Intel Core – bu Intel korporatsiyasi tomonidan sotiladigan soddalashtirilgan oʻrta darajadagi isteʼmolchi, ish stansiyasi va kompyuter markaziy protsessorlari (CPU) liniyasi. Ushbu protsessorlar mavjud oʻrta va yuqori darajali Pentium protsessorlarini joriy qilish vaqtida siqib chiqardi va Pentiumni kirish darajasiga tushirdi. Core protsessorlarining bir xil yoki koʻproq qobiliyatli versiyalari server va ish stansiyalari bozorlari uchun Xeon protsessorlari sifatida ham sotiladi.

Core protsessorlari qatori oʻz ichiga Intel Core i3, Intel Core i5, Intel Core i7 va Intel Core i9 va X-seriyali Intel Core protsessorlarini oladi.[1][2]

Sharhi

tahrir

Intel Core ichki mustahkamlik va uzluksizlikni vaʼda bermaydigan brend boʻlsa-da, bu oiladagi protsessorlar, asosan, oʻxshash edi.

Bu belgini olgan birinchi mahsulotlar Pentium M dizayn tizimidan mobil uchun Core Solo va Core Duo Yonah protsessorlari boʻlib, 65 nm 2006-yil yanvar oyida bozorga chiqarilgan. Ular Pentium 4 dan oldingi Pentium Pro nasabidan kelib chiqqan holda, Intel Core mahsulot guruhining qolgan qismidan oʻz dizayni jihatidan sezilarli darajada farq qiladi.

Birinchi Intel Core desktop protsessori va odatiy oila aʼzosi – Conroe iteratsiyasidan 65 nm ikki yadroli dizayni 2006-yil iyul oyida bozorga chiqarildi, u mikroarxitektura samaradorligi va unumdorligi sezilarli darajada yaxshilangan Intel Core mikroarxitekturasiga asoslangan boʻlib, Pentium 4 dan (yoki uning yaqinida) ancha pastroq soat tezligida ishlaydi. Chuqur oʻrnatilgan va resurslar bilan taʼminlangan tartibsiz ijro motorida yuqori koʻrsatmalarni (IPC) taʼminlash Intel Core mahsulotlari guruhining doimiy moslamasi boʻlib qoldi.

Mikroarxitekturadagi yangi jiddiy zarba 45 nm ning kiritilishi bilan sodir boʻldi. Bloomfield desktop protsessorini 2008-yil noyabr oyida Nehalem arxitekturasida ishlab chiqdi, uning asosiy ustunligi yangi Intel QuickPath Interconnect va uchta DDR3 xotira kanalini qoʻllab-quvvatlaydigan integratsiyalangan xotira kontrolleriga ega qayta ishlangan kiritish-chiqarish va xotira tizimlaridan iborat edi.

Keyinchalik ishlash yaxshilanishi chuqur oʻzgarishlardan koʻra qoʻshimchalar kiritishga moyil boʻldi, masalan, birinchi marta 32 nm da chiqarilgan. Sandy Bridgeʼga Kengaytirilgan vektor kengaytmalari koʻrsatmalar toʻplami kengaytmalari 2011-yil yanvar oyida chiqarilgan. Vaqt, shuningdek, Intel Active Management Technology kabi obyektlarning doimiy evolyutsiyasi orqali virtualizatsiyani qoʻllab-quvvatlashning yaxshilanganini va tizim integratsiyasi va boshqaruv funksionalligining yuqori darajalariga (va shu bilan birga, unumdorlikni oshirish) tendensiyani olib keldi.

Zaifliklar

tahrir

2018-yil boshida yangiliklar xabarlari shuni koʻrsatdiki, “Meltdown” va “Spectre” deb nomlanuvchi xavfsizlik kamchiliklari “deyarli barcha Intel protsessorlarida [soʻnggi yigirma yil ichida ishlab chiqarilgan] Windows, macOS va Linuxda tuzatishni talab qiladi”. Kamchilik bulutli serverlarga ham taʼsir qildi. Oʻsha paytda Intel bu masala boʻyicha izoh bermadi.[3][4] New York Times xabariga koʻra, “Spectr uchun oson tuzatish yoʻq... Meltdownga kelsak, muammoni hal qilish uchun zarur boʻlgan dasturiy taʼminot yechimlari kompyuterlarni 30 foizga sekinlashtirishi mumkin”[5].

2018-yil oʻrtalariga kelib, Intel Core protsessorlarining aksariyatida protsessorning Software Guard Extensions (SGX) funksiyasini buzadigan nuqson (Foreshadow zaifligi) borligi aniqlandi.[6][7] 2020-yil mart oyida kompyuter xavfsizligi boʻyicha mutaxassislar Meltdown va Spectre kamchiliklaridan tashqari, tizimli CVE bilan Intel chiplari xavfsizligi boʻyicha yana bir kamchilik haqida ham xabar berishdi.

Kelib chiqishi

tahrir

Asl Core brendi Pentium M markali protsessorlaridan olingan Intelning 32-bitli mobil ikki yadroli x86 protsessorlariga taaluqli.Protsessorlar oilasi Intel P6 mikroarxitekturasining kengaytirilgan versiyasidan foydalangan. U Pentium 4 brendining NetBurst mikroarxitekturasi (Intel P68) bilan parallel ravishda paydo boʻldi va Core 2 markali protsessorlarining 64 bitli Core mikroarxitekturasining kursori boʻldi. Core brendining ikkita sohasi bor edi: Duo (ikki yadroli) va Solo (bir yadroli mobil protsessorning Pentium M brendini almashtirgan bitta almashtirilgan yadroli Duo).

Intel 2006-yil 6-yanvarda 32 bitli Yonah protsessorini chiqarish bilan Core brendini ishga tushirdi. – Intelning birinchi ikki yadroli mobil (past quvvat) protsessori. Uning ikki yadroli joylashuvi bir-biri bilan bogʻlangan ikkita Pentium M markali protsessoriga oʻxshardi, ular bitta qolipli (parcha) silikon chip (IC) sifatida qadoqlangan. Shunday qilib, Core markali protsessorlarning 32-bitli mikroarxitekturasi – nomiga zid – Pentium M markali protsessorlari bilan Core 2 markali protsessorlarining keyingi 64-bitli Core mikroarxitekturasidan koʻra koʻproq umumiylik bor edi. 2006-yil yanvar oyidan boshlab Intel tomonidan katta rebrending oʻtkazishga qaramay, baʼzi kompaniyalar Pentium M sifatida belgilangan Yonah yadroli kompyuterlarni sotishni davom ettirdilar.

Core seriyasi, shuningdek, Apple Macintosh kompyuterida asosiy protsessor sifatida ishlatiladigan birinchi Intel protsessori hisoblanadi. Core Duo birinchi avlod MacBook Pro uchun protsessor edi, Core Solo esa Apple Mac Mini liniyasida paydo boʻldi. Core Duo Apple kompaniyasining butun Mac liniyasi boʻylab Intel protsessorlariga oʻtish boshlanishini anglatadi.

2007-yilda Intel asosiy mobil kompyuterlar uchun moʻljallangan Yonah yadro protsessorlarini Pentium Dual-Core deb markalashni boshladi, bu desktop 64-bitli Core mikroarxitektura protsessorlari bilan adashtirmaslik uchun Pentium Dual-Core deb ham ataladi.

2007-yil sentabr va 2008-yil 4-yanvar kunlari bir qator Core markali protsessorlar, shu jumladan, bir nechta Core Solo, Core Duo, Celeron va bitta Core 2 Quad chiplari ishlab chiqarish toʻxtatildi.[8][9]

Core Solo

tahrir

Intel Core Solo[10] (mahsulot kodi 80538) Core Duo bilan bir xil ikki yadroli matritsadan foydalanadi, lekin faqat bitta faol yadroga ega. Talabga qarab, Intel chipni Core Solo narxida sotish uchun yadrolardan birini oʻchirib qoʻyishi mumkin – bu jismoniy jihatdan faqat bitta yadroga ega boʻlgan protsessorlarning alohida qatorini ishga tushirish va saqlashdan koʻra kamroq kuch talab qiladi. Intel ilgari xuddi shu strategiyani 486 protsessorda ham qoʻllagan edi, bunda dastlabki 486SX protsessorlari aslida 486DX protsessorlari sifatida ishlab chiqarilgan, ammo FPU oʻchirilgan edi.

Kod nomi Brend nomi (roʻyxat) L2 kesh Soket TDP
Yonah Core Solo T1xxx 2 MB Soket M 27–31 V
Core Solo U1xxx 5,5–6 V

Core Duo

tahrir

Intel Core Duo[11] (mahsulot kodi 80539) bitta qolipdagi ikkita yadrodan iborat va MB L2 keshi ikkala yadro tomonidan taqsimlanadi va L2 kesh va FSB (old tomon shina) kirishini boshqaradigan arbitr shinasi.

Kod nomi Brend nomi (roʻyxat) L2 kesh Soket TDP
Yonah Core Duo T2xxx 2 MB Soket M 31 V
Core Duo L2xxx 15 V
Core Duo U2xxx 9 V

Core 2

tahrir

Core vorisi 2006-yil 27-iyulda chiqarilgan Intel Core mikroarxitekturasi[12] asosidagi yadrolardan foydalanadigan Intel Core 2 protsessorlari qatorining mobil versiyasidir. Intel Core 2 ning mobil versiyasining chiqarilishi Intel desktop va mobil mahsulot qatorlarining qayta birlashtirilganini koʻrsatadi, chunki Core 2 protsessorlari desktop va noutbuklar uchun chiqarildi, faqat noutbuklar uchun moʻljallangan birinchi Intel Core protsessorlaridan farqli oʻlaroq (garchi baʼzi kichik shakl faktorlari va iMac va Mac Mini kabi barchasi birda desktop ham Core protsessorlaridan foydalangan).

Core 2 Solo

tahrir

2007-yil sentabr oyida taqdim etilgan Core 2 Solo[13] Core Solo-ning vorisi boʻlib, faqat 5,5 vatt termal dizayn quvvatiga ega ultra kam quvvatli mobil protsessor sifatida mavjud. Asl U2xxx seriyali “Merom-L” faqat bitta yadroga ega boʻlgan va baʼzi Celeron protsessorlarida ham qoʻllangan CPUID raqami 10661 (model 22, qadam A1) bilan Merom chipining maxsus versiyasidan foydalangan. Keyingi SU3xxx kichikroq mFC-BGA 956 paketidagi Intelning CULV protsessorlari qatoriga kiradi, lekin ishlab chiqarish jarayonida yadrolardan biri oʻchirilgan ikki yadroli variantlar bilan bir xil Penryn chipini oʻz ichiga oladi.

Kod nomi Brend nomi (roʻyxat) L2 kesh Soket TDP
Merom-L Mobile Core 2 Solo U2xxx 1 MB FCBGA 5,5 V
Penrin-L Mobile Core 2 Solo SU3xxx 3 MB BGA956 5,5 V

Core 2 Duo

tahrir
 
Sony VAIO noutbukining ichki qismi (VGN-C140G)

Desktop va mobil Core 2 protsessor variantlarining aksariyati bitta Merom, Conroe, Allendale, Penryn yoki Wolfdale chiplarida ikkita protsessor yadroli Core 2 Duo[14][15]. Ular nisbatan sekin ultra past quvvatli Uxxxx (10) dan boshlab, unumdorlik va quvvat sarfining keng doirasiga ega va kam quvvatli Lxxxx (17 W) versiyalari, koʻproq ishlashga yoʻnaltirilgan Pxxxx (25 W) va Txxxx (35 W) mobil versiyalari va Exxxx (65 V) desktop modellari. Nomida “S” prefiksi boʻlgan mobil Core 2 Duo protsessorlari kichikroq mFC-BGA 956 paketida ishlab chiqariladi, bu esa yanada ixcham noutbuklar yaratish imkonini beradi.

Kod nomi Brend nomi (roʻyxat) L2 kesh Soket TDP
Merom Mobile Core 2 Duo U7xxx 2 MB BGA479 10 V
Mobil Core 2 Duo L7xxx 4 MB 17 V
Mobil Core 2 Duo T5xxx 2 MB Soket M



Soket P



BGA479
35 V
Mobil Core 2 Duo T7xxx 2–4 MB
Conroe va Allendale Core 2 Duo E4xxx 2 MB LGA 775 65 V
Core 2 Duo E6xxx 2–4 MB
Penryn Mobile Core 2 Duo SU7xxx 3 MB BGA956 10 V
Mobile Core 2 Duo SU9xxx
Mobile Core 2 Duo SL9xxx 6 MB 17 V
Mobile Core 2 Duo SP9xxx 25 V
Mobil Core 2 Duo P7xxx 3 MB Soket P


FCBGA6
25 V
Mobil Core 2 Duo P8xxx
Mobil Core 2 Duo P9xxx 6 MB
Mobil Core 2 Duo T6xxx 2 MB 35 V
Mobil Core 2 Duo T8xxx 3 MB
Mobil Core 2 Duo T9xxx 6 MB
Mobil Core 2 Duo E8xxx 6 MB Soket P 35–55 V
Wolfdale Core 2 Duo E7xxx 3 MB LGA 775 65 V
Core 2 Duo E8xxx 6 MB

Core 2 Quad

tahrir

Core 2 Quad[16][17] protsessorlari toʻrt yadroli protsessorni tashkil etuvchi Core 2 Duo da ishlatiladiganlarga oʻxshash ikkita matritsadan iborat koʻp chipli modullardir. Bu ideal sharoitlarda bir xil soat chastotasida ikki yadroli protsessorlarning ishlashini ikki baravar oshirish imkonini beradi.

Dastlab, barcha Core 2 Quad modellari Core 2 Duo desktop protsessorlarining versiyalari boʻlgan, Kentsfield Conroe va Yorkfielddan Wolfdaledan olingan, ammo keyinchalik Penryn-QC mobil ikki yadroli Penrynning yuqori darajadagi versiyasi sifatida qoʻshilgan.

Kod nomi Brend nomi (roʻyxat) L2 kesh Soket TDP
Kentsfield Core 2 Quad Q6xxx 2×4 MB LGA 775 95–105 V
Yorkfield Core 2 Quad Q8xxx 2×2 MB 65–95 V
Core 2 Quad Q9xxx 2×3–2×6 MB
Penryn-QC Mobil Core 2 Quad Q9xxx 2×3–2×6 MB Soket P 45 V

Core 2 Extreme

tahrir

Core 2 Extreme protsessorlari[18][19] Core 2 Duo va Core 2 Quad protsessorlarining havaskor versiyalari boʻlib, ular odatda yuqoriroq soat chastotasi va qulflanmagan soat multiplikatoriga ega, bu ularni ayniqsa, overclocking uchun jozibador qiladi. Bu Extreme Edition deb nomlangan oldingi Pentium protsessorlariga oʻxshaydi. Core 2 Extreme protsessorlari odatdagi versiyasidan ancha yuqori narxda chiqarildi, koʻpincha 999 dollar yoki undan koʻproq boʻladi.

Kod nomi Brend nomi (roʻyxat) L2 kesh Soket TDP
Merom Mobile Core 2 Extreme X7xxx 4 MB Soket P 44 V
Conroe Core 2 Extreme X6xxx 4 MB LGA 775 75 V
Kentsfield Core 2 Extreme QX6xxx 2×4 MB LGA 775 130 V
Penryn Mobile Core 2 Extreme X9xxx 6 MB Soket P 44 V
Penryn-QC Mobile Core 2 Extreme QX9xxx 2×6 MB Soket P 45 V
Yorkfield Core 2 Extreme QX9xxx 2×6 MB LGA 775 / LGA 771 130–150 V

1-avlod

tahrir

Nehalem mikroarxitekturasi

tahrir

2008-yil noyabr oyida Nehalem mikroarxitekturasining chiqarilishi bilan[20] Intel oʻzining Core protsessorlari uchun yangi nomlash sxemasini taqdim etdi. Core i3, Core i5 va Core i7 kabi uchta variant mavjud, ammo nomlar endi yadrolar soni kabi oʻziga xos texnik xususiyatlarga mos kelmaydi. Buning oʻrniga, brend endi past darajadagi (i3), oʻrta diapazondan (i5) yuqori darajali unumdorlikka (i7)[21] boʻlinadi, bu Intel protsessorlari reytingida uch, toʻrt va besh yulduzga mos keladi[22][22] boshlangʻich darajadagi Celeron (bir yulduz) va Pentium (ikki yulduzli) protsessorlaridan keyin turadi.[23] Nehalem asosidagi barcha protsessorlarning umumiy xususiyatlariga oʻrnatilgan DDR3 xotira kontrolleri, shuningdek, QuickPath Interconnect yoki PCI Express va toʻgʻridan-toʻgʻri media interfeysi kiradi, bu esa oldingi barcha yadro protsessorlarida qoʻllangan eskirgan Front Side Bus oʻrnini bosadi. Ushbu protsessorlarning barchasida 256 ta har bir yadro uchun KB L2 kesh, ortiqcha 12 tagacha MB umumiy L3 keshi mavjud. Yangi I/U oʻzaro bogʻlanishi tufayli oldingi avlod chipsetlari va elektron platalari endi Nehalem protsessorlari bilan ishlatilmaydi.

Core i3

tahrir

Intel Core i3 Core 2 brendi isteʼmoldan chiqqandan keyin, Intel protsessorlari qatorining yangi past darajasi sifatida ishlab chiqdi.[24][25]

Birinchi Core i3 protsessorlari 2010-yil 7-yanvarda ishga tushirilgan[26]

Nehalemʼga asoslangan birinchi Core i3 Clarkdaleʼga asoslangan boʻlib, oʻrnatilgan GPU va ikkita yadroli edi.[27] Xuddi shu protsessor Core i5 va Pentium kabi bir oz farqli konfiguratsiyaga ega edi.

Core i5

tahrir

<b id="mwCJo">Lynnfield</b> Nehalem mikroarxitekturasidan foydalangan birinchi Core i5 protsessorlari boʻlib, 2009-yil 8-sentabrda oldingi Core i7 ning asosiy varianti sifatida taqdim etilgan.[28][29] Lynnfield Core i5 protsessorlari 8 ga ega MB L3 keshi, 2,5 GT/s da ishlaydigan DMI shinasi va ikki kanalli DDR3-800/1066/1333 xotirani qoʻllab-quvvatlaydi va Hyper-threading oʻchirilgan. Turli xil funksiyalar toʻplami (Hyper-threading va boshqa soat chastotalari) yoqilgan bir xil protsessorlar Core i7-8xx va Xeon 3400 seriyali protsessorlari sifatida sotiladi, ularni yuqori darajadagi Core i7-9xx va Xeon 3500-seriyalari bilan aralashtirib yubormaslik kerak. Bloomfield asosidagi protsessorlarrTurbo Boost Technology deb nomlangan yangi xususiyat taqdim etildi, u talab qilinadigan ilovalar uchun tezlikni oshiradi va ish yukiga mos keladigan ishlashni dinamik ravishda tezlashtiradi.

Core i7

tahrir

Intel brendi sifatida Intel Core i7 Nehalem, Westmere, Sandy Bridge, Ivy Bridge, Haswell, Broadwell, Skylake va Kaby Lake mikroarxitekturalaridan foydalangan holda desktop va noutbuk 64 bitli x86-64 protsessorlarining bir nechta oilalariga tegishli. Core i7 brendi ish stoli va noutbuklar uchun biznes va yuqori darajadagi isteʼmol bozorlariga moʻljallangan[30] va Core i3 (boshlangʻich darajadagi isteʼmolchi), Core i5 (asosiy isteʼmolchi) va Xeon (server va ish stansiyasi) brendlaridan ajralib turadi.

Birinchi avlod Core i7 ikki xil soketdan foydalanadi; LGA 1366 yuqori darajadagi desktop kompyuterlari va serverlari uchun moʻljallangan, LGA 1156 esa past va oʻrta darajadagi desktoplar va serverlarida qoʻllanadi. Har bir avlodda eng yuqori samarali Core i7 protsessorlari oʻsha avlodning oʻrta darajadagi Xeon protsessorlari bilan bir xil soket va QPI asosidagi arxitekturadan foydalanadi, past unumdor Core i7 protsessorlari esa bir xil soket va PCIe/DMI/FDI arxitekturasidan foydalanadi.

2-avlod

tahrir

Sandy Bridge mikroarxitekturasi

tahrir

2011-yil boshida Intel Sandy Bridge nomli yangi mikroarxitekturani taqdim etdi. Bu Core protsessor mikroarxitekturasining ikkinchi avlodi. U Nehalemdagi barcha mavjud brendlarni, jumladan, Core i3/i5/i7-ni saqlab qoldi va yangi model raqamlarini taqdim etdi. Sandy Bridge protsessorlarining boshlangʻich toʻplami ikkita va toʻrt yadroli variantlarni oʻz ichiga oladi, ularning barchasi bitta 32 nm yadrodan foydalanadi.  Sandy Bridge mikroarxitekturasiga ega barcha Core i3/i5/i7 protsessorlari toʻrt xonali model raqamiga ega. Mobil versiyada termal dizayn quvvatini endi bir yoki ikki harfli qo'shimchalardan aniqlash mumkin emas, lekin CPU raqamiga kodlangan. Sandy Bridge-dan boshlab, Intel endi protsessorning kod nomlarini yadrolar soni, soketlar yoki maqsadli foydalanishga qarab ajratmaydi; ularning barchasi mikroarxitekturaning oʻzi bilan bir xil kod nomidan foydalanadi.

Ivy Bridge – Intel 22-ning kod nomi nm 2012-yil aprel oyida taqdim etilgan tri-gate (“3D”) tranzistorlar asosidagi Sandy Bridge mikroarxitekturasining qisqarishi.

Core i3

tahrir

2011-yil 20-yanvarda chiqarilgan desktop va mobil protsessorlarining Core i3-2xxx liniyasi yangi mikroarxitekturaga asoslangan 2010-yildagi “Clarkdale” Core i3-5xx va “Arrandale” Core i3-3xxM modellarini bevosita almashtiradi. Ular yangi soketlar va chipsetlarni talab qilsa-da, Core i3 ning foydalanuvchiga koʻrinadigan xususiyatlari, jumladan, Turbo Boost va AES-NI qoʻllab-quvvatlanmasligi deyarli oʻzgarmaydi. Sandy Bridge-ga asoslangan Celeron va Pentium protsessorlaridan farqli oʻlaroq, Core i3 liniyasi yangi Kengaytirilgan vektor kengaytmalarini qoʻllab-quvvatlaydi. Ushbu maxsus protsessor yangi Intel protsessorlari seriyasining boshlangʻich darajasidagi protsessordir.

Core i5

tahrir
 
Core i5-2500K. K qoʻshimchasi qulfdan chiqarilgan soat multiplikatorini bildiradi, bu esa overclockingni osonlashtiradi.

2011-yil yanvar oyida Intel CES 2011 koʻrgazmasida “Sandy Bridge” mikroarxitekturasi asosidagi yangi toʻrt yadroli Core i5 protsessorlarini chiqardi. Yangi ikki yadroli mobil protsessorlar va desktop protsessorlari 2011-yil fevral oyida yetib keldi.

Core i5-2xxx ish stoli protsessorlari asosan toʻrt yadroli chiplar boʻlib, ikki yadroli Core i5-2390T bundan mustasno va oldingi Core i5-6xx va Core i5-7x asosiy xususiyatlarini birlashtirgan oʻrnatilgan grafiklarni oʻz ichiga oladi. Toʻrt xonali model raqamidan keyingi qoʻshimcha qulflanmagan multiplikator (K), kam quvvatli (S) va oʻta kam quvvatlini (T) bildiradi.

Kod nomi Brend nomi (roʻyxat) Yadrolar L3 Kesh Soket TDP I/O shinasi
Sandy Bridge (Desktop) Core i3-32xx 2 3 MB LGA 1155 55 V Toʻgʻridan-toʻgʻri media interfeysi ,
Integratsiyalashgan GPU
Core i3-32xxT 35 V
Sandy Bridge (Mobile) Core i3-3xx0M rPGA-988B

BGA-1023
Core i3-3xx7U BGA-1023 17 V
Core i3-3xx9Y 13 V

Core i7

tahrir

Core i7 brendi 2017-yilda i9 eʼlon qilingunga qadar Intelning desktop va mobil protsessorlari uchun eng yuqori darajadagi brend boʻlgan. Uning Sandy Bridge modellarida L3 keshining eng katta miqdori va eng yuqori soat chastotasi mavjud. Ushbu modellarning aksariyati kichikroq Core i5 aka-ukalariga juda oʻxshash. Toʻrt yadroli mobil Core i7-2xxxQM/XM protsessorlari oldingi “Clarksfield” Core i7-xxxQM/XM protsessorlariga amal qiladi, ammo endi oʻrnatilgan grafiklarni ham oʻz ichiga oladi.

3-avlod

tahrir

Ivy Bridge mikroarxitekturasi

tahrir

Ivy Bridge – bu 22 nmga asoslangan “uchinchi avlod” protsessorlari qatorining kod nomi ishlab chiqarish jarayoni Intel tomonidan ishlab chiqilgan. Protsessorning mobil versiyalari 2012-yil aprel oyida, keyin desktop versiyalari 2012-yil sentabr oyida chiqarildi.

4-avlod

tahrir

Haswell mikroarxitekturasi

tahrir

Haswell toʻrtinchi avlod Core protsessor mikroarxitekturasi boʻlib, 2013-yilda ishlab chiqilgan.

Skylake mikroarxitekturasi

tahrir

Skylake oltinchi avlod Core protsessor mikroarxitekturasi boʻlib, 2015-yil avgust oyida ishga tushirilgan. Broadwell liniyasining vorisi boʻlib, u xuddi shu 14 nmdan foydalangan holda ishlab chiqarish jarayoni texnologiyasi; ammo qayta dizayn protsessor va GPU yaxshi ishlashi va quvvat sarfini kamaytiradi. Intel, shuningdek, K boʻlmagan protsessorlarni overclock qilishni oʻchirib qoʻydi.

Kaby Lake

tahrir

Kaby Lake yettinchi avlod Core protsessorining kod nomi boʻlib, 2016-yil oktabrida (mobil chiplar)[31] va 2017-yil yanvarida (desktop chiplari) ishga tushirilgan.[32] Mikroarxitekturaning soʻnggi avlodi bilan Intel oʻzining “tik-tak” ishlab chiqarish va dizayn modelidan foydalanmasdan Kaby Lake protsessorlarini ishlab chiqarishga qaror qildi.[33] Kaby Lake bir xil Skylake mikroarxitekturasiga ega va Intelning 14 nanometrli ishlab chiqarish jarayoni texnologiyasidan foydalangan holda ishlab chiqarilgan.[33]

Coffee Lake mikroarxitekturasi

tahrir

Coffee Lake sakkizinchi avlod Intel Core oilasining kod nomi boʻlib, 2017-yil oktabr oyida ishga tushirilgan. Intel Core protsessorlarining oʻn yillik tarixida birinchi marta Coffee Lake avlodi desktop protsessorlari qatori boʻylab, yadrolar sonining koʻpayishi bilan ajralib turadi, bu soatiga oʻxshash ishlashga qaramay, oldingi avlodlarga nisbatan yaxshilangan ishlashning muhim harakatlantiruvchisi boʻldi.

Coffee Lake desktop protsessorlarida CPU yadrolari sonini koʻpaytirish
Kaby Lake
(7-avlod)
Kaby Lake(8-avlod)
Yadrolar/oqimlar Yadrolar/oqimlar
Core i3 2/4 0 4/4 0
Core i5 4/4 0 6/6 0
Core i7 4/8 0 6/12

Amber Lake mikroarxitekturasi

tahrir

Amber Lake – bu kam quvvatli Mobile Kaby Lake protsessorlari ustidagi takomillashtirish.

Whiskey Lake mikroarxitekturasi

tahrir

Whiskey Lake Intelning uchinchi 14 nm kod nomidir. Intel 2018-yil 28-avgustda kam quvvatli mobil Whiskey Lake protsessorlari mavjudligini eʼlon qildi.[34][35] Ushbu protsessor arxitekturasida Meltdown/ Spectre sinf zaifliklari uchun apparat yumshatuvchi vositalar mavjudligi hali eʼlon qilinmagan – turli manbalarda ziddiyatli maʼlumotlar mavjud.[35][36][37][38] Norasmiy maʼlumotlarga koʻra, Whiskey Lake Meltdown va L1TF ga qarshi apparat taʼminotini yumshatadi, Spectre V2 esa dasturiy taʼminotni yumshatish, shuningdek, mikrokod/mikrodastur yangilanishini talab qiladi.[39][40][41][42]

Keyingi mikroarxitekturalar

tahrir

Cannon Lake (sobiq Skymont) - Intelning Kabi Lake mikroarxitekturasining 10 nanometrli qisqarishi uchun kod nomi. Qisqartirish sifatida Cannon Lake Intelning “jarayon-arxitektura-optimallashtirish” ijro rejasidagi yangi jarayon boʻlib, yarimoʻtkazgichlarni ishlab chiqarishdagi keyingi qadamdir.[43] Cannon Lake AVX-512 koʻrsatmalar toʻplamini oʻz ichiga olgan birinchi asosiy protsessordir. Oldingi avlod AVX2 (AVX-256) bilan solishtirganda, yangi avlod AVX-512 maʼlumotlar registrlarining ikki baravar kengligi va registrlar sonini ikki baravar oshiradi. Ushbu yaxshilanishlar registrlarning umumiy sonini ikki baravar oshirishga qoʻshimcha ravishda kengayganligi tufayli har bir registrda suzuvchi nuqta operatsiyalari sonini ikki baravar oshirish imkonini beradi, bu esa AVX2 unumdorligidan toʻrt baravargacha nazariy unumdorlikni oshirishga olib keladi.[44][45]

9-avlod

tahrir

Skylake mikroarxitekturasi

Coffee Lake Refresh mikroarxitekturasi

10-avlod

tahrir

Cascade Lake mikroarxitekturasi

Ice Lake mikroarxitekturasi

Comet Lake mikroarxitekturasi

Comet Lake Refresh mikroarxitekturasi

Amber Lake Refresh mikroarxitekturasi

11-avlod

tahrir

Tiger Lake

Rocket Lake mikroarxitekturasi

12-avlod

tahrir

Alder Lake

13-avlod

tahrir

Raptor Lake

Yana qarang

tahrir
  • Intel
  • Intel Core (mikroarxitektura)
  • Intel grafik ishlov berish birliklari roʻyxati
  • Intel mikroprotsessorlari roʻyxati
  • Intel Core i3 mikroprotsessorlari roʻyxati
  • Intel Core i5 mikroprotsessorlari roʻyxati
  • Intel Core i7 mikroprotsessorlari roʻyxati
  • Intel Core i9 mikroprotsessorlari roʻyxati
  • Intel chipsetlari roʻyxati
  • Ryzen
  • Zen (mikroarxitektura)

Manbalar

tahrir
  1. „Desktop Processors“. Intel. 5-dekabr 2010-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13-dekabr 2010-yil.
  2. „Intel announces Core X line of high-end processors, including new Core i9 chips“. The Verge. 30-may 2017-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 30-may 2017-yil.
  3. Gibbs. „Major security flaw found in Intel processors“. Theguardian.com (3-yanvar 2018-yil). 4-yanvar 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 5-yanvar 2018-yil.
  4. „How to protect your PC against the major 'Meltdown' CPU security flaw“. TheVerge.com (4-yanvar 2018-yil). 5-yanvar 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 5-yanvar 2018-yil.
  5. Metz. „Researchers Discover Two Major Flaws in the World's Computers“. The New York Times (5-yanvar 2018-yil). 3-yanvar 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 5-yanvar 2018-yil.
  6. „INTEL-SA-00161“. Intel. Qaraldi: 17-avgust 2018-yil.
  7. „Foreshadow: The Sky Is Falling Again for Intel Chips“. Hackaday.com (14-avgust 2018-yil). Qaraldi: 17-avgust 2018-yil.
  8. „Intel already phasing out first quad-core CPU“. TG Daily. 13-sentabr 2007-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 7-sentabr 2007-yil.
  9. „Intel to discontinue older Centrino CPUs in Q1 08“. TG Daily. 2-noyabr 2007-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 1-oktabr 2007-yil.
  10. „Support for the Intel Core Solo processor“. Intel. 19-aprel 2010-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13-dekabr 2010-yil.
  11. „Support for the Intel Core Duo Processor“. Intel. 17-aprel 2010-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13-dekabr 2010-yil.
  12. „Intel Microarchitecture“. Intel. 12-iyun 2009-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13-dekabr 2010-yil.
  13. „Intel Core2 Solo Mobile Processor – Overview“. Intel. 26-sentabr 2011-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13-dekabr 2010-yil.
  14. „Intel Core2 Duo Processor: Upgrade Today“. Intel. 7-yanvar 2011-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13-dekabr 2010-yil.
  15. „Intel Core2 Duo Mobile Processor“. Intel. 3-aprel 2009-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13-dekabr 2010-yil.
  16. „Intel Core2 Quad Processor Overview“. Intel. 6-mart 2011-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13-dekabr 2010-yil.
  17. „Intel Core2 Quad Mobile Processors – Overview“. Intel. 6-may 2015-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13-dekabr 2010-yil.
  18. „Support for the Intel Core2 Extreme Processor“. Intel. 16-mart 2010-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13-dekabr 2010-yil.
  19. „Intel Core2 Extreme Processor“. Intel. 21-fevral 2011-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13-dekabr 2010-yil.
  20. „Intel Microarchitecture Codenamed Nehalem“. Intel. 22-iyul 2010-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13-dekabr 2010-yil.
  21. „Public Roadmap Desktop, Mobile & Data Center“. Intel. 5-fevral 2009-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13-dekabr 2010-yil.
  22. 22,0 22,1 „Intel Processor Ratings“. Intel. 15-aprel 2011-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-iyul 2011-yil.
  23. „Processor Ratings“. Intel (9-iyul 2010-yil). 1-yanvar 2011-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13-dekabr 2010-yil.
  24. „Intel Quietly Announces Core i5 and Core i3 Branding“. AnandTech. 23-mart 2010-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13-dekabr 2010-yil.
  25. „Intel confirms Core i3 as 'entry-level' Nehalem chip“. Apcmag.com (14-sentabr 2009-yil). 7-sentabr 2011-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13-dekabr 2010-yil.
  26. „Core i5 and i3 CPUs With On-Chip GPUs Launched“. Hardware.slashdot.org (4-yanvar 2010-yil). 12-yanvar 2012-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13-dekabr 2010-yil.
  27. „Intel May Unveil Microprocessors with Integrated Graphics Cores at Consumer Electronics Show“. Xbitlabs.com. 30-oktabr 2010-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13-dekabr 2010-yil.
  28. „Support for the Intel Core i5 Processor“. Intel. 11-aprel 2010-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13-dekabr 2010-yil.
  29. Anand Lal Shimpi, Intel's Core i7 870 & i5 750, Lynnfield: Harder, Better, Faster Stronger, anandtech.com, July 22, 2011da asl nusxadan arxivlandi
  30. „Support for the Intel Core i7 Processor“. Intel. 29-noyabr 2010-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13-dekabr 2010-yil.
  31. „Intel begins shipping Kaby Lake CPUs to manufacturers“. The Tech Report. 26-yanvar 2017-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-yanvar 2017-yil.
  32. „Intel pushes out the rest of its Kaby Lake processors for 2017's PCs“ (en-us). Ars Technica. 21-yanvar 2017-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-yanvar 2017-yil.
  33. 33,0 33,1 „Intel Kaby Lake details: The first post-"tick-tock" CPU architecture“ (en-us). Ars Technica UK. 6-yanvar 2017-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-yanvar 2017-yil.
  34. „New 8th Gen Intel Core Processors Optimize Connectivity, Great Performance, Battery Life for Laptops | Intel Newsroom“ (en-US). Intel Newsroom. Qaraldi: 2018-yil 28-avgust.
  35. 35,0 35,1 Cutress, Ian. „Intel Launches Whiskey Lake-U and Amber Lake-Y: New MacBook CPUs?“. Qaraldi: 2018-yil 28-avgust.
  36. „Intel launches Whiskey Lake-U and Amber Lake-Y CPUs with focus on enhanced mobile connectivity“ (en). Notebookcheck. Qaraldi: 2018-yil 28-avgust.
  37. „Intel launches Whiskey and Amber Lakes: Kaby Lake with better Wi-Fi, USB“ (en-us). Ars Technica. Qaraldi: 2018-yil 28-avgust.
  38. „Intel Launches Whiskey Lake And Amber Lake CPUs for Laptops“ (en). Tom's Hardware (2018-yil 28-avgust). Qaraldi: 2018-yil 28-avgust.
  39. „Ashraf Eassa on Twitter“ (en). Twitter. Qaraldi: 2018-yil 29-avgust.
  40. „Ian Cutress on Twitter“ (en). Twitter. Qaraldi: 2018-yil 29-avgust.
  41. Cutress. „Spectre and Meltdown in Hardware: Intel Clarifies Whiskey Lake and Amber Lake“. anadtech.com (2018-yil 30-avgust). Qaraldi: 2019-yil 4-sentyabr.
  42. Alcorn. „Intel's Whiskey Lake Brings In-Silicon Meltdown and Foreshadow Fixes“. Tom's Hardware (30-avgust 2018-yil).
  43. „Intel's Cannonlake 10nm Microarchitecture is Due For 2016 - Compatible On Union Bay With Union Point PCH“. WCCFTech (6-iyun 2014-yil). 6-oktabr 2014-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 24-sentabr 2014-yil.
  44. „Intel Advanced Vector Extensions 512 (Intel AVX-512) Overview“. Intel. 2-mart 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2-mart 2018-yil.
  45. „What Is Intel AVX-512 and Why Does It Matter? | Prowess Consulting“ (en-US). www.prowesscorp.com (10-yanvar 2018-yil). 2-mart 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2-mart 2018-yil.

Tashqi havolalar