„Buyuk devor“ (xitoycha: 長城) – 2016-yilda rejissyor Chjan Yimou, Karlo Bernard, Dag Miro va Toni Gilroy ssenariysi asosida suratga olingan film. Bosh rollarni: Matt Damon, Jing Tian, Pedro Pascal, Willem Dafoe va Andy Lau ijro etishgan. Film syujeti Buyuk Xitoy devori ichida Xitoy qurolli kuchlari tomonidan porox qidirib kelgandan soʻng qamoqqa olingan ikki yevropalik yollanma jangchi (Met Deymon va Pedro Paskal) atrofida roʻy beradi. Bosh qahramonlar xitoyliklar bilan kuchlarni birlashtirib, begona tahdidga qarshi kurashishda yordam berishadi. Buyuk devor Chjanning ingliz tilidagi birinchi filmidir[5].

Buyuk devor
inglizcha: The Great Wall
Rejissyor(lar) Zhang Yimou
Prodyuser(lar)
Ssenariynavis(lar)
Rollarda
Bastakor(lar) Ramin Djawadi
Studiya(lar)
Distribyutor
Chiqarilgan sanasi 2016-yil
Davomiyligi 103 minut
Mamlakat
Byudjeti $150 million[3]
Daromadi $334.9 million[4]

Filmni suratga olish ishlari 2015-yilning 30-martida Xitoyning Qingdao shahrida boshlangan va 2016-yil 6-dekabrda Pekinda film premyerasi boʻlib oʻtgan. Film Xitoyda China Film Group tomonidan 2016-yil 16-dekabrda, Amerika Qoʻshma Shtatlari tomonidan 17-fevralda taqdim etilgan. Butun dunyo boʻylab 335 million dollar yigʻgan boʻlsa-da, film ishlab chiqarish va sotishning yuqori xarajatlari tufayli 75 million dollargacha zarar koʻrgan.

Syujeti

tahrir

Oʻn ikki nafar yevropaliklar imperator Ren-Tsung davrida (1022-1063 yillar) qora porox izlab topish uchun Xitoyga yoʻl olishadi. Buyuk Xitoy devoridan bir necha mil shimolda ularga koʻchmanchilar (xitanlar) hujum qiladi va ularning bir nechtasini oʻldiradilar. Boshpana izlab, yevropaliklar gʻorga yashirinishadi, u yerda ularga nomaʼlum mavjudot hujum qiladi. Butun otryaddan faqat Pero Tovar va Uilyam Gerin tirik qolishadi. Ertasi kuni ularni general Shao va maslahatchi Vang boshchiligidagi Nomsiz ordendagi Buyuk devor garnizoni askarlari qoʻlga olishadi.

Song kuchi armiyasining maxsus boʻlinmasi sifatida yaratilgan boʻlib, ularning yagona vazifasi har 60 yilda paydo boʻladigan Taote nomli yirtqich hayvonlardan devorni himoya qilish ekanini bilib olishadi. Ushbu jonzotlardan birining kesilgan panjasi garnizon qoʻmondonligini hayratda qoldiradi, chunki keyingi bosqin bir hafta ichida kutilgan edi. Toʻsatdan Taote qoʻshini devorga yaqinlashadi va buyruqning barcha kuchlari hujumni qaytarish uchun safarbar qilinadi. Qonli jang paytida yevropaliklarga hech kim eʼtibor bermaydi va ularni Ser Ballard (Xitoyga 25 yil oldin xuddi shunday sabab bilan kelgan va shu yillar davomida devorda saqlangan) kishanlardan ozod qiladi. GErin va Tovar oʻz mahoratlarini namoyish etib, askar Pen Yunni qutqaradi va qoʻshin qoʻmondoni Lin Mey va general Shaoning hurmatiga sazovor boʻlishadi.

Yevropaliklar omborxonalardan qora kukunni oʻgʻirlashga va askarlar jang qilish bilan band boʻlgan paytda devordan qochishga qaror qilishadi. Keyinchalik, maslahatchi Vang Villam bilan uchrashadi va vaziyatni tushuntirishadi.

Kechasi ikkita Taote mahluqi devorga kirib, bir nechta qoʻriqchilarni oʻldiradi. Shao va Lin, kiyik askarlari bilan birga, nima boʻlganini tekshirishga qaror qilishadi, lekin pistirmaga tushishadi. Jonivorlar oʻldiriladi, lekin Shao olgan jarohatlaridan vafot etadi va hokimiyat jilovini Lin Meyga topshiradi. Bu vaqtda Bianliangdan qadimiy oʻram bilan xabarchi keladi, unga koʻra Taote magnitlar yordamida tinchlanishi mumkin. Nazariyani sinab koʻrish uchun Uilyam tirik mahluqni ushlashni taklif qiladi, shuning uchun yevropaliklarning qochishi nomaʼlum muddatga qoldiriladi.

Keyingi hujum paytida, koʻp sonli Taote qoʻshinlarini magʻlub qilish uchun Lin boshqa mamlakatlar aholisiga nomaʼlum boʻlgan porox raketalaridan foydalanishi kerak. Yevropaliklar mahluqni ushlab,nazariyaning toʻgʻriligini tasdiqlashga muvaffaq boʻlishadi va mavjudot poytaxtga yuboriladi. Bir muncha vaqt oʻtgach, devor poydevori ostidan qirolicha TaoTe buyrugʻi bilan Bianliangga kirib borish uchun qazilgan tunnel topiladi. Tovar va Ballard qochib ketishadi va Gerinni ularga xalaqit bermaslik uchun qoldirib ketadilar.

Uilyam askarlar tomonidan hibsga olinadi va devorda qoldiriladi. Tovarning oʻzi tez orada qoʻshinlar tomonidan qoʻlga olinadi. Poytaxtda elchi imperatorga oʻz nazariyasi haqida gapirib beradi, lekin oʻsha paytda Taote uygʻonadi va qirolicha Taotega signal beradi. Lin Mei mahluqlar toʻdasini taʼqib qilish uchun havo sharlaridan foydalanishga qaror qiladi. Ketishdan oldin Uillyamni ozod qiladi va undan butun dunyoga Taota tahdidi haqida aytib berishni soʻraydi. Biroq, yevropalik qolishga qaror qiladi va ekspeditsiyaga qoʻshiladi va Peng va Vang bilan oxirgi sharga oʻtiradi. Ular yetib kelganda, shahar butunlay vayron boʻlgandi. Van qoʻlga olingan mahluqqa portlovchi moddani bogʻlab, qirolicha Taoteni oʻldirishga qaror qiladi. Operatsiya paytida Peng Yun boshqalarni qutqarish uchun oʻz hayotini qurbon qiladi.

Jonivorni qoʻyib yuborgan Van, Lin va Uilyam bilan birga qora kukunli raketani olish uchun minoraga koʻtarilishadi va ular portlovchi sifatida foydalanishga qaror qilishadi. Maslahatchi May va Gerin uchun vaqt sotib olish uchun oʻzini qurbon qiladi. Magnit yordamida yevropalik malikaning xavfsizligida boʻshliq yaratadi va Lin uni oʻldirishga imkon beradi. Qirolichaning oʻlimi bilan yirtqich hayvonlar toʻdasi toʻxtaydi.

Gerin doʻstini ozod qilish uchun mukofotini (porox) rad etadi va u bilan otliq otryad himoyasida uyga qaytishga joʻnaydi. Bu vaqtda allaqachon generalga aylangan Mey Lin devordan ularga qaraydi; Uilyam qaytib kelishini aytadi.

Rollarda

tahrir

Manbalar

tahrir
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 „The Great Wall (2016)“. British Film Institute. 2018-yil 13-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 12-avgust.
  2. „長城(2016)“ (zh). cbooo.cn. 2016-yil 3-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 30-oktyabr.
  3. Patrick Brzeski. „'The Great Wall': Why the Stakes Are Sky-High for Matt Damon's 750M Chinese Epic“. The Hollywood Reporter (2016-yil 15-dekabr). 2020-yil 30-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 15-dekabr.
  4. „The Great Wall (2017)“. Box Office Mojo. 2017-yil 15-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 19-aprel.
  5. Haar, Kara „'The Great Wall' Premiere: Matt Damon "Jumped" at the Chance to Work With Zhang Yimou“. The Hollywood Reporter (2017-yil 16-fevral). 2017-yil 13-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 14-iyul.