Tursunxon Soliyeva (1922-yil Oʻsh, Fargʻona viloyati — 2001-yil Oʻsh, Qizgʻiziston) — Bobur nomidagi Oʻsh davlat akademik oʻzbek musiqali drama teatri aktrisasi, Qirgʻiziston xalq artisti Qirgʻiziston madaniyati va sanʼati rivojiga katta hissa qoʻshgan[1].

Tursunxon Soliyeva
Tavalludi 1922-yil
Vafoti 21-sentyabr 2001
Oʻsh, Qirgʻiziston

Biografiyasi tahrir

Tursunxon Soliyeva 1922-yil 17-dekabrda Oʻsh shahrida tugʻilgan. Yarim asrdan ortiq vaqt davomida Bobur nomidagi O‘sh o‘zbek musiqali drama teatrida ishlab, turli janrdagi spektakllarda 150 dan ortiq rollarni ijro etgan. 1940 — 1944-yillarda Toshkent Muqimiy nomidagi teatrda ishlagan. 1944-yildan esa yana Oʻsh oʻzbek drama teatrida oʻz faoliyatini olib borgan.

Teatr sanʼati rivojiga, oʻzbek va qirgʻiz madaniyatini yaqinlashtirishga qoʻshgan hissasi uchun Tursunxon Soliyeva 1953-yilda Qirgʻiziston SSRda xizmat koʻrsatgan artist, 1974-yilda esa Qirgʻiziston xalq artisti unvonlari bilan taqdirlangan. Isteʼdodli aktrisa bir necha bor Qirg‘iziston va O‘zbekiston Oliy Kengashlarining diplomlari, „Mehnat faxriysi“ va „Dank-1000“ medallari va ko‘krak nishonlari bilan taqdirlangan. Tursunxon Soliyeva shahar, viloyat jamoat hayotida faol ishtirok etgan, yosh ijodkorlarning g‘amxo‘r ustozi bo‘lgan.

2001-yil 21-sentyabrda Oʻsh shahrida vafot etgan.

2017-yilda Qirg‘iziston Teatr arboblari uyushmasi Tursunxon Soliyeva nomidagi mukofotni taʼsis etdi.

Teatrdagi faoliyati tahrir

Kabanixning Momaqaldiroq asarida A. Ostrovskiy

K.ning „Togʻ bulbuli“ spektaklidagi birma. Jantoshev

Mustai Karimning „Oy tutilishi kechasida“ dramasida Tangabika

Vassaning „Vassa Jeleznova“ asarida M. Gorkiy

Farmonbibi Said Ahmadning „Kelinlar g‘alayoni“ komediyasida.

Ismoil Akramovning „Adolat“ dramasida Sajida

Mukofotlari tahrir

Qirgʻiziston SSR xalq artisti (1974)

Qirgʻiziston SSR Oliy Kengashi Prezidiumining Faxriy diplomi

O‘zbekiston SSR Oliy Soveti Prezidiumining faxriy yorlig‘i

Qirgʻiziston SSR Madaniyat vazirligining Faxriy diplomi[2]

Adabiyotlar tahrir

  1. [1].  BBK 92ya2 (rus.).
  2. [2].  (Wayback Machine saytida 2018-07-12 sanasida arxivlangan) Arxivnaya kopiya ot 12 iyulya 2018 na Wayback Machine (uzb.)
  3. [3].  (kirg.)
  4. [4].  Mat-li k dekade kirg. iskusstva v Moskve. 1939 g.
  5. [5].  21 sm, BBK 85.4. (uzb.), (rus.) i (kirg.)
  6. [6].  − 76 s.: il.; 16 sm.
  7. [7].  (uzb.)
  8. [8].  UDK 351/354. BBK 66,3(2Ki). (uzb.), (rus.) i (kirg.)

Yana qarang tahrir

Manbalar tahrir

Havolalar tahrir