Ethel Merman (Ethel Agnes Zimmermann, talaffuzi: „Ethel Agnes Zimmermann“, 1908-yil 16-yanvar — 1984-yil 15-fevral) amerikalik aktrisa va qoʻshiqchi boʻlib, oʻzining oʻziga xos, kuchli ovozi va musiqali teatrdagi bosh rollari bilan tanilgan[1]. U „musiqiy komediya sahnasining shubhasiz birinchi xonimi“ deb nomlangan[2]. Teatrdagi obroʻli faoliyati davomida u "Anything Goes, Annie Get Your Gun, Gypsy va Hello, Dolly! kabi shoulardagi chiqishlari bilan tanildi.

Ethel Merman
Tavalludi
Ethel Agnes Zimmermann

16-yanvar 1908-yil
New York City, New York, A. Q. Sh.
Vafoti 15-fevral 1984-yil(1984-02-15)
(76 yoshda)
New York City, New York, A. Q. Sh.
Fuqaroligi AQSh
Kasbi Aktrisa, xonanda
Faoliyat yillari 1930-1982
Partiyasi Respublikachi
Turmush oʻrtogʻi
William Smith
(turm. 1940; ajr. 1941)

Robert Levitt, Sr.
(turm. 1941; ajr. 1952)

Robert Six
(turm. 1953; ajr. 1960)

Ernest Borgnine
(turm. 1964; ajr. 1964)
Bolalari 2

Yoshligi tahrir

Merman 1908-yilda Nyu-York shahrida 4-avenyuda (hozirgi 33-koʻcha, 36-avenyudan uzoqda) onasining uyida 1908-yilda tugʻilgan, ammo keyinchalik bu yil 1912-yil ekanligini taʼkidlagan[3]. Uning otasi Edward Zimmermann (1879—1977) Manhettendagi quruq mahsulotlar ulgurji savdosi bilan shug‘ullanuvchi James H. Dunham & Company kompaniyasida hisobchi, onasi Agnes (Gardner) Zimmermann (1883—1974) maktab o‘qituvchisi bo‘lgan. Edward Zimmermann Gollandiyalik islohot cherkovida tarbiyalangan va uning rafiqasi Presviterian boʻlgan. Mermanning ota-onasi cherkovga borishga qatʼiy munosabatda boʻlgan va u har yakshanba kuni ertalabki xizmatlar, yakshanba maktabi, peshindan keyin namoz yigʻilishlari va bolalar uchun kechki oʻquv guruhlarida qatnashgan[4]. Mermanning ota-onasi uning kotiblik koʻnikmalariga ega boʻlgan maʼlumotga ega ekanligini taʼkidlashdi, shuning uchun uning yulduz boʻlish orzusi roʻyobga chiqmasa, u orqaga qaytishi kerak edi.

Karyerasi tahrir

Merman Manxetten markazidagi „Kichik Rossiya“ nomli klubda ikki haftalik uchrashuv davomida agent Lou Irwin bilan uchrashdi va uni Warner Bros. bilan shartnoma boʻyicha rejissyor Archi Mayo uchun tinglovga taklif qildi. Mermanga haftasiga 125 dollardan boshlanadigan eksklyuziv olti oylik shartnoma taklif qildi va Merman kunlik ishini tashlab, faqat filmda rol oʻynashni kutib, haftalar davomida oʻzini boʻsh qoldirdi. U nihoyat Irwinni Mayo bilan kelishuvini bekor qilishga urinib koʻrishga undadi.

Keyinchalik hayoti va oʻlimi tahrir

Mermanning sogʻligʻi oxir-oqibat uni Manxettendagi kvartirasiga qaytarish uchun yetarlicha sabab boʻldi. 1984-yil 15-fevralda, unga miya saratoni tashxisi qoʻyilganidan oʻn oy oʻtib, Merman Manxettendagi uyida 76 yoshida vafot etdi[5]. Merman vafot etgan oqshom Brodveydagi barcha 36 teatr uning sharafiga soat 21:00 da chiroqlarini xira yoqdi[6][7]. Merman uchun shaxsiy dafn marosimi 27-fevral kuni Avliyo Bartolomey Episkop cherkovidagi cherkovda boʻlib oʻtdi, shundan soʻng Merman Frank E. Campbell dafn marosimida kuydirildi[8][9]. Uning xohishiga ko‘ra, Mermanning jasadi o‘g‘li kichik Robertga topshirildi[10]. Merman Kolorado shtatining Kolorado Springs shahridagi Xotira maqbarasida, qizi Ethelning yoniga dafn qilindi.

Filmografiyasi tahrir

Yil Sarlavha Rol Joy
1930 Girl Crazy Kate Fothergill Elvin teatri, Brodvey
1931 George Whiteʼs Scandals of 1931 Performer Apollon teatri, Brodvey
1932 Take a Chance Various roles
1934 Anything Goes Reno Sweeney Elvin teatri, Brodvey
1936 Red, Hot and Blue Nails OʻReilly Duquesne
1939 Stars in Your Eyes Jeanette Adair Majestic teatri, Brodvey
1939 DuBarry Was a Lady May Daly/Mme. Du Barry 46th Street teatri, Brodvey
1940 Panama Hattie Hattie Maloney 46th Street teatri, Brodvey
1943 Something for the Boys Blossom Hart Elvin teatri, Brodvey
1944 Sadie Thompson Sadie Thompson
1946 Annie Get Your Gun Annie Oakley Imperial teatri, Brodvey
1950 Call Me Madam Miss Sally Adams
1956 Happy Hunting Liz Livingstone Majestic teatri, Brodvey
1959 Gypsy Rose Hovick Brodvey teatri, Brodvey
1966 Annie Get Your Gun Annie Oakley
1970 Hello, Dolly! Miss Dolly Levi Sent-Jeyms teatri, Brodvey
1977 Mary Martin & Ethel Merman: Together On Broadway Ijro etuvchi Brodvey teatri, Brodvey

Manbalar tahrir

  1. Obituary Variety, February 22, 1984.
  2. „Merman 101: Ethel Merman Biography - Part I“. Musicals101.com. Qaraldi: 28-sentyabr 2021-yil.
  3. Kellow, Brian, Ethel Merman: A Life. New York: Viking Press 2007. ISBN 0-670-01829-5, p. 2.
  4. Kellow, pp. 2-4.
  5. „Fans Mourn death of Ethel Merman“. Reading Eagle (16-fevral 1984-yil), s. 53. Qaraldi: 20-sentyabr 2014-yil.
  6. „Broadway Lights Dimmed To Honor Ethel Merman“. Ludington Daily News (16-fevral 1984-yil), s. 3. Qaraldi: 21-sentyabr 2014-yil.
  7. Parish, James Robert. Hollywood Songsters: Garland to O'Connor. Taylor & Francis, 2003 — 572 bet. ISBN 0-415-94333-7. 
  8. „Private religious service held for Ethel Merman in New York“. Lakeland Ledger (27-fevral 1984-yil), s. 2A. Qaraldi: 20-sentyabr 2014-yil.
  9. „Broadway Musical Star Ethel Merman Dies“. The Lewiston Daily Sun (16-fevral 1984-yil), s. 10. Qaraldi: 20-sentyabr 2014-yil.
  10. Flinn 2007 p. 410