Amanda Carter (1964-yil 16-iyulda tugʻilgan) – avstraliyalik Paralimpiya nogironlar aravachasidagi basketbolchi. 24 yoshida koʻndalang mielit tashxisi qoʻyilgan, u 1991-yilda nogironlar aravachasida basketbol oʻynashni boshladi va 1992-yildan 2000-yilgacha boʻlgan uchta Paralimpiya oʻyinlarida Avstraliyaning milliy terma jamoasida ishtirok etgan. 2000-yildagi jarohati uni sportdan voz kechishga majbur qildi, lekin u 2009-yilda terma jamoaga qaytdi va 2012-yilgi London Paralimpiya oʻyinlarida kumush medalni qoʻlga kiritdi.

Amanda Carter

2012-yil Avstraliya Paralimpiya terma jamoasi Karterning portreti
Shaxsiy ma'lumotlar
Millati Avstraliya bayrogʻi Avstraliya
Tug'ilishi 16-iyul 1964-yil (1964-07-16) (59 yosh)
Melburn, Viktoriya, Avstraliya
Sport
Davlat Avstraliya bayrogʻi Avstraliya
Sport Nogironlar aravachasi basketboli
Nogironlik sinfi 1.0
Event(s) Ayollar jamoasi
klub Dandenong Rangers

Shaxsiy hayoti tahrir

Amanda Carter bilan 2012-yil sentabr oyida intervyu

Carter 1964-yil 16-iyulda Viktoriya shtatining Heidelberg shahrida tugʻilgan.[1] U bolaligini Melburn chekkasidagi Heidelberg Westda oʻtkazgan. U Olimpiya boshlangʻich maktabiga bordi, Latrobe oʻrta maktabida 7-sinfdan 10-sinfgacha va Tornberi oʻrta maktabida 11 va 12-sinflarda oʻqidi. Keyin u La Trobe universitetiga oʻqishga kirdi va u yerda amaliy fanlar bakalavri va kasbiy terapiya magistri darajalarini oldi.[2] Yoshligida u netbol oʻynagan. 1989-yilda[3] 24 yoshida unga suvchechak kasalligidan keyin koʻndalang mielit tashxisi qoʻyilgan.[4] Hozirda u kasbiy terapevt boʻlib ishlaydi va Aleks ismli oʻgʻli bor.[5]

Nogironlar aravachasi basketboli tahrir

 
Carter 2012-yilgi London Paralimpiadasida
 
Carter 2012-yilgi London Paralimpiadasida

Carter 1991-yilda reabilitatsiya doirasida nogironlar aravachasida basketbol oʻynay boshladi.[4]

U Avstraliya Sport Komissiyasining toʻgʻridan-toʻgʻri sportchilarni qoʻllab-quvvatlash (DAS) dasturi tomonidan 2009/2010-yillarda 5571 dollar, 2010/2011 va 2011/2012-yillarda 17 000 dollar va 2012/2013-yillarda 10 000 dollar bilan qoʻllab-quvvatlandi.[6] 2012-yilda u Aqualink-Box Hill, Royal Talbot Rehab Centre, Kew va YMCA, Kewda tahsil oldi.[5]

Milliy terma jamoa tahrir

Carter 1992-yilda Barselona Paralimpiya oʻyinlari oldidan oʻtkazilgan prekursor turnirida birinchi boʻlib Gliders nomi bilan tanilgan Avstraliya ayollar milliy nogironlar aravachasi basketbol jamoasida ishtirok etgan.[4][7] U 1994-yilgi jahon chempionatida bronza medalini qoʻlga kiritgan jamoa aʼzosi edi.[8] 1996-yil Atlanta Paralimpiya oʻyinlarida uning jamoasi 5033 tomoshabin oldida Omnida bronza medali uchun oʻyinda AQShga 41-30 hisobida yutqazib, toʻrtinchi oʻrinni egallagan.

1998-yilda u jahon chempionatida terma jamoa bilan bronza medalini qoʻlga kiritdi.[5][8] U 1998-yilda Sidneyda boʻlib oʻtgan Oltin Kubokda qatnashgan va u yerda 30 ochko bilan Avstraliyaning ikkinchi tennischisi boʻlgan.[9] 2000-yilgi Yozgi Paralimpiya oʻyinlari boshlanishidan bir yarim yil oldin u jamoa bilan bir qator sinov seriyalarida, jumladan 2000-yil iyul oyida Sidneyda Avstraliya 2 gʻalaba va 3 magʻlubiyatga uchragan besh seriyada oʻynagan. U, shuningdek, Gollandiya, AQSh va Yaponiyaga qarshi beshta sinov seriyasida ishtirok etdi, u yerda uning jamoasi ushbu seriyadagi barcha oʻyinlarda gʻalaba qozondi.[10] Oʻsha oʻyinlardan birida jamoa Kanada ustidan 52:50 hisobida gʻalaba qozonganida, u oʻyin tugashiga 16 soniya qolganida savatga toʻpni tushirdi va hisobni 51:50 ga yetkazdi.[11]

U 2000-yil Sidney Paralimpiadasida oʻz jamoasi tarkibida kumush medalni qoʻlga kiritdi.[7] U 2000-yilgi oʻyinlar boshlanishidan oldin Yangi Janubiy Uels shtati jamoasiga qarshi oʻyinni oʻtkazib yubordi.[12] Carter oʻyinlar boshlanishidan bir hafta oldin Avstraliya sport institutida boʻlib oʻtgan jamoaviy yigʻin paytida kasallanganligi sababli uning jamoasi Germaniyaning nogironlar aravachasidagi ayollar basketbol jamoasiga qarshi oʻyinini oʻtkazib yubordi.[13] Uning jamoasining yarmi Paralimpiya oʻyinlari boshlanishidan oldin nafas olish yoʻllari infektsiyasiga chalingan. U ochilish marosimlarida qatnashmadi.[14] Guruh oʻyinlari davomida u Gollandiyaga qarshi 38-26 hisobida gʻalaba qozonib, 12 ochko toʻpladi, bu uning xalqaro oʻyinda toʻplagan eng koʻp ochkosi edi.[15] Uning jamoasi Yaponiyani 45-33 hisobida magʻlub etib, oltin medal uchun kurash olib bordi. Oltin medal uchun oʻyinda Carter oldingi kungi mashgʻulotni oʻtkazib yuborgan va tirsagidan jarohat olgan edi.[16] Uning jamoasi 16 389 tomoshabin oldida Kanadaga oʻyinda magʻlub boʻldi, Carter birinchi boʻlimda atigi toʻrt ochko toʻpladi.[17]

Oʻyin paytida u oʻng tomoniga urildi va oʻng qoʻli nogironlar aravachasi ostida qolib ketdi, natijada tirsagidagi pay yorilib ketdi. Uni yiqitgan kanadalik futbolchi Treysi Fergyuson avstraliyalik rasmiylarga yordam berish uchun yoʻlni toʻsmoqchi boʻldi. Carter oʻng qoʻlida sezilarli harakatchanlikni yoʻqotdi va tirsagini qayta tiklanishi uzoq vaqt talab qildi. U 11 hafta davomida davolandi. Tirsakni davolash uchun toʻqqizta operatsiya talab qilindi. Sugʻurta kompaniyasi uning davolanishi uchun pul toʻlashdan bosh tortdi. Baxtsiz hodisadan soʻng, u jarohati ogʻirligi sababli vaqti-vaqti bilan elektr aravachasidan foydalanishni talab qildi. 2000-yilgacha u asosan milliy terma jamoa murabbiyi Piter Korr tomonidan ustozlik qilgan.[4][18][19]

U Kanberrada 2002-yil mart oyida boʻlib oʻtgan nogironlar aravachasidagi Yaponiya basketbol jamoasiga qarshi toʻrtta oʻyindan iborat sinov seriyasida oʻynash uchun tanlangan, 2000-yilgi yozgi Paralimpiya oʻyinlaridan keyin birinchi avstraliyalik terma jamoa uchun xalqaro oʻyinda va 2002-yilda Yaponiyada boʻlib oʻtgan Jahon kubogi musobaqasida qatnashgan. U Amerika Qoʻshma Shtatlaridagi gastrol paytida na sugʻurta, na Avstraliya Paralimpiya qoʻmitasi uni jarohatlarini qoplamadi, chunki tendonit sugʻurtalanmagan shart deb hisoblangan va jarohati davolash uchun xarajatlarni toʻlashi kerakligi aytilganidan keyin u sportni tark etdi.

2008-yilgi Pekin Paralimpiya oʻyinlarida milliy terma jamoaning ishtirokini tomosha qilgandan soʻng, u yana nogironlar aravachasi basketboli bilan shugʻullanishga qaror qildi. Bu uning sportni oʻynashga boʻlgan qiziqishini yana bir bor kuchaytirdi.[3] Oʻsha yili u Kanadadagi Four Nations musobaqasida qatnashdi.[2][5] WNWBLda Dandenong Reynjers jamoasida oʻynagan oltita oʻyinchidan biri edi.[20] Shuningdek, u Yaponiya oʻrtoqlik seriyasida ham ishtirok etgan.[2] U 2010-yilda terma jamoa yigʻinida ishtirok etish uchun tanlangan.[21] 2010-yilda u Osaka kubogida oltin medalni qoʻlga kiritgan jamoaning bir qismi boʻlgan. 2012-yilda Yaponiyaga qarshi oʻrtoqlik seriyasida u uchta oʻyinda maydonga tushdi, u yerda har bir oʻyinda oʻrtacha 0,7 ochko, 1,0 assist va 1,0 ribaund qayd etdi.[22] U 2012-yilgi Gliders World Challenge musobaqasida toʻrtta oʻyinda maydonga tushdi, u yerda har bir oʻyinda oʻrtacha 1,5 ochko, 0,5 assist va 1,3 ribaund toʻpladi.[22][23] Unga 2012-yilda terma jamoa safida Jon Triskari ustozlik qilgan.[24]

Klub tahrir

2000-yilda u nogironlar aravachasidagi Milliy basketbol ligasida Uitlsi Siti Peysers jamoasida oʻynadi.[25] U Viktoriya uchun 2000-yilda Ayollar nogironlar aravachasidagi Milliy Basketbol Ligasining (WNWBL) yakunida oʻynagan, ular Hills Hornetsni 51-50 hisobida magʻlub etganidan keyin finalda birinchi oʻrinni egallagan.

2008-yildan 2012-yilgacha u jarohatidan oldin oʻynagan WNWBLdagi Dandenong Reynjers jamoasida oʻynagan.[4][5] Oʻsha yili u Dandenong Reynjers tomonidan oʻyinchi mukofotini oldi va WNWBLda nogironlik boʻyicha 1 ochkolik tasnifida eng qimmat oʻyinchi (MVP) deb topildi va liganing All Star Beshligiga kiritildi.[26] 2009-yilda u „Reynjers“ tarkibida 17 ta oʻyin oʻtkazdi va har bir oʻyinda oʻrtacha 5,1 ochko toʻpladi.[2][20] Oʻsha yili u har bir oʻyinda oʻrtacha 2,4 assist va 3,5 ribaund qayd etgan. 2010-yilda u 4 ta oʻyin oʻtkazdi va har bir oʻyinda oʻrtacha 3,0 ball toʻpladi. Oʻsha yili u har bir oʻyinda oʻrtacha 0,3 assist va 3,0 ribaund qayd etgan. 2011-yilda u 18 ta oʻyinda maydonga tushib, har bir oʻyinda oʻrtacha 4,7 ochko toʻplagan.[2] Oʻsha yili u har bir oʻyinda oʻrtacha 1,3 assist va 2,1 ribaund qayd etgan.[2] Reynjers 2011 va 2012-yillarda ketma-ket WNWBL unvonlarini qoʻlga kiritdi.[27][28] Oʻsha mavsumda u 13 ta oʻyin oʻtkazdi va har bir oʻyinda oʻrtacha 4,5 ochko, 1,5 golli uzatma va 2,8 ribaund qayd etdi.[2]

Statistika tahrir

WNWBL mavsum statistikasi[2]
Musobaqa Mavsum M FGM-A FG% 3PM-A 3P% FTM-A FT% TOT AST PTS
WNWBL 2009 17 38-117 32.5 1 0.0 10-21 47.6 3.5 2.4 5.1
WNWBL 2010 4 6-13 46.2 0 0.0 0-0 0.0 3.0 0.3 3.0
WNWBL 2011 18 42-81 51.9 0 0.0 1-3 33.3 2.1 1.3 4.7
WNWBL 2012 13 29-63 46.0 0 0.0 0-0 0.0 2.8 1.5 4.5
Kalit soʻzlar
FGM, FGA, FG%: maydon maqsadlari, urinishlar va foizlar 3FGM, 3FGA, 3FG%: uch ballli maydon maqsadlari, urinishlar va foizlar
FTM, FTA, FT%: amalga oshirilgan erkin zarbalar, urinishlar va foizlar PF: shaxsiy qoidabuzarliklar
Pts, PTS: ochkolar, har bir oʻyin uchun oʻrtacha TOT: har bir oʻyinda oʻrtacha oʻzgarishlar, AST: har bir oʻyinda oʻrtacha assistentlik

Manbalar tahrir

  1. „Australians at the 1996 Atlanta Paralympics: Wheelchair Basketball“. Australian Sports Commission. 2006-yil 28-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 19-may 2012-yil.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 „Player statistics for Amanda Carter“. SportingPulse. 16-aprel 2014-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 16-sentabr 2012-yil.
  3. 3,0 3,1 Bernecich. „Heidelberg basketballer to hit Paralympic heights“. Heidelberg Leader (13-sentabr 2012-yil). 18-noyabr 2012-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 17-sentabr 2012-yil.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 „Amanda Carter“. Australian Paralympic Committee. 16-may 2012-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 19-may 2012-yil.
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 „Amanda Carter“. Victorian Institute of Sport. 21-aprel 2013-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 17-sentabr 2012-yil.
  6. „Grant Funding Report: Amanda Carter“. Australian Sports Commission. 27-noyabr 2012-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 19-sentabr 2012-yil.
  7. 7,0 7,1 „Athlete Search Results“. International Paralympic Committee. 16-aprel 2014-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 19-may 2012-yil.
  8. 8,0 8,1 „Paralympics Athlete Bio“. BigPond Sport. 18-yanvar 2013-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 17-sentabr 2012-yil.
  9. MATP. „the Flyers“. The Australian (2-noyabr 1998-yil), s. 024. 4-mart 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 17-sentabr 2012-yil.
  10. Blythe, Sandy. „5 days to go Wake-up call for Gliders PARALYMPICS“. Sunday Mail (10-sentabr 2000-yil), s. 58. 4-mart 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 4-iyun 2021-yil.
  11. Harris, Bret. „Rollers coach feels pressure“. The Australian (19-iyun 2000-yil), s. 28. 4-mart 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 18-sentabr 2012-yil.
  12. „Gliders squad earns praise Final warm-up before Games“. Penrith Press (17-oktabr 2000-yil), s. 51. 16-aprel 2014-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 17-sentabr 2012-yil.
  13. „Virus lays Paralympians low“. Hobart Mercury (18-oktabr 2000-yil), s. 56. 16-aprel 2014-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 17-sentabr 2012-yil.
  14. „Team shrug off sickness“. The Courier Mail (20-oktabr 2000-yil), s. 50. 16-aprel 2014-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 17-sentabr 2012-yil.
  15. Kershler, Ray. „Get Carter or pay a severe penalty – WHEELCHAIR BASKETBALL“. The Daily Telegraph (21-oktabr 2000-yil), s. 146. 16-aprel 2014-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 17-sentabr 2012-yil.
  16. Mitchell, Peter. „Gliders' big moment – World's best stand between Aussies and historic gold“. Newcastle Herald. Australian Associated Press (27-oktabr 2000-yil), s. 36. 16-aprel 2014-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 17-sentabr 2012-yil.
  17. „Defensive might fails to conquer“. Liverpool Leader (1-noyabr 2000-yil), s. 63. 16-aprel 2014-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 17-sentabr 2012-yil.
  18. „Amanda Carter and Alan Patching... a couple of rare gliders“. The Sports Factor. Australian Broadcasting Corporation (2004). 7-oktabr 2013-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 19-sentabr 2012-yil.
  19. „Wikinews interviews Australian Glider Amanda Carter“. Wikinews (28-sentabr 2012-yil). 13-may 2013-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 6-oktabr 2013-yil.
  20. 20,0 20,1 McLeod, Phil. „Hoop dreams rolling along“. The Journal. Dandenong, Australia: Fairfax Community Newspapers (28-iyun 2009-yil). 4-mart 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 17-sentabr 2012-yil.
  21. „Local Gliders“. Hills Shire Times (19-yanvar 2010-yil), s. 77. 7-aprel 2014-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 18-sentabr 2012-yil.
  22. 22,0 22,1 „Basketball Australia : Amanda Carter“. Basketball.net.au. 13-iyun 2012-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 16-sentabr 2012-yil.
  23. „Player statistics for Amanda Carter“. SportingPulse. 21-sentabr 2013-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 16-sentabr 2012-yil.
  24. „Carter, Amanda“. London 2012. 11-sentabr 2012-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 17-sentabr 2012-yil.
  25. Burke, Graham. „Pacers gear up for season“. Leader – Whittlesea Post (21-mart 2001-yil), s. 77. 10-avgust 2014-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 17-sentabr 2012-yil.
  26. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named vis
  27. Shevelove. „Rangers out to drop Caps in season starter“. Dandenong Leader (3-oktabr 2011-yil). 15-oktabr 2011-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 17-sentabr 2012-yil.
  28. „Victoria Dandenong Rangers WNWBL“. Dandenong Basketball Association. 24-iyun 2013-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 5-avgust 2013-yil.