Balalayka-kontrabas - hajmi boʻyicha eng katta, dinamikasi boʻyichaa balalayka oilasining eng kuchli va eng past ohangli musiqa asbobi. U Rus xalq cholgʻu asboblari ansambli yoki orkestrining ovozini taʼminlovchi asosiy bas vazifasini bajaradi.

Balalayka-kontrabas

kontrabas-balalayka

Konstruksiya tahrir

mensura Uzunlik parda
1100-1180 1600-1700 16-17[1]

Ushbu chertib chalinadigan sozning pastki burchagiga metall shpil biriktirilgan boʻlib, u tayanch boʻlib xizmat qiladi - musiqiy asbobning bu koʻrinishi qoʻshimcha rezonans effektini yaratadi va tovush uzunroq, yoʻgʻonroq va jarangli boʻladi.

Tuzilishi tahrir

String Eslatma oktava Belgilash
bitta D (qayta) Katta <img>
2 A 1 (La 1) Shartnoma
3 E 1 (Mi 1)

Balalayka-kontrabasning ochiq torlari tovushi uning toʻrtinchi tizimini tashkil qiladi. Birinchi qatordan boshlangan ohanglar ketma-ketligi, ohangda eng yuqori: Re (katta oktava); Lya, Mi (qarshi oktavalar) keladi. Kontrabas dombra ham xuddi shunday tuzilishga ega.

Qoʻshni satrlar orasidagi intervallar : D {p.4} A 1 {p.4} E 1 (Gelmgols boʻyicha harf belgilari, ch.4 - mukammal toʻrtlik hosil qiladi).

Klaviaturada 17-pardadan iborat kontrabas balalaykaning musiqiy diapazoni ikkita toʻliq oktava va sakkiz yarim ton (kontraoktavaning bir qismi, katta oktava, kichik oktava va birinchisining bir qismi): Mi kontraoktavasidan birinchi oktava Do gacha yetkazib olinadi.

Oʻqish qulay boʻlishi uchun nota yozuvlari haqiqiy tovushdan bir oktava balandroq yoziladi.

Oʻyin texnikasi tahrir

Balalayka-kontrabasning shakli va oʻlchamlari shunday tuzilganki, uni tik turgan holda ijro etish qulayroqdir, ammo orkestr joʻrligida, qoidaga koʻra uni oʻtirgan holatda ijro etiladi.

Ovoz diapazoni taxminan 60x60 mm oʻlchamdagi charm tanlagich yordamida chiqariladi, bu esa uni kuchaytiradi va jarangli qiladi. Baʼzida yengil, yumshoq va sirgʻaluvchi tovushga erishish uchun pizzikato texnikasidan foydalaniladi, bunda balalayka torlari bosh barmoq, koʻrsatkich yoki oʻrta barmoq bilan amalga oshiriladi.

Kontrabas-balalaykani chalish oson emas. Ushbu cholgʻu asbobining yoʻgʻon torlarini astoydil jaranglashi uchun sizdan jismoniy mehnat talab qilinadi. Chap qoʻlingiz bilan torni ga qattiq bosishingiz kerak va oʻng qoʻlingiz bilan mediator yordamida torni yumshoq, lekin torni oxirgacha tortib, kuchli chertish kerak boʻladi.

Galereya tahrir

Manba tahrir

  1. Комаров Н.А., Федюнин С.Н.. Изготовление и ремонт щипковых музыкальных инструментов. М.: Легпромбытиздат, 1988 — 114—116 bet. ISBN 5-7088-0195-6.