Butunjahon Gagauz kongresi — har 3 yilda bir marta ATU Gagauziya poytaxti Komrat shahrida boʻlib oʻtadi. Ushbu tadbir butun dunyodan gagauzliklarni toʻplaydi.

Kongresslar

tahrir
 
Gagauziya bayrogʻi 2009-yilda Gagauz Kongressida

I kongress

tahrir

Avtonom taʼlim tarixidagi birinchi Gagauz Kongressi 2006-yilda tashkil etilgan va 20-21-iyul kunlari boʻlib oʻtdi. Ikki kun davomida uning ishtirokchilari Gagauziyaning tarixi va hayoti bilan tanishdilar, madaniy va tarixiy korxonalariga tashrif buyurdilar. Kongressda Bolgariya, Gretsiya, Rossiya, Ukraina, Turkiya, Kanada, AQSh, Braziliya va dunyoning gagauz diasporalari joylashgan bir qator boshqa mamlakatlardan 220 ga yaqin delegat qatnashdi. Kongressning asosiy maqsadi amalga oshirildi — tadbirning barcha ishtirokchilari ushbu fikrga qoʻshildi. Kongress Gagauziya va chet eldagi Gagauz diasporasi vakillari oʻrtasida yaqin ijtimoiy-iqtisodiy va madaniy aloqalarni oʻrnatishga muvaffaqiyatli hissa qoʻshdi[1].

II kongress

tahrir

Gagauziyaning ikkinchi Kongressi 2009-yil 18-19-avgust kunlari boʻlib oʻtdi. Birinchidan, Komratning markaziy koʻchasi boʻylab Gagauziya va boshqa mamlakatlarning milliy folklor guruhlarining paradi boʻlib oʻtdi. Keyin, markaziy maydonda Gagauziyaning turli shaharlari va qishloqlarining milliy bogʻlarining tantanali marosimi boʻlib oʻtdi. Milliy liboslar, idishlar, uylarning namunalari va turli xil tomoshalar namoyish etildi. Kechqurun chet-el badiiy jamoalari va Gagauziya jamoalari, shuningdek, Gagauz va Moldaviya yulduzlari ishtirokida konsert tashkil etildi[2].

III kongress

tahrir

Uchinchi Kongress 2012-yil 2-3-noyabrgacha boʻlib oʻtdi. Ushbu tadbir 2012-yil 9-sentabrda boʻlib oʻtgan Gagauziya parlament saylovlari munosabati bilan avgustdan noyabrgacha qoldirildi. Gagauziya ham 4-noyabr kuni Vino kunini nishonlaydi, shuning uchun kongress ishtirokchilari ushbu tadbirda qatnashish imkoniyatiga ega boʻlishdi[3]. Uchinchi kongressda dunyoning 18 mamlakatidan 200 ga yaqin gagauz vakillari tashrif buyurishdi. Gagauzlarning aksariyati Ukrainadan, Rossiya, Bolgariya, Gretsiyadan kelgan[4].

IV kongress

tahrir

Toʻrtinchi Kongress 2017-yil 5-6-may kunlari boʻlib oʻtdi. Butunjahon Gagauz Kongressi uchun Ukraina gagauzlari haqida film tayyorlangan. Gagauziyaning ilmiy yutuqlariga bagʻishlangan „Bilgular“ jurnali tuzildi. IV Gagauz kongressi sana Gagauziyaga koʻplab yuqori martabali mehmonlar kelishi bilan bir vaqtga toʻgʻri keldi. Ular orasida Turkiya Bosh vaziri Binali Ylddirim, Moldova prezidenti Igor Dodon, Moldova Bosh vaziri Pavel Filip, shuningdek Gagauziya mamlakatlarining 20 vakili bor.

Manbalar

tahrir
  1. Первый Всемирный конгресс гагаузов (Wayback Machine saytida 2015-06-26 sanasida arxivlangan) [1] (Wayback Machine saytida 2015-06-26 sanasida arxivlangan)
  2. Programma provedeniya II Vsemirnogo Kongressa Gagauzov 18-19 avgusta 2009 goda v m. Komrat ATO Gagauziya (Gagauz Yeri), 2016-03-04da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 2020-06-07
  3. Всемирный конгресс гагаузов перенесен на осень из-за выборов в парламент Гагаузии, дополнительный текст.
  4. „Третий Всемирный конгресс гагаузов прошел в долг“. 2016-yil 4-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 7-iyun.