Javer
Inspektor Javer (fransuzcha: inspecteur Javert, [ ʒ a v ɛ ʁ ]) — Viktor Gyugoning „Bechoralar“ romani qahramoni, qonunning toʻgʻriligiga qatʼiy ishonadigan, ammo romanda antiqahramon rolini olgan, isteʼdodli detektiv.
Qahramonning qisqacha tavsifi
tahrirTugʻilgan joyi qamoq boʻlib, folbinning oʻgʻlidir. Jinoyatchi boʻlish uchun barcha imkoniyatlar boʻlsa ham detektiv boʻlgan. Faoliyatini nazoratchi sifatida boshlagan va Jan Valjanni eslab qolgan. Yillar oʻtib, politsiyachi sifatida u Montryoy-syur-Mer shahri merida mahkumni tanib qoladi. Shahar aynan Jan Valjanning saʼy-harakatlari bilan oʻzgargani uning uchun muhim boʻlmay; mer oʻrnida jinoyatchini koʻradi. Oʻz ishining fidoyisining qaysarligi bilan u oʻzining haqligiga dalil qidiradi va maqsadga erishmaguncha tinchimaydi — Jan Valjan umrbod qamoq jazosiga hukm qilinadi. Qochib ketganidan soʻng, uning soyasiga aylanadi va bir kuni Valjanni Xoʻroz soati toʻdasidan qutqaradi[1].
Shu bilan birga, u vijdonli, halol, sinchkov, aqllidir. Javer begunohlarni hibsga olishdan qoʻrqib, barcha faktlarni sinchkovlik bilan tekshiradi[2]. 1832-yil inqilobiy yilida qoʻzgʻolonchilar safiga kiradi va qoʻlga olinadi. Sud jarayoni boʻlib oʻtadi, inqilobiy " Alifbo doʻstlari " Javerni oʻlimga hukm qiladi[3]. Ammo Jan Valjan uni qutqaradi; koʻp yillardan beri taʼqib qilgan, tinch yashashiga yoʻl qoʻymay yurgan jinoyatchi saxiylik va mehr koʻrsatadi. Bu uning aqliga sigʻmaydi. Tez orada ularning soʻnggi uchrashuvi boʻlib oʻtadi, u yerda Jan Valjan va inspektor Javer birgalikda Marius Ponmersiga yordam berishadi. Inspektor Jan Valjanni yolgʻiz qoldiradi, oʻzi esa Senaga oʻzini tashlab „xudodan isteʼfo soʻraydi“.
Prototip
tahrirJan Valjan singari, Javer ham bitta prototipga ega — fransuz jinoiy qidiruv boʻlimi asoschisi Yevgeniy Fransua Vidok[4][5].
Romanning filmga moslashuvlari, ishlab chiqarishlari va moslashuvlarida baʼzi mujassamlanishlar
tahrir- Sahna koʻrinishlarid
- Klod-Mishel Shoenberg va Alen Boublilning „ Baxtsizlar“ musiqiy filmi (1980-yildan) — Jean Vallée[fr] (Fransiya, 1980), Rojer Allam (London, 1985), Terens Mann (Brodvey, 1987), Philip Quast[en] Broadway), 1995), Norm Lewis[en] (Brodvey, 2006), Will Swenson[en] (Brodvey, 2014)
Manbalar
tahrir- ↑ Hugo, Victor. "Javert". Les Misérables. New York City: Signet Classics: MacAfee, Norman. New York City: Signet Classics, 2013. ISBN 978-0451419439.
- ↑ World Literature. Goodwill Trading Co., Inc.. ISBN 978-971-574-030-2.
- ↑ Andrew Byers. Faith Without Illusions: Following Jesus as a Cynic-Saint. InterVarsity Press, 2011-02-28. ISBN 978-0-8308-6852-0.
- ↑ Robin Walz. "Vidocq, Rogue Cop", introduction to François Eugène Vidocq, Memoirs of Vidocq: Master of Crime. AK Press, 1935.
- ↑ E. F. Vidocq, „Mémoires“