Ilostomiya – bu ingichka ichakning uchini yoki halqasini (ileum) terining yuzasiga chiqarish orqali amalga oshiriladigan jarrohlik amaliyoti hisoblanadi[1]. Ichak chiqindilari ileostomiyadan chiqib, teshik yonida joylashtirilgan tashqi ostomiya tizimi yigʻiladi. Ilostomiyalar odatda qorin oʻng tomonida, chanoq ustida joylashgan.

Ilostomiya
Ilostomiya
ICD-9-CM 46.2
MeSH D007081
MedlinePlus 007378
[ tahrir]

Foydalanish

tahrir

Agar shikastlanish yoki kasallikka yoʻgʻom ichakning ortiqcha mahsulotlarni qayta ishlay olmasligini anglatsa, odatda, yoʻgʻon ichak va toʻgʻri ichakning qisman yoki toʻliq olib tashlanganligi sababli jarohat yoki kasallikka jarrohlik bilan javob berish uchun ileostomiya zarur.

Yoʻgʻon ichakni jarrohlik bilan olib tashlash talab qilinadigan kasalliklari orasida Kron kasalligi, yarali kolit, oilaviy adenomatoz polipoza va toʻliq yoʻgʻon ichakning Hirchsprung kasalligi mavjud[2].

Ileostomiya bilan yashash

tahrir
 
Sumka (xalta) bilan ileostomiya.

Ileostomiyaga chalinganlar ichak chiqindilarini yigʻish uchun ostomiya qopidan foydalanishlari kerak. Ileostomiya bilan kasallangan odamlar odatda bir yoki ikki qismli ochiq (tashlab boʻladigan) qopchani ishlatadilar. Boshqa variant – toʻlganda tashlab yuborilishi kerak boʻlgan yopiq sumka. Odatda, sumkani kuniga besh-sakkiz marta boʻshatilishi kerak[3]. Agar sumka toʻrt soatdan yoki olti soatdan koʻproq vaqt davomida boʻsh qolsa, odamlar o'zlarining sog'liqni saqlash xizmati provayderlari bilan bog'lanishlari kerak bo''ladi, chunki bu ichaklar tutilishini koʻrsatishi mumkin[4][5].

Boshqa holatlar

tahrir

Agar kasallik butun yoʻgʻon ichak va toʻgʻri ichhakka taʼsir qilsa, lekin anusga taʼsir qilmasa, Kron kasalligidan aziyat chekkan ayrim bemorlarda ileonal anastomoz deb nomlangan muolaja amalga oshiriladi. Ushbu muolaja davomida butun yoʻgʻon ichak va toʻgʻri ichakni jarrohlik bilan olib tashlash, soʻngra kasalning yoʻgʻon ichagi boʻlganida sodir boʻlganidek, keraksiz moddalar ichakdan oʻtishiga imkon berish uchun yonbosh ichak anusga tikiladi. Ushbu muolaja anastomozning sogʻayishiga imkon berish uchun vaqtincha ileoostomiya oʻtkazish kerak. Hayot tarzini oʻzgartirgan holda, Kron kasalligidan kasal boʻlganlar qoʻllanma yordamisiz, odatdagidek ichak harakatlarini qayta tiklay olishadi. Biroq, kasallik qaytadan paydo boʻlishi mumkin, chunki Kron kasalligi ogʻizdan anusga taʼsir qilishi mumkin[6]

Havolalar

tahrir

Manbalar

tahrir
  1. „Types of ileostomy: MedlinePlus Medical Encyclopedia“ (en). medlineplus.gov. Qaraldi: 2022-yil 18-noyabr.
  2. Services. „Why it's used - Ileostomy“. NHS. Qaraldi: 2020-yil 11-sentyabr.
  3. Note: many ostomates find it convenient to do this whenever they make a trip to the bathroom to urinate
  4. „Ileostomy - discharge: MedlinePlus Medical Encyclopedia“ (en). medlineplus.gov. Qaraldi: 2022-yil 18-noyabr.
  5. „Ileostomy - changing your pouch: MedlinePlus Medical Encyclopedia“ (en). medlineplus.gov. Qaraldi: 2022-yil 18-noyabr.
  6. „Ostomy Surgery of the Bowel | NIDDK“ (en-US). National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases. Qaraldi: 2019-yil 23-oktyabr.