Foydalanuvchi:Yusupova Osiyo/Koreya Respublikasining tashqi siyosati
Koreya Respublikasining tashqi siyosati - Koreya Respublikasining xalqaro munosabatlardagi umumiy kursidir . Tashqi siyosat Koreya Respublikasining boshqa davlatlar bilan munosabatlarini tartibga soladi. Ushbu siyosat Koreya Respublikasi Tashqi ishlar vazirligi tomonidan amalga oshiriladi .
Umumiy holati tahrir
Oltinchi Janubiy Koreya Respublikasi konstitutsiyasiga ko'ra , tashqi siyosatni amalga oshirish parlament ma'qullagan holda mamlakat prezidenti va Davlat kengashi zimmasidadir . Prezident va Davlat Kengashi davriy ravishda mamlakat bosh vaziri va tashqi ishlar vaziri orqali qonun chiqaruvchi organga tashqi aloqalar to'g'risida hisobot beradi. Prezident elchilarni qonun chiqaruvchi organning ruxsatisiz tayinlaydi, lekin uning roziligisiz boshqa davlatlar bilan shartnomalar tuzishga haqli emas. Koreya Respublikasi Konstitutsiyasining 60-moddasiga muvofiq: urush e'lon qilish, qo'shinlarni yuborishxorijda va chet el qo'shinlarini mamlakat hududida joylashtirish ham qonun chiqaruvchi organning roziligi bilan amalga oshiriladi. Koreya Respublikasi parlamentida Xalqaro aloqalar qo‘mitasi mavjud bo‘lib, u o‘z takliflarini yalpi majlislar muhokamasiga kiritadi. Parlament davlat uchun alohida ahamiyatga ega bo'lgan masalalarni hal qilish uchun maxsus qo'mitalar ham tuzishi mumkin.
Mamlakat konstitutsiyasiga ko‘ra, tashqi siyosatning asosiy tamoyillari prezident tomonidan belgilanadi. Davlat kengashidagi asosiy tashqi siyosat maslahatchilari quyidagilardir: Vazirlar Mahkamasini boshqaradigan Bosh vazir, shuningdek tashqi ishlar vaziri. Vaqti-vaqti bilan ushbu mansabdor shaxslar Koreya Respublikasi parlamentiga tushuntirishlar berishga chaqirilishi mumkin. Mamlakat konstitutsiyasining 63-moddasida aytilishicha, parlament bosh vazir yoki Davlat kengashi a’zosini lavozimidan chetlashtirishni tavsiya qilishi mumkin. Koreya Respublikasi Konstitutsiyasining 91-moddasida Milliy xavfsizlik kengashi milliy xavfsizlik bilan bog‘liq tashqi, harbiy va ichki siyosat tamoyillarini shakllantirishda ishtirok etishi, biroq ular Davlat kengashi tomonidan tasdiqlanishi qayd etilgan. Milliy razvedka agentligi(funktsionallik nuqtai nazaridan u Qo'shma Shtatlar tuzilmalariga mos keladi : Markaziy razvedka boshqarmasi va Federal qidiruv byurosi ), prezidentga tashqi siyosatga oid qarashlari to'g'risida hisobot berish va uni tuzatish bo'yicha takliflar kiritish huquqiga ega.
Koreya Respublikasining diplomatik vakolatxonalari boshqa davlatlarda o‘z vazifalarini bajaradi va davlatning tashqi siyosatini yurituvchi hisoblanadi. Tashqi ishlar vazirligining tarkibiy va hududiy boʻlinmalari mavjud. Tashqi ishlar vazirligi xodimlari oliy ma’lumotli, shuningdek, kirish imtihonini topshirgan davlat xizmatchilari hisoblanadi. Tashqi ishlar vazirligidagi lavozimlar nufuzli va shuning uchun Xalqaro munosabatlar tadqiqot institutining jiddiy tanlovidan o'tmagan ko'plab ma'lumotli odamlarni jalb qiladi. 1980-yillarning oxirida ushbu institutda xalqaro diplomatiya, ixtisoslashtirilgan va intensiv tillarni o'qitish bo'yicha juda qattiq o'quv dasturi mavjud edi.
Tarixi tahrir
siyosiy qaramligini ko'rsata oldi.. Shunday qilib, Seul KXDRning mustahkam o'rnatilgan mustaqilligini juda past baholadi.
1987 yil noyabr oyida Koreya Respublikasiga tegishli Boeing 707 samolyoti Andaman dengizi uzra portladi, bu esa KXDR bilan munosabatlarning jiddiy yomonlashishiga olib keldi, chunki bu davlat agentlari yo‘lovchi samolyotini portlatib yuborganligi aniqlangan. Seuldagi Olimpiya o'yinlari. Shimoliy Koreyaning rejasi muvaffaqiyatsizlikka uchradi va mamlakat 1988 yilgi Olimpiadani boykot qildi. Aks holda, Seulning shimoliy siyosati muvaffaqiyatli bo'ldi va bu boshqa narsalar qatori sport, savdo va diplomatiyada ham o'z aksini topdi. 1988 yilda Seulda yozgi Olimpiya o'yinlari bo'lib o'tdi , bu Koreya Respublikasi diplomatiyasining muvaffaqiyatini yana bir bor namoyish etdi. Bu Sovuq urush mamlakatlari tomonidan boykot qilinmagan o'n ikki yil ichida birinchi Olimpiya o'yinlari edi ., shuningdek, ishtirokchilar soni bo'yicha chempion bo'ldi: 159 mamlakat va 9000 dan ortiq sportchilar. 3 milliarddan ortiq teletomoshabinlar Olimpiya o'yinlarini jonli ravishda tomosha qildilar va Seul dunyoga mashhur bo'ldi. Koreya Respublikasining xalqaro savdo ko'rsatkichlari hayratlanarli edi: 1980-yillarning oxirida bu mamlakat dunyodagi eng yirik iqtisodiyotlar o'ntaligiga kirdi. Iqtisodiy islohotlar, sotsialistik mamlakatlar bilan munosabatlarning yaxshilanishi ajoyib samaralar berdi.
1990-yillarda, ehtimol, Seulning eng ta'sirchan muvaffaqiyati uning diplomatik siyosati bo'lgan. 1988 yilgi Olimpiada oʻyinlarining “Seuldan dunyoga va dunyodan Seulga” shiorini amalga oshirgan Koreya Respublikasi 1990 yil boshiga kelib dunyoning 133 ta davlati bilan diplomatik aloqalar oʻrnatdi va 138 ta diplomatik vakolatxonalar, shu jumladan Oʻzbekistonda konsullik muassasasi tashkil etildi. Moskva . Qo‘shni Shimoliy Koreya 102 davlat bilan diplomatik aloqada bo‘lgan va 85 ta xorijiy diplomatik vakolatxonalarni yuritgan. Koreya Respublikasining ko‘plab yosh diplomatlari G‘arbda malaka oshirib, Shimoliy siyosat tamoyillarini faol amalga oshirib kelmoqda. Bu diplomatlar o'z mamlakatlari iqtisodiy manfaatlarini jahon miqyosida ilgari surish uchun tajovuzkor usullarni qo'lladilar. 1988 yil fevral oyida prezident Ro Dae Vu inauguratsiya qilindi., shundan so'ng Shimoliy siyosat Koreya Respublikasi hukumati tomonidan ayniqsa faol targ'ib qilina boshladi. 1988 yil 7 iyulda Ro Dae Vu KXDR bilan munosabatlarni yaxshilash va yarim orolni tinch yo‘l bilan birlashtirishga tayyorgarlik ko‘rish rejasini taqdim etdi. 1988 yil 18 oktyabrda Ro Dae Vu Koreya Respublikasining Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh Assambleyasida nutq so'zlagan birinchi Prezidenti bo'ldi .
Havolalar tahrir
• Koreya Respublikasining tashqi siyosati
Manbalar tahrir
<ref name="Habibullayev">{{kitob manbasi |last1=Habibullayev |first1=Alimulla |title=Oʻzbekiston sharqshunoslari bibliografiyasi (1949 — 2022-yillar) |date=2022 |publisher=Toshkent davlat sharqshunoslik universiteti |location=Toshkent |page=XYZ}}</ref>