Grafinya Ekaterina Petrovna Stroganova (tugʻilganligidagi qizlik ismi malika Trubetskaya, 1744-yil Sankt-Peterburg — 20-noyabr[1] 1815, Bratsevoda dafn etilgan) — Ketrin davrining dunyoviy goʻzalligi, notinch shaxsiy hayoti bilan mashhur.

Ekaterina Stroganova
Tavalludi 1744-yil
Sankt-Peterburg
Vafoti 1815-yil
Bratstsevo
Fuqaroligi Rossiya Imperiyasi
Otasi Pyotr Trubetskoy
Onasi Anastasiya Khovanskaya

Biografiyasi tahrir

Haqiqiy maxfiy maslahatchi, senator knyaz Pyotr Nikitich Trubetskoy (1724-1791) oilasida tugʻilgan, Yelizaveta davridagi nufuzli shaxs N. Yu. Trubetskoyning toʻngʻich oʻgʻli. 1771-yilda yagona akasi vafotidan keyin u otasining boyligining vorisi boʻldi. Onasi — Natalya Vasilevna (1728-1761), nee malika Xovanskaya, vitse-kansler P.I.ning nabirasi. P. Shafirov . Uyda tarbiyalangan va 1762-yilda sudning faxriy xizmatchisi boʻlgan. Goʻzallik va aql-zakovat bilan ajralib turadi; zamondoshlari uning jonli va zukko suhbatdosh sifatidagi isteʼdodini taʼkidladilar.

Nikohi tahrir

 
Stroganovlar bolalari bilan Parijda (1778)

1769-yil 27-iyulda Ekaterina Petrovna oʻzidan 11 yosh katta, taniqli boy va xayriyachi beva qolgan graf Aleksandr Sergeevich Stroganovning xotini boʻldi. Toʻydan deyarli darhol er-xotin Yevropa boʻylab sayohat qilish uchun joʻnab ketishdi va Parijni asosiy yashash joyi sifatida tanladilar, u yerda oʻgʻil va qizi bor edi. Parijda Stroganovlar yosh Versal saroyining yorqin doiralarida aylanishdi va shu bilan birga faylasuflar va ensiklopediyachilar orasida tanish boʻlishdi. Fernida ular keksa Volterga tashrif buyurishdi, u ularga juda mehribon edi. Bu tashrif grafinya Stroganovda shunday chuqur taassurot qoldirdiki, Moskvada yashayotgan kampir sifatida Volter bilan tanishishi va keksa donishmand uni hurmat qilgan iltifotlari haqida gapirishni yaxshi koʻrardi.[2] : Ekaterina Petrovnaning nikohining birinchi yillari shubhasiz baxtli edi va faqat 1779-yilda turmush oʻrtoqlar Sankt-Peterburgga qaytib kelganida, ularni abadiy ajratib turadigan oilaviy drama oʻynadi.

Nikohining buzilishi tahrir

 
I.N. Rimskiy-Korsakov

Sankt-Peterburgda Ekaterina Petrovna Ketrin II ning sevimli kmpozitori Ivan Rimskiy-Korsakov bilan uchrashdi.Musiqani, qoʻshiq aytishni yaxshi koʻrardi va yaxshi ovozga ega edi.Ekaterina Petrovnani sevib qoldi va oʻzaro munosabatlarga osongina erishdi. Sevishganlar topildi va Korsakov suddan chetlashtirildi; hammani hayratda qoldirgan holda, grafinya Stroganova eri va 5 yoshli oʻgʻlini Sankt-Peterburgda qoldirib,1779-yil oktyabr oyida Moskvaga ergashdi. Biroq, Stroganov sodir boʻlgan narsaga falsafiy munosabatda boʻldi va ajrashish toʻgʻrisida ariza bermasdan, xotiniga Moskvadagi uy, pul va Moskva yaqinidagi (hozir shahar ichida) Bratsevo mulkini sovgʻa qildi. Ekaterina Petrovna erining ismini olishda davom etdi, lekin uzoq vaqt davomida u oʻgʻli bilan hech qanday aloqasi yoʻq edi, chunki unga xat yozish taqiqlangan edi. Ular oʻrtasidagi birinchi yozishmalar 1787-yilda, uning oʻgʻli Pavel oʻn uch yoshda boʻlganida boshlangan. Ota-onalar oʻzlarining buzilgan munosabatlarini oʻgʻlidan ehtiyotkorlik bilan yashirishdi, ammo Sankt-Peterburg jamiyatidagi hasadgoʻy odamlar tufayli bola bu haqda tezda bilib oldi. Bundan tashqari, onaning qizi bilan yaqin orada ketishi sababini tushuntirish qiyin edi.

 
Ekaterina Petrovna I.-B portretida.(1793)
 
Bratsevo mulki Stroganova

Ekaterina Petrovna 1815-yil 20-noyabrda 71 yoshida Moskvada vafot etdi va Spaso-Andronievskiy monastirida dafn qilindi. Oʻlimigacha u toʻliq xotirasini saqlab qoldi va yoshlik ishtiyoqi bilan yoshlik xotiralariga berilib ketdi; uning jonli va qiziqarli suhbati Ketrin II va Lyudovik XVI davrlari haqidagi „qiziqarli latifalar arxivi“ edi.

Bolalari tahrir

Graf Stroganovga uylangan, uning farzandlari bor edi:

  • Sofiya Aleksandrovna (1770-04/04/1771), „pichoqdan“ vafot etdi, Aleksandr Nevskiy Lavrasiga dafn qilindi[3].
  • Pavel Aleksandrovich (1774-1817), 1802-yildan Ichki ishlar vazirining oʻrinbosari, 1807-yilda armiyaga koʻngilli, keyinchalik general-ad’yutant sifatida qoʻshildi. Diviziya va korpus komandiri. U malika Sofya Vladimirovna Golitsyna (1775-1845) bilan turmush qurgan.
  • Sofiya (Natalya) Aleksandrovna (1778, Parij — 1794)[4]

Rimskiy-Korsakov bilan ittifoqdan Ekaterina Petrovnaning ikki oʻgʻli va ikki qizi bor edi.Ular zodagonlik va Ladomirskiy familiyasini oldilar:

  • Sofiya Ivanovna (1803-yilgacha vafot etgan), bir zamondoshining soʻzlariga koʻra, u Rossiyada ishlagan mashhur italyan kastrato (soprano) va vokal oʻqituvchisi Pietro Muschietti tomonidan oʻldirilgan[5].
  • Varvara Ivanovna[6] (1785-1840), 1804-yildan Ivan Dmitrievich Narishkinning rafiqasi (1776-1848), ularning qizi Zinaida (1810-1893), mashhur goʻzal, knyaz B.ning rafiqasi. N. Yusupov .
  • Vasiliy Nikolaevich (1786-1847) — haqiqiy davlat maslahatchisi. U Bratsevo mulkini meros qilib oldi, u vafotidan keyin beva ayolga oʻtdi. U birinchi turmushidan K. K. Lyubomirskiyning singlisi Mariya Ksaveryevna Lyubomirskaya (1790-1814) bilan turmush qurgan; ikkinchisi — malika Sofya Fedorovna Gagarina (1794-1858), malika P.ning qizi. YU. Gagarina .
  • Vladimir Ivanovich

Adabiyotlar tahrir

  1. „Граф Александр Сергеевич Строганов“. 2015-yil 23-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 29-may.
  2. Russkie portreti 18-19 stoletiy. T. 1. Vip.3. № 86.
  3. TsGIA SPb. f.19. op.111. d. 70. s. 109. Metricheskie knigi serkvi Rojdestva Presvyatoy Bogoroditsi.
  4. Portret grafini S. A. Stroganovoy vipolnil J. L. Vual — sm. Fransuzskaya jivopis. XVIII vek.
  5. Pisma Ya. I. Bulgakova k sinu // Russkiy Arxiv. 1898. Vip. 1-4. — S. 370.
  6. „Министерство Культуры Российской Федерации — ЗАГАДКИ СТАРОГО ПОРТРЕТА“. 2016-yil 20-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 16-dekabr.

Havolalar tahrir