Jaan Ehlvest (1962-yil 14-oktyabrda tugʻilgan) — amerikalik shaxmatchi. U 1987-yilda FIDE tomonidan grossmeyster unvoniga sazovor boʻlgan. Ehlvest 1986-yilda Estoniya chempioni boʻlgan. 2006-yildan beri u AQSh sharafini himoya qiladi.

Jaan Ehlvest

U 1987-yil va 1989-yillarda Estoniyada yilning eng yaxshi sportchisi deb topilgan. 1990-yil iyulidan 1991-yil iyuligacha, u FIDE jahon reytingida kuchli 10 ta shaxmatchilar roʻyhatiga kirdi va 1991-yil yanvar oyidagi roʻyxatda 5-oʻrinni egalladi.

Shaxmatdagi faoliyati

tahrir

Ehlvest shaxmat turniridagi gʻalabalariga 1980-yilgi oʻsmirlar oʻrtasidagi shaxmat boʻyicha SSSR chempionati[1], 1983-yilgi oʻsmirlar oʻrtasidagi Yevropa chempionati, 1986-yilgi Estoniya chempionati, 1994-yilgi New-York ochiq chempionati va 2003-yilgi Filadelfiya (Pensilvaniya)dagi Jahon ochiq chempionati kiradi. SK Rockaden turnirida 2001-yilda Shvetsiya chempionligini qoʻlga kiritganida, ular Ehlvestni maydonga tushirishdi.

U 1988-yilda Salonikidagi 28-shaxmat Olimpiadasida[2] oltin medalni qoʻlga kiritgan Sovet Ittifoqi terma jamoasi aʼzosi boʻlgan va 1992—2004-yillardagi Shaxmat Olimpiadalarida Estoniya terma jamoasi safida oʻynagan[3].

 

2006-yilda Estoniya shaxmat federatsiyasi tomonidan qoʻllab-quvvatlanmaganidan qoniqmagan Ehlvest AQShga koʻchib oʻtishga qaror qildi. Shundan beri u AQSH shaxmat aʼzosi boʻlib, AQSh uchun xalqaro miqyosda oʻynadi[4].

2007-yil mart oyida Ehlvest mavjud boʻlgan eng kuchli shaxmat dasturlaridan biri boʻlgan Rybka shaxmat dasturiga qarshi sakkizta oʻyin oʻynash taklifini qabul qildi. U barcha oʻyinlarda qora donalar bilan oʻynadi. U oʻyinda 2½:5½ (+1−4=3) hisobida yutqazdi. Keyingi revanshda Ehlvestga har bir oʻyinda oq donalar berildi, soat boʻyicha ikki baravar koʻp vaqt va mashinada muhim hisoblash nuqsonlari paydo boʻldi. Ehlvest 1½:4½ hisobida yutqazdi.

2008-yilda Florida shtatining Boca Raton shahrida boʻlib oʻtgan Panamerika-Qitʼa chempionatida gʻolib chiqdi[5][6].

Shaxsiy hayoti

tahrir

Ehlvestning ukasi Juri Ehlvest Estoniyada taniqli yozuvchi edi.

Ehlvest Tartu davlat universitetida (hozirgi Tartu universiteti) psixologiya boʻyicha tahsil olgan. 2004-yilda Ehlvest oʻzining "Shaxmatchining hikoyasi" avtobiografiyasini nashr etdi.

Manbalar

tahrir
  1. „29th USSR Junior Chess Championship Dushanbe 5–18.1.1980“. RusBase. Qaraldi: 2009-yil 31-iyul.
  2. „28th Chess Olympiad, Thessaloniki 1988, Soviet Union“. OlimpBase. Qaraldi: 10-may 2011-yil.
  3. Jaan Ehlvest (Wayback Machine saytida 2012-09-23 sanasida arxivlangan) team chess record at Olimpbase.org
  4. „Jaan Ehlvest: pidanuksin Eestist varem lahkuma“ (et). Postimees (2006-yil 7-aprel). 2013-yil 6-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 4-mart.
  5. Crowther. „TWIC 731: Pan American“. The Week in Chess (2008-yil 10-noyabr). Qaraldi: 3-aprel 2016-yil.
  6. Kavalek. „CHESS“. The Washington Post (2008-yil 10-noyabr). Qaraldi: 3-aprel 2016-yil.