Axmedjon Qurbonov(1921-1945) — Ishchilar va dehqonlar Qizil Armiyasi gvardiya mayori, Ulugʻ Vatan urushi qatnashchisi, Sovet Ittifoqi Qahramoni(1945).

Biografiyasi

tahrir

Axmedjon Qurbonov 1921-yil 10-oktabrda Sherqo‘rg‘on qishlog‘ida (hozirgi O‘zbekiston Samarqand viloyatining Jomboy tumani) tug‘ilgan. Muallimlar tayyorlash maktabining uch kursini tamomlagach, o‘qituvchi bo‘lib ishladi. 1930-yildan Yaroslavlda yashagan, Yaroslavl shinalar zavodida ishlagan. 1940-yil oktyabr oyida Qurbonov Ishchilar va dehqonlar Qizil Armiyasi safiga chaqirildi. Tambov piyodalar maktabini va „Shot“ kurslarini tamomlagan. 1943-yil boshidan — Ulug Vatan urushi frontlarida, oʻsha-yilning fevral oyida u yaralangan[1].

1944-yil iyuniga kelib, mayor Axmedjon Qurbonov 1-Belorussiya fronti 65-armiyasining 44-gvardiya otishma diviziyasining 128-gvardiya otishma polkining batalyoniga qoʻmondonlik qildi. U Belorussiya SSRni ozod qilish paytida ajralib turdi. Bobruisk yaqinidagi janglarda, Guxlino qishlogʻidan shimolda, Qurbonov diversion manevr yordamida Narewni muvaffaqiyatli kesib oʻtdi va uning gʻarbiy qirgʻogʻidagi koʻprigini egalladi. Batalon oldinga siljishda davom etib, muhim balandlikni egallab oldi va Syveseno qishlogʻining shimoli-sharqidagi magistralni kesib tashladi. Dushman bir necha bor qarshi hujumga oʻtdi, ammo batalon oʻz pozitsiyasini saqlab qoldi. Faqat qarshi hujumlardan birini aks ettirish paytida Qurbonov jangchilari 6 ta tank, 4 ta bronetransport, 12 ta pulemyot, 185 ta dushman askar va ofitserlarini yoʻq qilishdi. 1945-yil 6 fevralda Qurbonov Polshadagi jangda halok boʻldi. U Polshaning Kuyav-Pomeran voevodeligining Shinyx qishlogʻidagi ommaviy qabrga dafn etilgan[1].

Mukofotlar

tahrir

SSSR Oliy Kengashi Prezidiumining 1945-yil 24-martdagi farmoni bilan mayor Axmedjon Qurbonovga "Frontda qoʻmondonlikning jangovar topshiriqlarini namunali bajarganligi uchun vafotidan keyin Sovet Ittifoqi Qahramoni unvoni berildi[2]. Nemis bosqinchilari va bir vaqtning oʻzida koʻrsatilgan jasorat va qahramonlik. Shuningdek, u Lenin, Qizil Bayroq, 3-darajali Suvorov, 3-darajali Kutuzov, 1-darajali Vatan urushi, Qizil Yulduz ordenlari, bir qator medallar bilan taqdirlangan[1].

Xotira

tahrir

Qurbonov sharafiga uning vatanida sovxoz nomi berildi va byust oʻrnatildi, Jamboydagi vokzal va koʻchaga nom berildi[1].

Adabiyot

tahrir
  • Olovli-yillar qahramonlari. Yaroslavl: Yuqori Volga kitobi. tahrir, 1985-yil.
  • Sovet Ittifoqi Qahramonlari — oʻzbeklar. Toshkent, 1984-yil.

Manbalar

tahrir
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 „Ahmadjon Qurbonov“ (ru). Герои страны.
  2. „Qurbonov Ahmedjan“.