Gesiona (qadimgi yunoncha: Ἡσιόνη qadimgi yunoncha: Ἡσιόνη) — yunon eposida[1] Troyaning qiroli Laomedonta va Strimoning qizi, Podarkaning singlisi (Priam) hisoblanadi. Uning ismi etimologiyaga koʻra „asiyka“, yaʼni Osiyodan (Asion shevasida) kelib chiqqan.[2]

Apollonning orakliga koʻra, otasi uni dengiz yirtqich hayvoniga yedirish uchun qoyaga bogʻlab qoʻygan. Oʻshanda Gerakl yirtqich hayvonning ichiga chiqib, uni boʻlaklarga boʻlib tashlash orqali uni qutqarishga muvaffaq boʻlgan.[3] Geraklni yirtqich hayvon yutib yuborganida, uning boshi kal boʻlib qolgan.[4] Keyinchalik, Zevs Pleshivni kalligi Argosda sharaflangan.[5] Gesionaning soʻzlariga koʻra, u qizlarning oxirgisi boʻlgan, chunki qolganlarni yirtqich hayvon allaqachon yutib yuborgan edi.[6] Valeriy Flakkaning soʻzlariga koʻra, Ammon tomonidan orakl yuborilib, qutqarish argonavtlar yurishi paytida sodir boʻlgan, yirtqich hayvon Gerakl va Telamon tomonidan birgalikda oʻldirilgan.[7]

Diodoraga koʻra, Gerakl saxiy sovgʻalarga, jumladan, biyalarga ega boʻlgan.[8] Ammo keng tarqalgan afsonaga koʻra, qirol Laomedont qizini qutqarish maqsadida Geraklga Olimpda asirga olingan qirolning oʻgʻli Ganimedning tovon puli sifatida Zavsga sovgʻa qilingan sehrli otlarni bergan. Ammo Troyaning qiroli oʻz vaʼdasini ustida turmadi, natijada esa Gerakl Laomedontdan oʻch oldi: Troya qoʻlga olindi, qirolning oʻzi va uning deyarli barcha oʻgʻillari Gerakl tomonidan oʻldirildi. Faqatgina Laomedontning kenja oʻgʻli Podark tirik qolishga muvaffaq boʻlgan. Oʻshanda Gerakl uning jonini saqlab qolib, shunchaki asirlikka olgan edi.

Gerakl Gesionani doʻsti Telamonga[9], Troyani egallashda oʻzini koʻrsatgan Salamin qahramoniga bergan. Gesionaga asirlardan birini ozod qilish huquqi beriladi, u oʻshanda akasini tanlaydi va uning tovon toʻlovi sifatidagi boshidagi roʻmolini beradi. Oʻshandan beri Podarka Priam (yaʼni sotib olingan) deb nomlananadi. Tevkraning onasi Gesiona boʻlgan.

Telamon va Hesionning toʻyi yoki Gesionning akasi Priam bilan Gerkules va Telamon nazorati ostida xayrlashuvi. Pompeydagi antiqa freskaning tafsiloti

Neviyaning „Gesion“ tragediyasidagi asosiy qahramon. Likopron uni qizilishton, Gerkulesni esa chayon deb ataydi.[10] Shuningdek, Demetriyning „Gesion“ satir dramasi va Aleksidaning „Gesion“ komediyasining bosh qahramoni boʻlgan.

Manbalar tahrir

  1. Mifi narodov mira. M., 1991-92. V 2 t. T.1. S.298; Psevdo-Apollodor. Mifologicheskaya biblioteka II 5, 9; 6, 4; III 12, 3; 12, 6; Diodor Sitsiliyskiy. Istoricheskaya biblioteka IV 32, 5
  2. Gindin L. A., Tsimburskiy V. L. Gomer i istoriya Vostochnogo Sredizemnomorya. M., 1996. S.53
  3. Likofron. Aleksandra 33 i komm.
  4. Sekst Empirik. Protiv uchenix I 255
  5. Kliment. Protreptik 39, 2
  6. Gigin. Mifi 89
  7. Valeriy Flakk. Argonavtika II 451—529; Gigin. Mifi 89
  8. Diodor Sitsiliyskiy. Istoricheskaya biblioteka IV 42, 2-7
  9. Sofokl. Eant 1299—1305
  10. Likofron. Aleksandra 476