Eteokl (qadimgi yunoncha: Ἐτεοκλῆς) — qadimgi yunon mifologiyasida — Fiv shohi[1]. „Iliada“[2] va Sofoklning „Antigona“ tragediyasida tilga olingan.

Eteokl
qadimgi yunoncha. Ἐτεοκλῆς
Jins erkak
Otasi Edip
Onasi Iokasta
Aka va singillari Antigona, Polinik, Ismena
Bolalari Loadamant


Eteokl va Polinik

Eteokl (soʻzma-soʻz „Goreslav“) — Fiva qiroli Edip va Yokastaning (yoki Evriganiya) toʻngʻich (yoki kichik[3]) oʻgʻli, Antigona, Ismene va Polinikelarning ukasi. Edip oʻzining tugʻilishi va onasi bilan turmush qurganligi haqidagi haqiqatni bilib olgach, u oʻgʻillarini laʼnatladi va surgunga joʻnadi.

Eteokl va Poliniklar bir yil davomida navbatma-navbat hukmronlik qilishga kelishib oldilar, ammo yil oxirida Eteokl oʻz akasiga[4] yoʻl berishdan bosh tortdi, bu esa „Fivga qarshi etti“ harakatiga olib keldi. Aka-uka duelda bir-birlarini oʻldirishdi.

Fivda Edip bolalariga kuydiriladigan qurbonliklar qilinganda, olov va tutun ikkiga boʻlinib, turli yoʻnalishlarda tarqaldi[4][5][6][7].

Esxilning „Yetti Fibaga qarshi“ va Evripidning „Finikiyalik“, Seneka „Finikiyalik ayollar“ tragediyalari qahramoni, Senekaning „Finikiyalik ayol“, Publiya Papiniya Statsiyaning „Fivaida“ sheʼri. Sxoliyaga ko'ra Pindar, Polidorning otasi, Gemonning bobosi, Akragas Feronning ajdodi. Kadmusdan Ferongacha 27 avlod.

Miken matnlarida e-te-wo-ke-re-we-i-jo nomi qayd etilgan - Etevokleveios). Miken tilidagi e-te-wa („sodiq, rost“) nomlari bor.

Taxminan Xet matnlarida Tavakalavas bilan aniqlangan.

Manbalar tahrir

  1. Псевдо-Аполлодор. Мифологическая библиотека. — III 5, 8; 6, 1; 7, 3.
  2. Гомер. Илиада. — IV, 386.
  3. Софокл. Эдип в Колоне. — 375.
  4. 4,0 4,1 Гай Юлий Гигин. Мифы. — 68.
  5. Павсаний. Описание Эллады. — IX 18, 3.
  6. Публий Овидий Назон. Ибис 35-36.
  7. Марк Анней Лукан. Фарсалия. — I 551.

Adabiyotlar tahrir

Стаций, Публий Папиний. Фиваида. / Пер. Ю. А. Шичалина под ред. С. В. Шервинского, статья Ю. А. Шичалина, примеч. Е. Ф. Шичалиной. Отв. ред. М. Л. Гаспаров, С. В. Шервинский. (Серия «Литературные памятники»). М.: Наука, 1991. 352 стр. 10000 экз.