Belocherkov tinchlik shartnomasi

Belocherkov tinchlik shartnomasi — Bogdan Xmelnitskiy tomonidan 1651-yilning 18 (28)-sentabrida Berestech magʻlubiyatidan keyin polyaklar bilan quyidagi shartlar asosida tuzilgan tinchlik shartnomasi:

  1. Roʻyxatga olingan kazaklar soni 20 000 kishidan oshmasligi kerak (1649-yil avgustda Zborovskiy shartnomasida belgilangan sonning ½ qismi) va kazaklar faqat qirollik mulklarida, Kiyev voyevodaligida „Bratslav va Chernigov voevodaliklariga tegmasdan yashashlari kerak edi“;
  2. Podsho armiyasi Kiyev voyevodasida turmasligi kerak, u yerda roʻyxatga olingan kazaklar boʻladi;
  3. Kiyev, Bratslav va Chernigov voevodaliklari aholisi oʻz mulklariga egalik qiladilar hamda barcha daromadlar va sud jarayonlaridan foydalanadilar;
  4. Chigirin hetmanda qoladi, u podsho hetmanining hokimiyati ostida boʻlishi kerak;
  5. Yahudiylar faqat qirollik va zodagonlarning mulklarida yashashlari va yerlarni ijaraga olishlari mumkin;
  6. Hetman tatar qoʻshinlarini ozod qilishga va xorijiy davlatlar bilan aloqa qilmaslikka majburdir.

Bu shartlar kazaklarni 1648-yilgacha boʻlgan ahvolga solib qoʻygani va bundan tashqari, ular har ikki tomon tomonidan bir xil darajada buzilganligi sababli, keyingi yilning oxirida kazaklar va polyaklar oʻrtasida yanada qattiqroq urush boshlandi.

Adabiyotlar

tahrir
  • Rudakov V. Ye.,. Belotserkovskiy mir // Ensiklopedicheskiy slovar Brokgauza i Yefrona : v 86 t. (82 t. i 4 dop.). — SPb., 1890—1907.
  • Belotserkovskiy mir 1651 // Энциклопедия истории Украины, 5000 экз, Киев: Наукова думка, 2003 — 292 bet. ISBN 966-00-0734-5. (Ukraincha)