Germaniya — Kosovo munosabatlari

Germaniya — Kosovo munosabatlari Germaniya va dunyo davlatlarining ba‘zilari tan olgan Kosovo Respublikasi oʻrtasidagi ikki tomonlama diplomatik munosabatlardir.

Germaniya va Kosovo davlatlarining xaritada joylashuvi. Yashil rangda Germaniya, sariq rangda Kosovo koʻrsatilgan.

Tarixi tahrir

 
Kosovodagi nemis askarlari, 1999-yil

2008-yil 17-fevralda Kosovo Respublikasi Serbiyadan mustaqilligini eʼlon qildi, Germaniya uni 2008-yil 20-fevralda tan oldi[1]. 2008-yil 27-fevralda Germaniya Prishtinada[2] elchixonasini ochdi, Kosovo Respublikasining Berlinda[3] elchixonasi va Frankfurt va Shtutgartda[4] konsulliklari bor. Germaniya Kosovo Respublikasiga Amerika Qoʻshma Shtatlaridan keyin ikkinchi yirik iqtisodiy yordam koʻrsatadigan davlatdir[5].

2008-yil 19-noyabrda Germaniya Federal razvedka xizmatining (BND) uch agenti Kosovo Respublikasida besh kun avval sodir etilgan portlashda ishtirok etganlikda ayblanib hibsga olingan[6]. Nemis ommaviy axborot vositalarining taxminicha, hibsga olish BND uchun qandaydir jazo boʻlishi kerak edi, u 2005-yilda Bosh vazir Hoshim Tachi Kosovar alban mafiyasining aʼzosi ekanligini tasdiqlovchi dalillarni chop etgan[7]. Kosovo Respublikasi politsiyasi portlashda uchta agentning ishtiroki borligini tasdiqlovchi videotasma borligini taʼkidlagan boʻlsa-da (bu hech qachon jamoatchilikka koʻrsatilmagan) [8]. Mahbuslar 2008-yil 28-noyabrda ozod qilingan. Bomba portlash uchun mas’uliyatni ilgari nomaʼlum boʻlgan Kosovo Respublikasi armiyasi oʻz zimmasiga olgan[9].

Harbiy hamkorlik tahrir

1999-yilda Germaniya NATOning Yugoslaviyani bombardimon qilishida ishtirok etdi, buning natijasida BMTning Kosovodagi missiyasi tashkil etildi, soʻngra mustaqillik eʼlon qilindi. 2009-yilda Germaniya Kosovo Respublikasiga tinchlikparvar kuchlar sifatida 2350 askar yubordi va nemis qurolli kuchlarining dastlabki soni 8500 zobit va erkak bo‘lgan.

1999-yil 8-oktyabrdan 2000-yil 18-aprelgacha Klaus Reynxard KFORning 2-qoʻmondoni boʻlgan. 2003 yil 3 oktyabrdan 2004 yil 1 sentyabrgacha Xolger Kammerhoff KFORning 8-qoʻmondoni edi. Roland Kater 2006 yil 1 sentyabrdan 2007 yil 31 avgustgacha Kosovo kuchlarining 11-qoʻmondoni boʻlgan. Germaniya Yevropa Ittifoqi politsiyasi, Kosovo Respublikasidagi fuqarolik va yuridik missiyalarini qo‘llab-quvvatlash uchun tinchlikparvar kuchlar sifatida 600 askarini yuborgan.

Manbalar tahrir

  1. „Germany recognises Kosovo“. German Federal Government. 2011-yil 26-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan.
  2. „Deutsche Botschaft Pristina - Startseite“. 2018-yil 23-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 21-dekabr.
  3. „Vertretungen Kosovo“. Auswärtiges Amt. 2011-yil 20-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2011-yil 20-dekabr.
  4. „Consular Missions Of The Republic Of Kosovo - Diplomatic Missions - Ministry of Foreign Affairs - Republic of Kosovo“. Ministry of Foreign Affairs - Republic of Kosovo. 2016-yil 13-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 21-dekabr.
  5. „Archived copy“. 2009-yil 5-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 4-may.
  6. „Germans held in Kosovo over blast“. BBC News (2008-yil 23-noyabr). 2018-yil 21-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 3-may.
  7. ((SPIEGEL ONLINE, Hamburg, Germany)). „Covert Cock-Up: Germany's Failed Spy Mission in Kosovo“. SPIEGEL ONLINE (2008-yil 1-dekabr). 2012-yil 3-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 21-dekabr.
  8. ((SPIEGEL ONLINE, Hamburg, Germany)). „German Spy Scandal: Kosovo Claims to Have Video of 'Terrorism'“. SPIEGEL ONLINE (2008-yil 25-noyabr). 2012-yil 14-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 21-dekabr.
  9. „Three German Spies Await Release At Kosovo Airport“. RadioFreeEurope/RadioLiberty. 2008-yil 4-dekabrda asl nusxadan arxivlangan.