Chizg'ich

ataladigan asboblar geometriya va texnik chizmalarda

Chizg'ichlar yoki bazan o'lchagich deb ham ataladigan asboblar geometriya va texnik chizmalarda, shuningdek, muhandislik va qurilish sanoatida masofalarni o'lchash yoki to'g'ri chiziqlar chizish uchun ishlatiladigan qurilma. [1]

Turli xildagi chizg'ichlar
A2 m (6 ft 7 in) duradgorlik chizg'ichi
Qaytariladigan moslashuvchan chizg'ich yoki o'lchov tasmasi
Po'lat chizg'ichining yaqindan ko'rinishi
Harflar shkalasi bilan kombinatsiyalangan o'lchagich

Variantlar tahrir

 
Tilla suvi yuritilgan bronza o'lchagich. 1 chi = 23.1 cm (9.1 in) . Gʻarbiy Xan (206 Miloddan avvalgi - 8 Idoralar). Xanchzhong shahri, Xitoy
 
Bronza o'lchagich. Xan sulolasi, 206-yil Miloddan avvalgi - 220-yillar. Xitoyning Zichang okrugida qazilgan

Ko'p yillar davomida o'lchagichlar odamlar tomoidan turli-xil uzunlikda va turli-xil xom-ashyolardan tayorlanib kelinadi. Ba'zilari yog'och, plastmassaari ham plastmassa ixtiro qilinganidan beri ishlatilgan. Ular uzunligi standard bo'lgan qoliplarda tayyorlanadi, yog'ochliklari kabi yo'nish o'rniga. Metalliklari esa ko'proq bardoshiligi uchun ustaxonalarda foydalaniladi. Ba'zida esa yog'och chizg'ichlarning burchaklariga ham metall himoyalovchi o'rnatilganlarini ko'rishimiz mumkin. 12 dan 30 cm gacha bo'lgan o'lchagichlar yuzalarda ishlatish uchun qulay. Kichik hajmdagi o'lchagichlari cho'ntakda olib yurish mumkin[2]. Uzunroq o'lchagichlar esa, masalan, 18 dan 46 cm, faqatgina zarur paytlarda foydalaniladi. Qattiq yogochli yoki plastik mezonlar odatda kattaroq yuzalarda, hovli maydoni, yer va shu kabi maydonlarni o'lchash uchun foydalanilgan. Ularning zamonaviy ko'rinishlari esa o'lchov tasmasi, geodezik g'ildirak yoki lazerli masofa o'lchagichlar ishlatilinmoqda.

  1. „ruler noun - Definition, pictures, pronunciation and usage notes - Oxford Advanced Learner's Dictionary at OxfordLearnersDictionaries.com“. www.oxfordlearnersdictionaries.com. 2017-yil 25-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 25-aprel.
  2. "Steel Rule Has Pocket Clip For Use As A Depth Gauge", Popular Science, December 1935, p. 887 bottom right.