Jeyms Gosling, koʻpincha „Doktor Java“ deb tilga olinadi, U (1955-yil 19-mayda tugʻilgan) kanadalik kompyuter olimi boʻlib, Java dasturlash tilining asoschisi va yetakchi dizayneri sifatida tanilgan.[1]

Gosling 2004-yilda Java dasturlash tili arxitekturasini ishlab chiqish va Windows tizimlariga qoʻshgan hissasi uchun Milliy muhandislik akademiyasining aʼzosi etib saylangan.

Yoshlik davrlari tahrir

Gosling Alberta shtatining Kalgari shahridagi Uilyam Aberxart oʻrta maktabida oʻqidi. Oʻrta maktabda oʻqib yurganida, u Kalgari universitetining fizika boʻlimida ishlagan ISIS 2 sunʼiy yoʻldoshidan olingan maʼlumotlarni tahlil qilish uchun dasturiy taʼminotning bir qismini yozgan.[2] U Kalgari universitetida bakalavr darajasini[3] va Karnegi Mellon universitetida esa magistr va doktorlik darajalarini kompyuter ilmi yoʻnalishida egallagan.[4] U doktorlik dissertatsiyasi ustida ishlayotganda Emacsning Gosling Emacs (Gosmacs) deb nomlangan versiyasini yozgan. U Sun Microsystems kompaniyasiga qoʻshilishdan oldin Karnegi Mellon universitetida boʻlganida 16 tomonlama kompyuter tizimi uchun Unix ning koʻp protsessorli versiyasini yaratdi. Shuningdek, u erda bir nechta kompilyatorlar va pochta tizimlarini ishlab chiqdi.

Karyerasi va kompyuter faniga hissalari tahrir

Gosling 1984-yildan 2010-yilgacha (26 yil) Sun Microsystems kompaniyasida ishlagan. Sun kompaniyasida u NeWS deb nomlangan erta Unix oynalar bilan ishlovchi tizimini ixtiro qildi, u hali ham foydalanilayotgan X oynasiga kamroq qoʻllaniladigan muqobil boʻldi, chunki Sun unga ochiq manba uchun litsenziyasini bermadi. 

U Java dasturlash tilining otasi sifatida tanilgan.[5][6] U Java VM(Virtual mashina) gʻoyasini Perq Q-kodni VAX assembleriga tarjima qilish va apparatni taqlid qilish orqali PERQ dan dasturiy taʼminotni portga oʻtkazish uchun dastur yozish paytida oldi. U odatda 1994-yilda Java dasturlash tilini ixtiro qilgani uchun eʼtirof etiladi.[7][8][9] U Javaning original dizaynini yaratdi va tilning original kompilyatori va virtual mashinasini amalga oshirdi.[10] Gosling oʻzining professori UCSD Paskalda yozilgan dasturlarni ishga tushirishi uchun laboratoriyaning DEC VAX kompyuteri uchun p-kodli virtual mashinani yaratgan dastlabki aspirantlik davridagi yondashuvning kelib chiqishini kuzatadi. Sunda Javaga olib boradigan ishda u keng tarqalgan dasturlar uchun arxitektura-neytral bajarilishiga oʻxshash falsafani amalga oshirish orqali erishish mumkinligini koʻrdi: har doim bir xil virtual mashina uchun dastur.[11] Goslingning yana bir hissasi Brayan Kernigan va Rob Pikning " Unix dasturlash muhiti " kitobida batafsil tavsiflangan „shar“ deb nomlanuvchi " bundle " dasturini birgalikda yozish edi.[12]

U Sun Microsystems kompaniyasini 2010-yil 2-aprelda Oracle korporatsiyasi tomonidan sotib olinganidan soʻng ish haqi, maqom va qaror qabul qilish qobiliyatining kamayishi, shuningdek, rol oʻzgarishi va axloqiy muammolar sabab tark etdi[13].[14] Oʻshandan beri u intervyularida Oraclega nisbatan juda tanqidiy pozitsiyani egalladi.

2011-yil mart oyida Gosling Google kompaniyasiga qoʻshildi.[15] Olti oy oʻtgach, u hamkasbi Bill Vassga ergashdi va Liquid Robotics deb nomlangan startapga qoʻshildi. 2016-yil oxirida Liquid Robotics kompaniyasi Boeing tomonidan sotib olindi.[16] Sotib olingandan soʻng, Gosling 2017-yil may oyida Amazon Web Services’da muhandis sifatida ishlash uchun Liquid Robotics’ni tark etdi[17]

U Lightbend Scala kompaniyasida maslahatchi,[18] Jelastic kompaniyasining mustaqil direktori,[19] va Evkalipt boʻyicha strategik maslahatchi va DIRTT Environmental Solutions boshqaruv kengashi aʼzosi.[20]

Uning kabinetida √ 2 ning dastlabki 1000 raqamining ramkali surati bor.[21]

Muvaffaqiyati uchun Amerika Qoʻshma Shtatlaridagi Milliy muhandislik akademiyasi uni xorijiy assotsiatsiya aʼzosi etib sayladi.[22]

  • 2002: Iqtisodchi innovatsiyalar mukofoti bilan taqdirlangan.
  • 2002: Flame mukofoti USENIX umr boʻyi muvaffaqiyat mukofoti bilan taqdirlangan.[23]
  • 2007-yil: Kanada ordeni ofitseriga aylandi.[24] Bu orden Kanadaning ikkinchi eng yuqori fuqarolik sharafidir. Ofitserlar ordendagi ikkinchi eng yuqori darajadir.
  • 2013: Hisoblash mashinalari assotsiatsiyasining aʼzosi boʻldi.
  • 2015: IEEE Jon von Neumann medali bilan taqdirlangan[25]
  • 2019: Java dasturlash tilining kontseptsiyasi, dizayni va joriy etilishi uchun Kompyuter tarixi muzeyi aʼzosi deb nomlandi.[26]

Manbalar tahrir

  1. „James Gosling haqida“.
  2. „Tug'ilgan shahri va bolaligi“.
  3. „Ilmiy unvoni“.
  4. Phd Awards By Advisor. Cs.cmu.edu. Retrieved on 2013-07-17.
  5. „Javaning otasi“.
  6. Shankland, Stephen. (2011-03-28) Java founder James Gosling joins Google. CNET Retrieved on 2012-02-21.
  7. Allman, E. (2004). „Interview: A Conversation with James Gosling“. Queue. 2-jild, № 5. 24-bet. doi:10.1145/1016998.1017013.
  8. Gosling, J. (1997). „The feel of Java“. Computer. 30-jild, № 6. 53–57-bet. doi:10.1109/2.587548.
  9. „James Goslinning Sun haqida intervyusi“.
  10. „Java tilining dizayni va kompilyatori“.
  11. McMillan, W.W. (2011). „The soul of the virtual machine: Java's abIlIty to run on many dIfferent kInds of computers grew out of software devised decades before“. IEEE Spectrum. 48-jild, № 7. 44–48-bet. doi:10.1109/MSPEC.2011.5910448.
  12. Kernighan, Brian W. The Unix Programming Environment. Prentice Hall, 1984 — 97-100 bet. ISBN 0-13-937681-X. 
  13. „Sun Microsystemsning sotib olinishi“. Guevin, Jennifer. „Java co-creator James Gosling leaves Oracle“. CNET. Retrieved 13 June 2020.
  14. Darryl K. Taft. (2010-09-22) Java Creator James Gosling: Why I Quit Oracle. eWEEK.com
  15. Next Step on the Road. Nighthacks.com. Retrieved on 2016-05-17.
  16. „Liquid Robotics startapi“.
  17. „Amazonga ishga kirishiga oid“.
  18. Typesafe — Company: Team. Typesafe.com. Retrieved on 2012-02-21.
  19. James Gosling and Bruno Souza Join Jelastic as Advisers. InfoQ.com. Retrieved on 2014-11-24.
  20. „James Gosling karyerasi“. 2018-yil 23-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 21-may.
  21. „James Gosling xonasi“.
  22. „AQSH da xorijiy asostsatsiya a'zosi“.
  23. „Flame mukofotini olishi haqida“.
  24. „Kanada ordeni olishi haqida“. 2009-yil 12-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 21-may. [sayt ishlamaydi]. February 20, 2007
  25. „Jon von Neuman medali bilan taqdirlanishi“.
  26. Computer History Museum names James Gosling a 2019 Fellow

Adabiyotlar tahrir

  • Ken Arnold, Jeyms Gosling, Devid Xolms, Java dasturlash tili, Toʻrtinchi nashr, Addison-Wesley Professional, 2005-yil,ISBN 0-321-34980-6
  • Jeyms Gosling, Bill Joy, Guy L. Stil kichik, Gilad Bracha, Java tilining spetsifikatsiyasi, uchinchi nashr, Addison-Uesli Professional, 2005,ISBN 0-321-24678-0
  • Ken Arnold, Jeyms Gosling, Devid Xolms, Java dasturlash tili, Uchinchi nashr, Addison-Wesley Professional, 2000,ISBN 0-201-70433-1
  • Jeyms Gosling, Bill Joy, Guy L. Stil kichik, Gilad Bracha, Java tilining spetsifikatsiyasi, Ikkinchi nashr, Addison-Uesli, 2000,ISBN 0-201-31008-2
  • Gregori Bollela (muharrir), Benjamin Brosgol, Jeyms Gosling, Piter Dibble, Stiv Furr, Devid Xardin, Mark Turnbull, Java uchun real vaqtda spetsifikatsiya, Addison Uesli Longman, 2000,ISBN 0-201-70323-8
  • Ken Arnold, Jeyms Gosling, Java dasturlash tilining ikkinchi nashri, Addison-Uesli, 1997-yil,ISBN 0-201-31006-6
  • Ken Arnold, Jeyms Gosling, Java dasturlash tili, Addison-Uesli, 1996-yil,ISBN 0-201-63455-4
  • Jeyms Gosling, Bill Joy, Guy L. Stil Jr., Java tilining spetsifikatsiyasi, Addison Wesley nashriyot kompaniyasi, 1996-yil,ISBN 0-201-63451-1
  • Jeyms Gosling, Frank Yellin, Java jamoasi, Java amaliy dasturlash interfeysi, 2-jild: Oyna asboblar toʻplami va appletlar, Addison-Uesli, 1996-yil,ISBN 0-201-63459-7
  • Jeyms Gosling, Frank Yellin, Java jamoasi, Java amaliy dasturlash interfeysi, 1-jild: Asosiy paketlar, Addison-Uesli, 1996-yil,ISBN 0-201-63453-8
  • Jeyms Gosling, Genri MakGilton, Java tili muhiti: oq qogʻoz, Sun Microsystems, 1996-yil
  • Jeyms Gosling, Devid SH Rosenthal, Mishel J. Arden, The NewWS Book : Tarmoq/kengaytirilgan oyna tizimiga kirish (Sun Technical Reference Library), Springer, 1989,ISBN 0-387-96915-2