Abdulazizxon madrasasi

Abdulazizxon madrasasi – Buxorodagi me’moriy yodgorlik. Qo‘sh imorat ansamblning jan. tomonida me’mor Mimxoqon ibn Xo‘ja Muhammadamin tomonidan 1652 yilda qurilgan. Ulug‘bek madrasasining (1419) qarshisida. Madrasa tuzilishi oddiy va hujralari ikki oshyonli. Chorsi hovlining har tarafi o‘rtasida peshtoqli ayvon bor. Umuman Madrasa bezaklari yuksak san’at va mahorat bilan ishlangan. Katta peshtoq nafis va nodir koshin kori naqshlar bilan ziynatlangan. Islimiy naqshlar qatorida afsonaviy jonivorlar tasviri ham berilgan. Madrasa hujralari, ayniqsa, jan. ayvon peshtoqi turli-tuman naqshlar bilan bezatilgan. Gumbaz shipining ganchli muqarnaslari orasida islimiy naqshlar va zarhal bezagi bor. Hujra devorlarida tabiat manzaralari va imoratlar tasviri ham uchraydi. Naqshlar, asosan, moviy rang bo‘yoqlar bilan chizilgan. Asosiy o‘lchami: atrof aylanasi 50x67 m, hovli – 28x35 m. Madrasa 17-asr Buxoro mahobatli me’morligining yetuk namunasidir. Madrasa asosan juz’iy ta’mirlar (peshtoq muqarnasini Usta Shirin Murodov ta’mirlagan) asosida tartibga keltirilgan. Hovlisida sayyohlar uchun millim musiqa va folklor tomoshalari ko‘rsatiladi. Shim.-sharqiy burchagidagi miyonsaroyda Buxoro yog‘och o‘ymakorligi namunalaridan iborat ko‘rgazma tashkil etilgan.

Adabiyotlar

• OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil