Gjakova madaniyati

Kosovaning Gjakova shahrida anchan beri aholi yashab keladi. Oʻrta asrlarda, 1485-yilda Gjakova qishloq, aniqrogʻi bozor sifatida tilga olinadi^[1]. Gjakova Shkoder va Istanbul oʻrtasidagi yoʻlda savdo markazi boʻlib xizmat qilgan.

Eski Gjakova shahri Bolqonda Usmonlilar imperiyasi hukmronligi davrida eng rivojlangan savdo markazlaridan biri edi. Eski shahar markazida joylashgan, koʻplab saqlanib qolgan va qayta tiklangan doʻkonlar va turar-joy binolarini oʻz ichiga olgan Grand savdo maydoni (charshia e madhe) bu davrning guvohidir. Xadim masjidi atrofida 1594-1595-yillarda qurilgan Hadum Sylejman Afandiya (Hadum ogʻa nomi bilan tanilgan), u bir vaqtning oʻzida shahardagi boshqa jamoat ob’ektlari, shu jumladan eski bozordagi birinchi doʻkonlar uchun mablagʻ ajratgan.

Gjakova birinchi marta shahar sifatida 1662-yilda Usmonli turk sayyohi Evliya Chalabiy tomonidan tilga olingan boʻlib, uni 2,000 uydan iborat gullab-yashnagan, hammasi toshdan qurilgan, tomlari va bogʻlari bor hamda jozibali shahar deb taʼriflagan. Jamoat binolari keng tekislikda joylashgan boʻlib, ular ikki bezatilgan jamoat masjidi, bir nechta namozxonalar, qoʻrgʻoshin tomli xonalar, ajoyib hammom va 300 ga yaqin doʻkonlardan iborat edi^[2].

Shaharni nomlash shakllari asrlar davomida oʻzgarib borgan. Jakovaning eng qadimgi shakli sotuvchi albanlar orasida tarqalgan Jak antroponimining asosi va dala maʼnosini bildiruvchi ovasi qoʻshimchasidan kelib chiqqan. Demak, Jak ovasi Jakning dalasi maʼnosini bildiradi, chunki Jak Vula anʼanaga koʻra, Hadum ogʻaga masjid va yuqorida zikr etilgan ob’yektlarni qurishga ruxsat bergan, buning uchun quriladigan shahar uning nomini olib yurish sharti qoʻyilgan edi^[1]^[3]^[4].

Galereya

Gjakovaning eski surati
Hadum masjidi
Shayx Eminning tekkesi
Bektashi tekkesi
Buyuk tekkesi
Trezive koʻprigi
Soat minorasi
An'anaviy uy

Adabiyotlar

Ajete Beqiraj. (2007). The Bektashi Tekke opens its doors for believers all over the world. Available: http://www.dw.de. Last accessed 1 March 2013.
CHwB. (2011). Integrated Conservation. Available: http://chwbkosovo.org/full.php?category=39&template=full. Last accessed 1 March 2014.
Fejaz Drancolli (2007). Hadum Mosque & Bazaar in Gjakova. Prishtine: Ministry of Culture, Youth and Sport. 1-47.
Institute for Conservation of Cultural Monuments, Ministry of Culture, Youth and Sport. Archives,
Kujtim Rrahmani, Shkelzen Rexha (2009). Tourist guide Gjakova City and Valbona Valley. Gjakove: Artesa. 1-80.
Masar Rizvanolli (2009). Grand Bazaar of Gjakova. Gjakove: Association of Intellectuals. 1-100.

Manbalar

↑ ^1,0 ^1,1 Gjakova City & Valbona Valley, Gjakova, 2010. ISBN 978-9951-8784-0-1.
↑ Elsie, Robert. Historical dictionary of Kosova. Lanham, MD: Scarecrow Press, Inc., 2004. ISBN 0-8108-5309-4.
↑ Kuvendi i Gjakovës. Toponimia e Gjakovës me rrethinë.
↑ Haxhibeqiri, Fuat. Krimet e luftes në Gjakovë., Gjakovë, 2011. ISBN 978-9951-585-85-9.

[GjakovaCity-1] 1,0 ^1,1 Gjakova City & Valbona Valley, Gjakova, 2010. ISBN 978-9951-8784-0-1.

[2] Elsie, Robert. Historical dictionary of Kosova. Lanham, MD: Scarecrow Press, Inc., 2004. ISBN 0-8108-5309-4.

[3] Kuvendi i Gjakovës. Toponimia e Gjakovës me rrethinë.

[4] Haxhibeqiri, Fuat. Krimet e luftes në Gjakovë., Gjakovë, 2011. ISBN 978-9951-585-85-9.

[1]

[2]

[3]

[4]