Gretsiyadagi gagauzlar

Gretsiyadagi gagauzlar
Gretsiyadagi gagauzlar
Hozirgi joylashuv areali va aholi soni
	Jami: 30,000; Gretsiya
Til	Yunon, gagauz
Dini	provaslav

Gretsiyadagi gagauzlar — Gagauziya tashqarisidagi Gagauz diasporalari ichida eng yiriklaridan biri. Ularning yashash joylari asosan Evros shahrida joylashgan va ularning dini pravoslav.

Til tahrir

Yunoniston gagauzining madaniy va etnik xususiyatlari gagauz tilining lahjalarida, shuningdek, maʼnaviy va maishiy madaniyatdagi mahalliy tafovutlarda namoyon boʻladi. Gagauz lahjalaridan Vulcanesti lahjasi yunonc tiliga eng yaqin. Gagauz tilini asosan 50 yoshdan katta avlod biladi.

Din tahrir

Yunon gagauzlari barchasi xristianlar, aksariyati pravoslavlikni qabul qiladilar.

Qayta tiklash tahrir

Yunonistonda gagauzlar uch guruhga boʻlingan:

Sharqiy Frakiyadan kelgan muhojirlar. Bu Gretsiyaning shimolida (Evros shahrida), Orestiada va Didimotika atrofidagi qishloqlarda joylashgan Gagauz qishloqlarining eng katta guruhidir.
Xuddi shu sharqiy Frakiyadan kelgan muhojirlar. Faqat ular Yunon Makedoniyasida joylashdilar.
Gagauzlarning uchinchi guruhi Yunon Makedoniyasining tub aholisi.

Birinchi guruh tahrir

Gagauzlar 1923-yilgacha Sharqiy Trakiyada, taxminan 26 qishloqda yashaganlar.

Yunon-turk urushidan keyin turklar gʻalaba qozondi va 1923-yilda ikki davlat oʻrtasida kelishuv imzolandi, unga koʻra Afina va Anqara xristian va musulmon aholini bir-biri bilan almashtirish majburiyatini olishdi. Ushbu shartnomadan soʻng 1 million xristianlar (asosan yunonlar) Onadoʻlini (Turkiyani) tark etdilar (ular orasida gagauzlar ham bor edi) va Yunonistonda yangi yerlarga joylashdilar, 500 ming musulmonlar va turklar Yunonistonni tark etib, Turkiyada joylashdilar.

Yunonistonda aholi punktlari tahrir

Sharqiy Trakiyadan koʻchirilgan gagauzlar Orestiada va Didimotik shaharlarida va yaqin atrofdagi qishloqlarda (Evros nomining shimoliy qismi) joylashdi.

Ikkinchi guruh tahrir

Sharqiy Trakiyadan Gagauzlarning bir qismi Yunoniston Makedoniyasida joylashib, Xrizoxoraf va Nea Kallisti qishloqlarini barpo qildilar. Ushbu qishloqlarning aholisi asosan Turkiyadan kelgan muhojirlar. Kara Xalil, Kirklareli shahri yaqinida (Lozengrad).

Uchinchi guruh tahrir

Uchinchi guruh Yunon Makedoniyasida, Nea Zixni qishlogʻida yashaydi, ammo mahalliy gagauzlar, dastlabki ikki guruhdan farqli oʻlaroq, ushbu hududning tub aholisi.

Mashhur shaxslar tahrir

Xristian Kozaridis — yunon olimi.
Kupchu, Armen inqilobchi, Elinomededoniya qoʻmitasi aʼzosi va Makedoniya uchun kurash qatnashchisi.
Yannis Stankoglu — yunon aktyori (Turio qishlogʻidan).