Agraf (starofr. agrafe — „klip, qisqich, ilgak“) — soch turmagi, liboslar uchun jigʻa shaklida qisqich[1].

Agraf. Sankt-Peterburg, 1903-1904-yillar. Faberje firmasi

Agraf odatda plastinka, gulchambar, ilgak va ilmoq rozetkaga oʻxshardi. Baʼzan u qimmatbaho metallardan yasalgan — oltin, boʻrtma dekorli kumush, boʻrttirma, emal. Antik broshlardan farqli oʻlaroq, oʻrta asr agrafi soch turmagi emas, balki qisqich, qisqich edi[2]. Qadimgi Rossiyada agraf — bu qimmatbaho toshlar, emallar, filigra bilan zapon. Kelajakda bunday mahkamlagichlar shlyapalar va kostyumning boshqa detallari uchun bezak sifatida ishlatila boshlandi[2].

Agraf XVIII asrdan beri ishlatila boshlandi. Agraf yordamida ular gullar, sunʼiy jingalaklar, soch turmagidagi korsajga lentalar bogʻlashdi, peshtaxtaning chetlarini mahkamlashdi.

Agraf dumaloq yoki oval shakldagi, oltin yoki kumush rangdagi qimmatbaho toshlar bilan toʻplami, shuningdek, olmos qisqichi (XVIII asrda poyabzal qisqichlari XIX asrda Agraf sifatida ishlatilgan) boʻlishi mumkin[1].

Agraf faqat ayol bezaklari hisoblangan, ammo XVIII asrda erkaklar ham uni kiyganlar. Agraf 1960-yillarda soch aksessuarlari sifatida modaga qaytdi[1].

Manbalar

tahrir
  1. 1,0 1,1 1,2 Костюм в русской художественной культуре 1995.
  2. 2,0 2,1 Новый энциклопедический словарь изобразительного искусства 2010.

Adabiyotlar

tahrir