Abdulmutalib ibn Gʻolib ibn Musaid (arabcha: عبد المطلب بن غالب بن مساعد) (1790–1886-yil 29-yanvar) uch marotaba 1827, 1851–1856 va 1880–1881-yillarda Makka amiri va sharifi boʻlgan.

1851-yilda Makka sharifi lavozimiga Muhammad ibn Avnning oʻrniga Abdulmuttalib ibn Gʻolib tayinlangan. Uning hukmronligi boshqa Makka shariflaridan quldorlik tarafdori va Usmonlilarga qarshi gʻalayonlar bilan ajralib turgan[1]. Abdulmuttalib quldorlik tarafdori boʻlgan, gʻalayonlarga boshchilik qilgan va Voliy Komil Poshoning qullikka qarshi qonunni qoʻllashiga qarshi chiqib, Avn tarafdorlari bilan kurashgan. 1855-yil 15 yoki 17-noyabrda Jiddada Avnning qayta tayinlanishi eʼlon qilingan, biroq Abdulmuttalib ushbu tayinlovni rad etgan holda oʻz tarafdorlari soni koʻpaytirib, badaviy boshliqlaridan unga yordam berishini soʻragan[2]. 1856-yil 17-aprelda Muhammad ibn Avn lavozimga qayta tiklangan, biroq jang may oyida Abdulmuttalibning qoʻlga olinib, Istanbulga yuborilguniga qadar davom etgan[1]. 1880-yilda Abdulmuttalib hokimiyatga qaytganida, William Ochsenwaldning taklifi bilan Vali Usmon Nuri Posho bilan oʻrtasidagi raqobati davomida markaziy hukumatga tayanganligi sababli ingliz va Usmonlilarning qullikka qarshi kurashiga qarshi chiqmagan[3].

Manbalar

tahrir

Adabiyotlar

tahrir