Ceylon choyi — bu Shri Lankada ishlab chiqariladigan choy brendi va ushbu mamlakat choyini tavsiflovchi tarixiy atama. Ceylon choyi nafaqat geografik tavsiflovchi sifatida, balki Shri Lanka madaniyati, merosi va oʻziga xosligining ustuni sifatida ham tasvirlangan[1]. Sri Lanka Tea Board Ceylon choyi sher tasvirli logotipining qonuniy egasi hisoblanadi. 2019-yilda Shri Lanka dunyodagi toʻrtinchi yirik choy ishlab chiqaruvchi va uchinchi yirik choy eksportchisi boʻldi[2]. Sher tasvirli logotipi 2016-yil holatiga koʻra 98 ta davlatda roʻyxatga olingan[3]. Ceylon choyi, asosan, ish haqi, yoqilgʻi narxlari va kommunal xizmatlarning oʻsishi tufayli ishlab chiqarish xarajatlarining oʻsishiga duch kelmoqda[4].

Ceylon choyi

Sof Ceylon choyining sher tasvirli logotipi
Product type Qaynatilgan ichimlik
Owner Sri Lanka Tea Board
Country Shri Lanka
Introduced 1867-yil
Markets Yaqin Sharq, Rossiya, Xitoy, Yevropa Ittifoqi, AQSh, Yaponiya
Previous owners Tea Propaganda Board
Tagline Ceylon choyi — sifat ramzi
Website pureceylontea.com

Qadoqlash tahrir

 
Yaponiyada sotiladigan 100 % sof Ceylon choyi qutisi

Ceylon sher tasvirli logotipi choy paketida paydo boʻlishi uchun choy toʻrtta shartga javob berishi kerak: 1) Logotip faqat isteʼmolchi uchun oʻramda paydo boʻlishi kerak. 2) Paketda 100 foiz sof Ceylon choyi boʻlishi kerak. 3) U Shri Lankada qadoqlangan boʻlishi kerak. 4) Brend Sri Lanka Tea Board tomonidan belgilangan sifat standartlariga mos kelishi kerak[5]. Ceylon choyi nazorat ostida ishlab chiqarilishi tufayli tan olingan choy hisoblanadi va undan yuqori foyda olish uchun uni qayta ishlangan shaklda sotish kerak. Logotipdan foydalanishni faqat litsenziyalangan kompaniyalar uchun cheklash choy sifatini taʼminlashi va sertifikatlangan, sifatli mahsulotni qadrlaydigan koʻproq mijozlarning qiziqishini uygʻotishi oʻrganib chiqilgan[6].

Bozor va raqobat tahrir

"Sof Ceylon choyi" kabi sof choylar bozori jahon bozorining atigi 10 foizini egallagan bozor hisoblanadi[7]. Maʼlumotlar tahlili shuni koʻrsatadiki, Shri Lanka choyining bozordagi ulushi doimiy ravishda pasayib bormoqda, Keniya choyining ulushi esa yuqori sur’atlarda oʻsib, Shri Lankaning bozor ulushini egallab bormoqda[8].

Shri Lankaning choy eksportining 50 foizdan ortigʻi hali ham anʼanaviy quyma choyga toʻgʻri keladi, qolgan qoʻshilgan qiymatli boshqa choy turlari esa umumiy choy eksportining 40-45 foiziga (yashil choy, xushboʻy choy, organik choy, eriydigan choy, muzli choy va ichishga tayyor choy) toʻgʻri keladi. Biroq, qoʻshilgan qiymatga ega choy mahsulotlarining barcha turlari anʼanaviy choy eksportiga qaraganda yuqori narxga ega boʻladi[9]. Isteʼmolchilarning choyga boʻlgan qiziqishlari oʻzgarib bormoqda, shuning uchun yanada takomillashtirilgan choy mahsulotlari jahon bozorida oʻsib borayotgan talabni qondiradi. Shri Lanka choy sanoati raqobatbardosh ustunlikka ega boʻlsa ham, xalqaro marketing faoliyati bilan shugʻullana olmagani uchun mamlakat afzalliklardan foydalanishda qiyinchiliklarga duch keladi[10].

Homiylik tahrir

Shri Lanka choy kengashi Sri Lanka Cricket bilan Shri Lanka milliy kriket jamoasi hamda Shri Lanka ayollar milliy kriket jamoasiga 2013-yil iyunidan boshlab homiylik qilish toʻgʻrisida shartnoma imzoladi[11] va Ceylon choyi hamon terma jamoalarga homiylik qilib kelmoqda.

Manbalar tahrir

  1. Wijesinghe, W. A. S. S. (2015). „The protection on geographical indications in developing countries: The case of Ceylon tea“. Balance - Multidisciplinary Law Journal. 1-jild, № 1. 11-bet. Qaraldi: 5 February 2021.
  2. „Annual Report 2019/20“. Ceylon Tea Brokers. Qaraldi: 5-fevral 2021-yil.
  3. „Annual Report 2016“. parliament.lk. Sri Lanka Tea Board. Qaraldi: 5-fevral 2021-yil.
  4. Hilal, M. H. M. (2020). „Sri Lanka's Tea Economy: Issues and Strategies“. Journal of Politics and Law. 13-jild, № 1. 1-bet. doi:10.5539/jpl.v13n1p1. Qaraldi: 5 February 2021.
  5. „Tea from Sri Lanka“. srilankabusiness.com. Sri Lanka Export Development Board. Qaraldi: 5-fevral 2021-yil.
  6. Johnsson, S.. The green gold from Sri Lanka - An explorative research of the value chain of raw material in developing countries. Småland: School of Business and Economics at Linnaeus University, 2016 — 72 bet. 2021-yil 5-fevralda qaraldi. 
  7. Kelegama, S.. The case for liberalization of tea imports for increasing value addition and enhancing tea exports of Sri Lanka. Colombo: Institute of Policy Studies, 2010-yil mart — 8 bet. 2021-yil 5-fevralda qaraldi. 
  8. Kithsiri, K.H.S. K.; Jayamanna, V.S.; Abewickrama, L. M. „Evaluation of Competitiveness of Ceylon Tea in the World Market“. Sri Lankan Journal of Agriculture and Ecosystems. 2-jild, № 1. 89-98-bet. doi:10.4038/sljae.v2i1.31. Qaraldi: 5 February 2021.
  9. Herath, H.M.U.N.; De Silva, S. (2011). „Strategies for Competitive Advantage in Value Added Tea Marketing“. Tropical Agricultural Research. 22-jild, № 3. 251–262-bet. doi:10.4038/tar.v22i3.3698. Qaraldi: 5 February 2021.
  10. Hilal, M. I. M.; Kaldeen, M. (2016). „International Tea Marketing and Need for Reviving Sri Lankan Tea Industry“. Journal of Management. 9-jild, № 1. 36-bet. doi:10.4038/jm.v9i1.7563. Qaraldi: 5 February 2021.
  11. „ʻʻCeylon Tea’’ - The Official Overseas Sponsor of Sri Lanka Cricket“. srilankateaboard.lk. Sri Lanka Tea Board. 2022-yil 5-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 5-fevral 2021-yil.

Havolalar tahrir