Frankoniya mintaqaviy madhiyasi

Frankenlied (Frankoniya qoʻshigʻi) yoki Lied der Franken (Frankoniyaliklar qoʻshigʻi) Germaniyaning Frankoniya viloyatining norasmiy madhiyasi va eng mashhur nemis kommersium qoʻshiqlaridan biridir. Quyi Frankoniya, Oʻrta Frankoniya va Yuqori Frankoniya tumanlarida ham rasmiy marosimlarda kuylanadi. Madhiya matni 1859-yilda Joseph Victor von Scheffel tomonidan yozilgan, kuy 1861-yilda Valentin Eduard Becker tomonidan bastalangan.

Frankoniya mintaqaviy madhiyasi
Soʻz muallif(lar)i	Joseph Victor von Scheffel
Bastakor	Valentin Eduard Becker

Tarix

Joseph Victor von Scheffel dastlab 1859-yilda madhiyani adabiy ravishda tasvirlash uchun sarguzasht sayyohlik qoʻshigʻi sifatida yozgan. Oʻshanda Baden Buyuk gersogligida tugʻilgan yozuvchi bir necha hafta Staffelberg yaqinida joylashgan Frankon Banz qasrida boʻlgan. Madhiya matni oʻsha yerda yaratilgan.

Qoʻshiqning turli xil versiyalari internetda va qoʻshiq kitoblarida mavjud. Qoʻshiq matnlarining oʻzida ham mazmun jihatidan nomuvofiqliklar mavjud. Madhiyada vinterlarning homiysi avliyo — Frankoniyaning homiysi Saint Kilian emas, balki Langresning avliyosi Urban tilga olinadi. Bundan tashqari, madhiyada Staffelshteynning avliyosi Veitsi mavjud emas, lekin cherkovi Ebensfeld tumanidagi Dittersbrunn yaqinidagi Ansberg tepaligida joylashgan Ansberg Avliyo Veit mavjud. Biroq, u Bad Staffelshteyn yaqinida joylashgan oʻn toʻrtta Muqaddas yordamchilar Bazilikasida hurmatga sazovor boʻlgan oʻn toʻrtta muqaddas yordamchilardan biri boʻlishi mumkin. Ushbu nomuvofiqlikning eng yaxshi izohi Staffelberg tarixidan olingan boʻlishi mumkin. 1696-yildan 1929-yilgacha tepalikda diniy zohidlar yashagan. Shunday qilib, Von Scheffel oʻsha paytda Staffelbergda yashovchi zohid Ivo Hennemannni nazarda tutgan boʻlishi mumkin. Qoʻshiq matnida Von Scheffel qanday qilib avliyolikka koʻtarilganini tasvirlaydi.

Matn

Nemis tilida	Ingliz tilida
7. O heil’ger Veit von Staffelstein, beschütze deine Franken und jagʻ die Bayern aus dem Land! Wir wollenʼs ewig danken. Wir wollen freie Franken sein und nicht der Bayern Knechte. O heil’ger Veit von Staffelstein, wir fordern uns’re Rechte! Valeri, valera, valeri, valera, wir fordern uns’re Rechte!	7. O Saint Veit of Staffelstein, protect your Franconians and chase the Bavarians out of the land! We shall be eternally grateful. We want to be free Franconians and not servants to the Bavarians. O Saint Veit of Staffelstein, we demand our rights! Valeri, valera, valeri, valera, we demand our rights!
8. Napoleon gab als Judaslohn —ohne selbst es zu besitzen— unser Franken und eine Königskronʼ seinen bayrischen Komplizen. Die haben fröhlich dann geraubt uns Kunst, Kultur und Steuern, und damit München aufgebaut. Wir müssen sie bald feuern! Valeri, valera, valeri, valera, wir müssen sie bald feuern!	8. Napoleon gave as traitor’s reward —without owning it himself— our Franconia and a kingʻs crown to his Bavarian accomplices. They then have looted merrily our art, culture and taxes, and built Munich with it. We have to drive them out soon! Valeri, valera, valeri, valera, we have to drive them out soon!
9. Drum, heil’ger Veit von Staffelstein, Du Retter aller Franken: Bewahre uns vor Not und Pein, weis’ Bayern in die Schranken! Wir woll’n nicht mehr geduldig sein, denn nach zweihundert Jahren, woll’n wir—es muss doch möglich sein— durch’s freie Franken fahren! Valeri, valera, valeri, valera, durch’s freie Franken fahren!	9. Therefore, Saint Veit of Staffelstein, You saviour of all Franconians: Protect us from misery and agony, put the Bavarians in their place! We do not want to be patient any more, as after two hundred years we want to—it must be possible— travel through the free Franconia! Valeri, valera, valeri, valera, travel through the free Franconia!

Gerd Bachert, Hermann Wirth va Karl Frisch tomonidan yozilgan qoʻshimcha yetti, sakkiz va toʻqqizinchi stanzalar rasmiy ravishda Frankoniya madhiyasining bir qismi emas. Ularda yozuvchilar Napoleon tomonidan Frankoniya va Bavariyaning qoʻshib olishga urinishlarni tanqid qiladilar.