Falsafiy skeptitsizm ( Buyuk Britaniya imlosi : skeptisizm ; yunoncha skeps skepsis, "surishtiruv") - bilim imkoniyatini shubha ostiga qo'yuvchi falsafiy qarashlar . [1][2] U skeptitsizmning boshqa shakllaridan farq qiladi, chunki u hatto sog'lom fikrlarni, ishonchli bilimlarni ham rad etadi. Falsafiy skeptiklar odatda ikkita umumiy toifaga bo'linadi: bilimning barcha imkoniyatlarini inkor etuvchilar va dalillarning yetarli emasligi sababli hukmni to'xtatib turishni himoya qiluvchilar. [3] Bu farq qadimgi yunon falsafasidagi akademik skeptiklar va pirroniyalik skeptiklar o'rtasidagi farqlardan keyin modellashtirilgan. Ikkinchi ma'noda, skeptitsizm amaliyotchiga ichki tinchlikka erishishga yordam beradigan hayot tarzi hisoblanadi. Falsafiy skeptitsizmning ba'zi turlari bilimning barcha shakllarini rad etadi, boshqalari esa bu rad etishni ma'lum sohalar bilan cheklaydi, masalan, axloqiy ta'limotlar yoki tashqi dunyo haqidagi bilimlar. Ba'zi nazariyotchilar falsafiy skeptitsizmni bu o'z-o'zini rad etuvchi g'oya degan da'voga asoslanib tanqid qiladilar, chunki uning tarafdorlari bilim yo'qligini bilishga o'xshaydi. Boshqa e'tirozlar uning aql bovar qilmasligi va oddiy hayotdan uzoqligi bilan bog'liq.

  1. „Skepticism“. Stanford Encyclopedia of Philosophy. Qaraldi: 2020-yil 12-iyul.
  2. „Certainty“. Stanford Encyclopedia of Philosophy. Qaraldi: 2020-yil 12-iyul.
  3. Popkin, Richard Henry. The history of scepticism : from Savonarola to Bayle, Popkin, Richard Henry, Rev. and expanded, Oxford: Oxford University Press, 2003. ISBN 978-0195355390. OCLC 65192690.