Ifianassa (qadimgi yunoncha: Ίφιάνασσα) — yunon mifologiyasida tirinf qiroli Preta va uning rafiqasi Sfeneboning qizi[1].

Mifologiya

tahrir

Afsonaga koʻra, Ifianassa qirol Tirins Pretaning oilasida tugʻilgan, uning oʻzidan tashqari yana ikkita qizi bor edi — Ifinoya va Lisippa[1].

Bir tahlilga koʻra, opa-singillar xudo Dionisni gʻazablantirdilar, chunki ular uning sharafiga marosimlarda qatnashmaganlar[2]. Boshqa tahlilga koʻra, ular Gera maʼbudani haddan tashqari muhabbat bilan yoki maʼbuda haykalidan oltin oʻgʻirlash bilan gʻazablantirdilar[3]. Qanday boʻlmasin, lekin osmonda opa-singillarning xatti-harakatlaridan juda norozi edilar va jazo sifatida xudolar ularni aqllaridan mahrum qildilar. Aqldan ozgan Ifianassa va uning opa-singillari uydan qochib ketishdi, Bakhanki[2] kabi sahroda jazavaga tushib, togʻlarni kezib ketishdi. Ular oʻzlarini eng kutilmagan tarzda tutishdi, yoʻlda uchrashgan odamlarga hujum qilishdi. Tez orada jinnilik boshqa mahalliy ayollarga ham tarqalayotgani sezildi[1]. Qirol Pretni qattiq bezovta qildi. U folbin Melampodni yordamga chaqirdi, qizlarini tutib, bu balodan shifo topishni buyurdi. Melampod opa-singillarni taʼqib qilishni tashkil qildi. Ifianassa va Lisippa qoʻlga olindi[1], Ifinani esa qaygʻuli taqdirga duch keldi: u sayohatga chiday olmadi va vafot etdi. Ayni paytda, Melampod ayollarni Sikonga haydab, ularni davoladi va keyin ularni muqaddas quduqqa botirib, tozaladi. Keyinchalik Ifianassa Melampodesning ukasi Byantusga turmushga chiqdi[3].

Manbalar

tahrir
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 Ifianassa // Mifologicheskaya ensiklopediya
  2. 2,0 2,1 Псевдо-Аполлодор. Biblioteka. 2. 2. 2.
  3. 3,0 3,1 A. P. Kondrashov. Kto est kto v mifologii Drevney Gresii i Rima. — M.: RIPOL klassik, 2016. — S. 231

Havolalar

tahrir
  • Kondrashov A. Qadimgi Yunoniston va Rim afsonalari va afsonalari: Entsiklopediya. — M. : RIPOL klassik, 2005. — 768 p.
  • Mifologik lugʻat / Ch. ed. Meletinskiy E. M. — M. : Sovet Entsiklopediyasi, 1990. — 672 b.