Olga Bergholz

Olga Bergholz (1930-yil)
Tavalludi 1910-yil 16-may
Vafoti 1975-yil 13-noyabr
Leningrad, SSSR
Fuqaroligi SSSR
Taʼlimi Leningrad davlat universiteti
Kasbi Shoir, yozuvchi, dramaturg va urush muxbiri

Olga Bergholz (1910-yil 16-may, Sankt-Peterburg – 1975-yil 13-noyabr, Leningrad) – rus-sovet shoiri, nosir, dramaturg, va harbiy jurnalist. 1938-yilda Olga reabilitatsiya qilingan „Adabiy guruh“ ishi boʻyicha qatagʻon qilingan. 1940-yil fevral oyida Olga KPSS safiga qoʻshilgan.

Leningrad qamalining koʻplab qurbonlari dafn etilgan Piskarevskiy qabristonining memoriallar Olganing sherini devorlarga oʻyib yozishgan: „Hech kim unutilmaydi, hech narsa unutilmaydi“.

Hayoti

tahrir

Olga Bergholzning ota-onasi Sankt-Peterburgda tugʻilganlar va ular bolalikdan bir-birlarini yaxshi tanishgan. Onasi – Mariya Timofeevna Grustilina (1884-1957), Ryazan savdogar Timofey Lvovich Grustilinning qizi. Mariyaning otasi poytaxtga koʻchib oʻtadi va Yangi Bavariyada pivo zavodini ochgan[1].

Olganing otasi harbiy jarroh Fyodor Xristoforovich Berggolts (1885-1948). Fyodor Olga Mixaylovna Berggoltsning oʻgʻli (birinchi eri Koroleva), Nikolay Burdenkoning shogirdi, Birinchi jahon urushi va fuqarolar urushi qatnashchisi[2].

Kichik singlisi – aktrisa Mariya Berggolz (1912-2003)[3].

Olganing ota-onasi Olga tugʻilishidan bir necha oy oldin turmush qurishdi, shuning uchun otasi tomonidan buvisi uni „gunohkor farzand“ deb uyga kiritmagan. Shundan soʻng, Olga bir muncha vaqt bolalar uyida yashagan[4]. Ammo, Olga u yerda qattiq kasal boʻlib qolgan va qizchani uyiga olib ketishgan. Olganing bolalik yillari Nevskaya Zastava chekkasida oʻtgan. 1918-yil iyun oyida onasi qizini qarindoshlarinikida yashash uchun Uglichga koʻchib oʻtishdi. Ular u yerda ular 1921-yil aprelgacha Epiphanyda yashashagan.

Mehnat faoliyati

tahrir

Olga 6 yoshidan boshlab u sheʼr yozishni boshlagan. Uning onasiga bagʻishlangan birinchi sheʼriy albomi 1920-yil aprel oyida yozgan. Olganing „Lenin“ nomli birinchi sheʼri 1925-yilda „Qizil Tkach“ gazetasida nashr etilgan. 17 yoshidan boshlab Olga dramaga qiziqa boshlagan. Uning birinchi „Sehrlangan yoʻl“ dramagasi „Qizil galstuk“ jurnalida nashr etilgan. 1925-yilda Olga „Smena“ ishchi yoshlar adabiy birlashmasiga qoʻshilgan. U yerda Olga shoir Boris Kornilov bilan tanishadi. 1928-yilga kelib Olga Boris Kornilov bilan turmush qurishgan. Oʻsha yilning 13-oktyabr kuni ularning qizi Irina tugʻilgan. Ammo, yosh Irina 1936-yil 14-martda 7 yoshida vafot etgan (yurak asorati – dekompensatsiyalangan organ nuqsoni tufayli – ogʻir tomoq ogʻrigʻidan keyin).

Olga va Kornilov Sanʼat tarixi institutining oliy kurslarida tahsil olishgan.

1926-yilda Shoirlar uyushmasining yigʻilishida Korney Chukovskiy Olga Bergholzni kelajakda haqiqiy shoir boʻlishini aytgan. 1930-yildan Olga bolalar adabiyotida ishlagan. U „Qish-yoz-toʻtiqush“ nomli bolalar uchun moʻjalangan kitobini „Chijj“ jurnalida nashr etilgan.

1928-yil Olga 18 yoshida Leningrad universitetining filologiya fakultetiga oʻqishga kirgan. Olganing bitiruv oldi amaliyoti 1930-yil Vladikavkazdagi „Mehnat kuchi“ gazetasida boʻlib oʻtgan. Keyinchalik, Olga oʻz tarjimaiy holida shu davr haqida „Togʻlarga yoʻl“ sheʼrini yozgan[5][6].

1930-yilda Olga Boris Kornilov bilan ajrashgan va oʻquvchisi Nikolay Molchanovga uylangan. Olga 1930-yilda universitetni imtiyozli diplom bilan tugatgandan soʻng, u Qozog'istonga joʻnadi va u yerda „Sovet cho'li“ gazetasida urush muxbiri boʻlib ishlagan[7]. Qozogʻistondan Leningradga qaytgan Olga Elektrosila zavodi (1931-1934) gazetasida muharrir boʻlib ishlagan. 1933-1935-yillarda Olganing „Hujum yillari“, „Yangi dunyoda tun“ hikoyalar toʻplami va „Sheʼrlar“ toʻplami nashr etilgan[8][9].


1934-yilda Olga SSSR Yozuvchilar uyushmasiga aʼzo boʻlgan.

1937-yil boshida Olga u guvoh boʻlgan „Averbax ishi“ ga jalb qilingan. Birinchi eri Boris Kornilov 1938-yil 21-fevralda Leningradda otib tashlangan. 1938-yilning oʻrtalariga kelib, unga qoʻyilgan barcha ayblovlar olib tashlangan. Ammo olti oy oʻtgach, 1938-yil 13-dekabrda Olga „xalq dushmanlari bilan aloqada“, shuningdek, Voroshilov va Jdanovga qarshi aksilinqilobiy fitna ishtirokchisi sifatida hibsga olingan/ref>. Poxoronena na Literatorskix mostkax Volkovskogo kladbiщa[10]. Olga Kirov viloyatidagi KGBning sobiq xodimlari tomonidan soxtalashtirilgan „Adabiy guruh“ ishida ishtirok etgan[11].

Manbalar

tahrir
  1. Громова Н. А.. Смерти не было и нет: Ольга Берггольц: опыт прочтения судьбы. М.: АСТ, 2020 — 14—32-bet. ISBN 978-5-17-121906-2. 
  2. Н. А. Прозорова. К 100-летию со дня рождения О. Ф. Берггольц (1910-1975). Письма О. Ф. Берггольц к отцу Ф. X. Берггольцу (1942-1948) // Ежегодник Рукописного отдела Пушкинского Дома : журнал. — 2010. — Andoza:Bibliografik qisqartma. Архивировано 6 aprel 2022 года.
  3. Poxoronena na Literatorskix mostkax Volkovskogo kladbiщa.
  4. Улыбин В. В.. И лжи заржавеет печать... Двойные звезды Ольги Берггольц. СПб.: Алетейя, 2010 — 6—20-bet. ISBN 978-5-91419-352-9. 
  5. „Статья «Осетия — особая строка в творческой биографии Ольги Берггольц»“. 2014-yil 24-aprelda asl nusxadan arxivlangan. na sayte gazeti „Severnaya Osetiya“ (sm. v razdele ssilok ssilku na avtorskiy variant etoy stati).
  6. „С августа 1991 года — «Северная Осетия»“. 2010-yil 17-aprelda asl nusxadan arxivlangan.
  7. Delo „Literaturnoy gruppi“ ( at www.ng.ru Error: unknown archive URL 20210516191545 sanasida arxivlangan) (Независимая газета, 28.06.2001)
  8. „Голос блокадной музы Ольги Берггольц“. // tvkultura.ru. 2012-yil 11-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2011-yil 30-dekabr.
  9. Евгений Колесников. „Бездетная Мадонна“. Аргументы и факты — Петербург (2014-yil 21-yanvar). 2014-yil 14-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 5-may.
  10. „Могила О. Ф. Берггольц на Волковском кладбище“. 2015-yil 2-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 17-noyabr.
  11. Natalya Gromova „Ольга Берггольц: Смерти не было и нет. Опыт прочтения судьбы“. 2018-yil 30-iyulda asl nusxadan arxivlangan.