Diskografiya — nashr etilgan ovoz yozuvlarini o‘rganish va kataloglash bo‘lib, ko‘pincha muayyan ijodkorlar yoki aniq belgilangan musiqa janrlari doirasida amalga oshiriladi. Unda keltirilgan ma’lumotlarning aniq tarkibi diskografiyaning turi va ko‘lamiga qarab farqlanadi. Biroq, diskografiya yozuvida odatda quyidagi tafsilotlar keltiriladi: ijodkorlarning ismlari, ovoz yozilgan vaqt va joy, ijro etilgan asarning nomi, chiqarilgan sanalari, musiqa reytinglaridagi o‘rinlari va sotuv ko‘rsatkichlari[1].

Diskografiya individual ijrochi, guruh yoki orkestrning yozuvlar katalogiga ham tegishli bo‘lishi mumkin. U sessiyografiyadan farqlanadi, chunki sessiyografiya yozuv sessiyalarining katalogi hisoblanadi. Bu ikki tushuncha ba’zan chalkashtiriladi, ayniqsa jazz musiqasida, chunki jazz yozuvlarining aniq chiqarilish sanalarini aniqlash ko‘pincha qiyin bo‘ladi va ijrochining katalogini tartibga solish uchun sessiya sanalari qo‘llaniladi.

Diskografiyaning yangi, zamonaviy ta’rifi ijrochi yoki bastakorning bir butun ijodiy merosi sifatida qaraladigan musiqa yozuvlari to‘plamini anglatadi. Misol uchun, biror ijrochining barcha studiya albomlarini jamlanmasi ularning diskografiyasi deb hisoblanishi mumkin.

„Diskografiya“ atamasi 1930-yillarda jazz yozuvlarini yigʻuvchilar tomonidan ommalashtirilgan. Jazz muxlislari jazz yozuvlari qachon yaratilganligi va musiqani ijro etishda qaysi musiqachilar ishtirok etganligi haqida izlanishlar olib borib, oʻzlari diskografiyalar nashr etdilar, chunki oʻsha paytda ovoz yozish kompaniyalari bu maʼlumotni yozuv kasetalariga kiritmas edi. Dastlabki jazz diskografiyalaridan ikkitasi Hilton Schleman (Rhythm on Record) va Charles Delaunayga (Hot Discography) tegishli edi[2].

Ijrochining pianino rulonlari toʻplami „rollografiya“ deb ataladi[3].

Manbalar

tahrir
  1. Roy Shuker. Ommabop musiqa: asosiy tushunchalar. Routledge, 2005.
  2. Jon Shepard va boshqalar. Dunyoning mashhur musiqasi continuum ensiklopediyasi. Continuum, 2003.
  3. Sadi, Stenli; Tyrrell, Jon (2001). „Rollografiya“. Musiqa va musiqachilarning yangi Grove lugʻati (2-nashr). London: Makmillan.