Jak-Laurent Agasse (talaffuzi: Jak-Loran Agas; 1767-yil 24-aprel – 1849-yil 27-dekabr) — hayvon va manzaralarni tasvirlovchi shveytsariyalik rassom[1].

Oʻyin maydonchasi (Der Spielplatz)
Jacques-Laurent Agasse (1827-y.) tomonidan yozilgan Nubiya jirafasi Mehmet Ali Posho tomonidan Yevropaga yuborilgan uchta jirafadan biri tasvirlangan. Agasse oʻz kolleksiyasidan boshqa koʻplab hayvonlarni chizgan.

Jenevada tugʻilgan Agasse oʻsha shaharning davlat sanʼat maktabida tahsil olgan. Yigirma yoshga toʻlishidan oldin u otlar va boshqa hayvonlarning anatomiyasi bilan toʻliq tanishish uchun veterinariya maktabida oʻqishni niyat qiladi. Oʻqish uchun esa Parijga borgan va keyinchalik Shveytsariyaga qaytgan. Tübinger Morgenblatt (1808, p. 876) deydi: „Mashhur hayvonlarni tasvirlovchi rassom Agasse, hozir Angliyada, baxtsiz hodisa tufayli qarzga botgan. Taxminan sakkiz yil oldin, Shveytsariyada boʻlganida, boy ingliz (Jorj Pitt, keyinchalik Lord Rivers) undan oʻlgan sevimli itini (tozisini) chizib berishni soʻradi. Ingliz uning ishidan shunchalik mamnun ediki, rassomni oʻzi bilan Angliyaga olib ketdi“.

Naglerning aytishicha, Agasse XVIII asr oxiri va XIX asr boshlarida eng mashhur hayvonlarni chizuvchi rassomlaridan biri boʻlgan. Iogann Georg Meuselning "Neue Miscellaneen" asarida (1052-yil), rassomlar Agasse va Vuvermansni solishtirib, Agasseni afzal koʻrishini aytadi. O‘sha maqolada rassomning sanʼatga haddan tashqari sadoqati, anatomiyadan ajoyib bilimi, ingliz poyga otlariga o‘zgacha mehr qo‘ygani va ularni tasvirlashdagi mahorati haqida ko‘p gapiriladi. Agasse birinchi marta 1801-yilda Akademiya kataloglarida „Ot portreti“ muallifi sifatida paydo boʻldi va 1845-yilgacha bir qancha koʻrgazmalar bilan ijodini davom ettirdi (Naglerning „1806-yilda“ vafot etgani haqiqatga zid).

Kataloglarda uning nomi JL Agasse yoki Agasse sifatida berilgan[2]. Agasse oʻz manzilini necha marta oʻzgartirganligi Redgravening „Agasse kambagʻal yashagan va kambagʻal oʻlgan“ degan soʻzlarini tasdiqlaydi. Yuqorida keltirilgan panegirik muallifning aytishicha, Agasse pul uchun ishlamagan, balki uni tabiiy dahoning qarshiliksiz kuchi oldinga surgan.

Galereya tahrir

Manbalar tahrir

  1. Nagler, Allgemeines Künstler-Lexicon, 1872, gives an account inter alia of his engraved works
  2. „Agasse, Jacques-Laurent“. sikart. SIKART Lexicon on art in Switzerland. Qaraldi: 9-dekabr 2022-yil.

 

Adabiyotlar tahrir

  • Füssli, Neue Zusätze zu dem allgemeinen Künstler-Lexicon
  • Tübinger Morgenblatt, 1808, p. 876
  • Meusel, Neue Miscellaneen, viii. 1052
  • Fiorillo, Geschichte der Mahlerey, v. 841, speaks of Agasse and Charles Ansell as the most celebrated English animal painters
  • Redgraveʼs Dictionary.

Havolalar tahrir