'Bosh Moliya direktori' (CFO), shuningdek, gʻaznachi deb ham tanilgan, kompaniya yoki tashkilotning boshligʻidir, unga kompaniya uchun loyihalar va uning moliyasi (moliyaviy rejalashtirish, moliyaviy xavf-xatarlarni boshqarish, yozuvlarni yuritish va moliyaviy hisobot berish va koʻpincha maʼlumotlarni tahlil qilish) boʻyicha qarorlar qabul qilish uchun asosiy mas’uliyat yuklanadi. Shunday qilib, moliya boʻyicha direktor moliya boʻlimi ustidan eng yuqori hokimiyatga ega va tashkilotning bosh moliyaviy vakili hisoblanadi.

Bosh moliya direktori odatda bosh ijrochi direktori (CEO) va direktorlar kengashi ga hisobot beradi va shuningdek, kengashda oʻrin oladi. Moliya direktori bosh operatsion xodim budjetni boshqarish, xarajat-foydani tahlil qilish, prognoz ehtiyojlari va yangi mablagʻlarni taʼminlash bilan bogʻliq barcha biznes masalalarida bevosita yordam beradi. Baʼzi moliya rahbarlari Bosh moliya va operatsion xodim uchun CFOO unvoniga ega.[1] Aksariyat mamlakatlarda moliya direktorlari (FD) odatda bosh moliya direktoriga hisobot beradilar va FD bosh moliya direktoriga yetishdan oldingi darajadir.

Rolning oʻzgarishi

tahrir

Moliya-iqtisodiy rahbarning roli sezilarli darajada oʻzgardi. Anʼanaviy ravishda moliyaviy darvozabon sifatida koʻrib chiqilgan boʻlib, CFO rolini CEO maslahatchisi va strategik sherikga aylantirgan va rivojlantirgan.[2][3] Aslida, Makkinsey tomonidan eʼlon qilingan hisobotda, soʻrovda qatnashgan 164 bosh moliya direktorining 88 foizi bosh direktorlar oʻz tashkilotlari strategiyasini shakllantirishda faolroq ishtirok etishlarini kutishgan. Ularning yarmi shuningdek, bosh direktorlar kompaniyaning strategiyasini tanqid qilishda ularga ishonishlarini koʻrsatdilar.[4] Natijada, 1990-yillarda strategik moliya direktorining koʻtarilishi kuzatildi va yaqinda koʻplab kompaniyalar bosh strategiya boʻyicha xodim (CSO) lavozimini yaratdilar.[5] Natijada, 2016 yilgi CFOlarning soʻrovida ularning yangi roli moliyaviy hisobotlarga qaratilganligi koʻrsatilgan, CFOlarning 52 foizi hali ham oʻzlarini tranzaksiyalarning hisobotlari kabi anʼanaviy buxgalteriya amaliyotlarining asoslariga oʻtirib qolgan va biznes sheriklik uchun vaqt topa olmaganligi aniqlandi. [6] Raqamli texnologiyalar oʻsishi va har bir sanoat va tashkilotga taʼsir koʻrsatadigan qaror qabul qilishni qoʻllab-quvvatlash uchun maʼlumotlar analitikasiga eʼtibor qaratish, C-Suit hamkasblarining kutilmalariga javob beradigan vaqt topishga nisbatan ushbu gʻazabni bartaraf etish uchun CFOlarga yanada bosim oʻtkazadi.[7] Koʻpgina tashkilotlar toʻrtta alohida ustunga asoslangan moliyaviy funktsiyani yaratish orqali bunga erishish uchun safarga otlandilar – umumiy xizmat sifatida tuzilgan buxgalteriya tashkiloti, moliyaviy rejalashtirish jarayonlarini boshqarish uchun mas’ul boʻlgan FP va A tashkiloti, shuningdek, moliyaviy va moliyaviy boʻlmagan biznes haqida koʻproq tushunchaga ega boʻlgan, biznes samaradorligini boshqaradigan moliyaviy KPI boʻlinmalar, mintaqalar rahbariyatini qoʻllab-quvvatlaydigan Moliyaviy Biznes Hamkorligi tashkiloti, samaradorlikni oshirishga qaratilgan funktsiyalar va eng muhimi – Soliq, Gʻaznachilik, Ichki audit, Investorlar bilan aloqalar va hokazolar boʻyicha ekspertiza markazlari. .

Bir manbaga koʻra, „Ertangi bosh moliya direktori tafsilotlarga yoʻnaltirilganidan koʻra katta tasavvurga ega boʻlishi kerak, oʻzini tutishdan koʻra ochiqchasiga gapiradi, qoʻlda boʻlishdan koʻra vakolat berishni afzal koʻradi, ishlar qanday amalga oshirilganidan koʻra nima qilinishini taʼkidlaydi va bir tomonlama emas, balki hamkorlikda qarorlar qabul qilishi kerak.[8] CFO tashkilotdagi moliyaviy hokimiyat sifatida xizmat qilishi kerak, [9] moliyaviy maʼlumotlarning yaxlitligini taʼminlash va shaffoflik va hisobdorlikni modellashtirishi kerak. CFO Bosh ijrochi direktori (CEO) kabi boshqaruv va nazoratning bir qismi boʻlib, strategik tanlovlarni rivojlantirish va tanqid qilishda muhim rol oʻynaydi. CFO hozirda aktsiya taʼlimi[10] va aloqalarida muhim oʻyinchi boʻlishi kutilmoqda va tashkilotning moliyaviy kun tartibini oʻrganadigan, CEOga yordam beradigan va direktorlar bilan toʻgʻridan-toʻgʻri maslahatlashishda aniq rahbar va jamoa quruvchisi sifatida koʻriladi.“[11]

Dunyo boʻylab oʻzgarishlarning tengsiz sur’ati koʻplab kompaniyalar uchun qiyinchiliklarni kuchaytirmoqda. CFOlar bugungi kunda oʻz kompaniyalarining strategiyalarini shakllantirishda juda muhim rol oʻynaydilar, ayniqsa, yuqori darajada noaniq makroiqtisodiy muhitlar sababli,[12] moliyaviy oʻzgaruvchanliklarni boshqarish koʻplab kompaniyalarning strategiyalarining markazida turadi.[13] Bosh moliya direktorlari tashkilotlarning biznes maʼlumotlari, hisobot va moliyaviy maʼlumotlarining egalari sifatida va kompaniya faoliyatini yanada samarali va samarali amalga oshirish uchun qarorlarni qoʻllab-quvvatlashda yordam berish uchun tobora koʻproq ishonch hosil qilishmoqda.

Manbalar

tahrir
  1. „Job openings/CFOO - Wikimedia Foundation“ (en). wikimediafoundation.org. 2018-yil 12-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 11-iyun.
  2. „CFO Role Shifts From Number Cruncher To Business Leader – TechCrunch“ (en-US). techcrunch.com (2015-yil 15-aprel). Qaraldi: 2018-yil 1-may.
  3. Harris, Aaron. „With AI, CFOs Are Poised To Evolve Their Role Within Organizations“ (en). Forbes. Qaraldi: 2018-yil 1-may.
  4. „McKinsey on Finance. No. 27, Spring 2008“. McKinsey.com. Qaraldi: 2016-yil 1-iyun.
  5. „Who's Better at Strategy: CFOs or CSOs?“. Harvard Business Review (2016-yil 11-yanvar). Qaraldi: 2021-yil 9-may.
  6. „Future of the Finance Function Survey 2016“. FSN Research. 2016-yil 29-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 25-may.
  7. „6 Technology Trends for CFOs in 2018: We asked the experts.“ (en-US). The Management Blog by BeeBole Timesheet (2018-yil 8-yanvar). Qaraldi: 2018-yil 1-may.
  8. Zwilling, Martin. „Good Chief Financial Officers Focus on Much More Than Finance“ (en). Entrepreneur (2016-yil 18-mart). Qaraldi: 2018-yil 1-may.
  9. „What Does a Finance Director Do?“ (en-GB). FD Capital Recruitment (2021-yil 6-may). Qaraldi: 2021-yil 17-iyun.
  10. Maureen O'Connell, Scholastic Inc. „How CFO's Can Turn Stakeholders Into Allies - By Maureen O'Connell“. Slideshare.net (2014-yil 28-oktyabr). Qaraldi: 2017-yil 21-noyabr.
  11. „What Board expects from CFO“. TopFinanceProfessionals.com. 2013-yil 13-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 7-dekabr.
  12. „When Should Startups Hire A CFO? – TechCrunch“ (en-US). techcrunch.com (2014-yil 22-oktyabr). Qaraldi: 2018-yil 1-may.
  13. „Clariden Global“. Claridenglobal.com. Qaraldi: 2017-yil 21-noyabr.