An-72

An-72 – Sovet koʻp maqsadli transport samolyoti. An-26 samolyotini almashtirish uchun O. K. Antonov konstruktorlik byurosida ishlab chiqilgan. Fuqaro aviatsiyasidagi yagona ikki dvigatelli UVP reaktiv samolyoti.

An-72
Milliy kelib chiqishi	SSSR/Rossiya
Birinchi parvoz	31-Avgust 1977-yil
Konstruktor	Antonov
Ishlab chiqarish yillari	1977-Hozirgacha
Ishlab chiqarishdan birliklar	195

Samolyot deyarli 40 yil davomida Rossiya Federatsiyasi Qurolli Kuchlari va dunyoning boshqa bir qator mamlakatlarida xizmat qilmoqda. An-72 ning turli xil modifikatsiyadagi ekspluatatsiyasi bugungi kungacha davom etmoqda. Koʻp maqsadli An-72 parvoz balandligi boʻyicha transport samolyotlari orasida rekordchi hisoblanadi. An-72 asosida ko'p maqsadli An-74 transport samolyoti yaratildi. Ushbu samolyot biroz cho'zilgan qanoti, shturman uchun alohida ish joyi, kuchliroq TA-12 yordamchi dvigateli va boshqa o'ziga xos xususiyatlari bilan ajralib turadi. Keyinchalik bu oilaga An-148 yo‘lovchi samolyoti ham qo‘shilgan.

Tarixi

An-72 ilk parvozini 1977-yil 31-avgustda amalga oshirgan. 1983-yil noyabr oyida sinov uchuvchilari Marina Popovich va Sergey Maksimov An-72 samolyotida maksimal parvoz balandligi boʻyicha jahon rekordini oʻrnatdilar – 13410 metr. 1985-yilda sinov uchuvchisi S. A. Gorbik An-72 samolyotida 2000 km yopiq yoʻlda 681,8 km/soat tezlikka erishgan.

Samolyot ishtirokidagi halokatlar

• 1994-yil 5-iyulda An-72V (72966) Novosibirskdan Kievga parvoz amalga oshirishi rejalashtirilgan edi. Samolyot bortida ASTC delegatsiyasi boʻlgan, samolyotni SSSRda xizmat koʻrsatgan uchuvchi, Sovet Ittifoqi Qahramoni V. V. Migunov boshqargan edi. Parvoz paytida batareyaning termal harorat oshib ketishi sodir boʻldi, keyin bort uskunasida quvvat yoʻqoldi. Xususan, qoʻnish moslamalarini kengaytirish va qanotlarni mexanizatsiyalash boʻyicha aktuatorlarga buyruqlar oʻtish toʻxtalgan edi. An-72 Qoʻrgʻon aeroportiga 340 km/soat tezlikda favqulodda qoʻnishni amalga oshirdi (oddiy qoʻnish tezligi – 220 km/soat), qonish paytida oʻng orqa gʻildirak vayron boʻldi va samolyot 50 km/soat tezlikda uchish-qoʻnish yoʻlagidan chiqib ketdi.