Buyuk Britaniya – Yevropaning shimoli-gʻarbiy qirgʻogʻida joylashgan orol davlat Birlashgan Qirollik Angliya,Uels va Shotlandiyani oʻz ichiga olgan Buyuk Britaniya orolining butun qismini, shuningdek Irlandiya orolining shimoliy qismini oʻz ichiga oladi. Britaniya nomi baʼzan butun Buyuk Britaniyaga murojaat qilish uchun ishlatiladi. Poytaxti – London boʻlib, u dunyodagi yetakchi savdo, moliyaviy va madaniy markazlardan biridir. Boshqa yirik shaharlarga Angliyaning Birmingem,Liverpul va Manchester kiradi. Belfast va Londonderri , Shotlandiyadagi Edinburg va Glazgo,Uelsdagi Suonsi vaKardiff. Birlashgan Qirollikning kelib chiqishini anglo-sakson podshosi davridan kuzatish mumkin10-asrning boshlarida qoʻshni Keltlar qirolliklariga sodiqlikni qoʻlga kiritgan va zamonaviy YILNOMADA aytilishicha, „Avvalgi koʻplab qirollar ular oʻrtasida boʻlgan narsalarni birinchi boʻlib boshqargan“Athelstan. Keyingi asrlar davomida bosqinchilik natijasida uzoqroqda joylashgan qirollik inglizlar hukmronligi ostiga oʻtdi..Buyuk Britaniyaning janubi-gʻarbiy qismida joylashgan Keltlar qirolliklarining birlashmasi boʻlgan Uels 1536 va 1542-yillardagi Ittifoq hujjatlari bilan Angliya bilan rasman birlashtirildi. 1603-yildan beri Londondan boshqariladigan Shotlandiya 1707-yilda Angliya va Uels bilan birlashtirilib, Birlashgan Qirollikni tashkil etdi. Buyuk Britaniyaning.(„Britaniya“ sifatlari oʻsha paytda qirollikning barcha xalqlariga nisbatan qoʻllanila boshlandi.) Irlandiya 1600-yillarda inglizlar nazorati ostiga oʻtdi va 1800-yildagi Ittifoq toʻgʻrisidagi qonun orqali Buyuk Britaniya bilan rasman birlashtirildi. Irlandiya respublikasi oʻz davlatiga ega boʻldi. 1922-yilda mustaqillikka erishdi, ammo Olsterning toʻqqista okrugidan oltitasi Shimoliy Irlandiya sifatida Birlashgan Qirollikning bir qismi boʻlib qoldi. Ushbu tarkibiy qismlar oʻrtasidagi munosabatlar shtatlar va Angliya bahs-munozaralar va baʼzida ochiq qoʻzgʻolon va hatto urushlar bilan ajralib turardi. Bu keskinliklar 20-asrning oxirlarida, Shimoliy Irlandiyada, Shotlandiya va Uelsda vakolatli majlislar joriy etilganda biroz yumshab ketdi. Shunga qaramay, Shimoliy Irlandiyada ham, Irlandiya respublikasida ham referendumdan keyin hokimiyatni taqsimlash assambleyasi tashkil etilgan taqdirda ham, Shimoliy Irlandiya ittifoqchilari (Shimoliy Irlandiya ustidan Britaniya suverenitetini davom ettirish tarafdori) va millatchilar (Irlandiya respublikasi bilan birlashish tarafdori) oʻrtasidagi munosabatlar.21-asrgacha keskinligicha qoldi.

Manbalar

tahrir

Havolalar

tahrir