 6,0 6,1 „Historie“ (cs). Město Tovačov. Qaraldi: 2022-yil 7-fevral.
  7. „Zámek Tovačov“ (cs). Tovačov Castle. Qaraldi: 2022-yil 7-fevral.
  8. „Synagoga, rabínský dům a hřbitov“ (cs). Střední Morava – Sdružení cestovního ruchu. Qaraldi: 2022-yil 7-fevral.
  9. „Tovačovské rybníky“ (cs). Střední Morava – Sdružení cestovního ruchu. Qaraldi: 2022-yil 7-fevral. "Tovačovské rybníky" (in Czech).

Havolalar tahrir