John Karl Fetterman (1969-yil 15-avgustda tugʻilgan) — amerikalik siyosatchi, 2019-yildan beri Pensilvaniya shtatining 34-leytenant gubernatori lavozimida ishlagan. Demokratik partiya aʼzosi, 2006-yildan 2019-yilgacha Braddock meri lavozimida ishlagan[1]. Fetterman 2022-yilda Pensilvaniya shtatidagi AQSh Senatiga saylovda Demokratik partiyadan nomzod boʻldi.

John Fetterman

Fetterman 2019-yilda
Shaxsiy maʼlumotlari
Siyosiy partiyasi Demokratik
Taʼlim Albright Kolleji, (BA),
Konnectikut universiteti, (MBA),
Garvard universiteti, (MPP)
Vebsayti Rasmiy sayt
Kampaniya sayti

Sugʻurta sohasida oʻzining professional faoliyatini boshlagan Fetterman Olbrayt kollejida moliya boʻyicha tahsil oldi va Konnektikut universitetida MBA darajasini oldi. Yaqin doʻsti vafotidan keyin u AmeriCorpsga qoʻshildi va Garvarddan MPP oldi. Fettermanning AmeriCorpsdagi xizmati uni Braddockka olib keldi, u 2004-yilda u yerga koʻchib oʻtdi va keyingi yili mer etib saylandi. Mer sifatida Fetterman sobiq poʻlat shaharchani sanʼat va yoshlar dasturlari orqali jonlantirishga harakat qildi.

Fetterman 2016-yilda Pensilvaniya Senati oʻrindigʻiga daʼvogarlik qilgan va Demokratik partiyaning praymerizda uchinchi oʻrinni egallagan. U 2018-yilda Pensilvaniya leytenant gubernatori lavozimiga nomzod boʻlib, Demokratik partiyaning boshlangʻich saylovida amaldagi Mike Stackni oʻz ichiga olgan nomzodlar maydonini magʻlub etdi va amaldagi gubernator Tom Wolf bilan saylovda gʻalaba qozondi[2]. Oʻz faoliyati davomida Fetterman butun shtat boʻylab nashani qonuniylashtirish va Prezident Donald Trumpning Pensilvaniyadagi saylovlardagi firibgarlik haqidagi yolgʻon daʼvolarini rad etish boʻyicha saʼy-harakatlari uchun milliy eʼtiborni tortdi.

2021-yilda Fetterman 2022-yildagi Pensilvaniyada AQSh Senatiga saylovda oʻz nomzodini qoʻyishini eʼlon qildi. U 59 % ovoz bilan Demokratik nomzodlikni qoʻlga kiritdi va umumiy saylovda respublikachi Mehmet Oz bilan kurash olib bordi. Odatda progressiv deb taʼriflangan Fetterman sogʻliqni saqlashni huquq, jinoiy adliya islohoti, eng kam ish haqini soatiga 15 dollarga koʻtarish va marixuanani qonuniylashtirishni himoya qildi.

Yoshligi va taʼlimi tahrir

Fetterman 1969-yilda Pensilvaniya shtatining West Reading shahridagi Reading kasalxonasida Karl va Syuzan Fetterman oilasida tugʻilgan[3]. U tugʻilganda otasi ham onasi ham 19 yoshda edi[4]. Oxir-oqibat ular Pensilvaniya shtatining York shtatiga koʻchib oʻtishdi, u yerda Fetterman katta boʻlgan va otasi sugʻurta kompaniyasida sherik boʻlgan[5][6][7]. Fetterman Yorkning badavlat shaharchasida oʻsgan va uning ota-onasi konservativ respublikachilar edi[8].

Fetterman oʻzini shunday taʼriflagan: imtiyozli tarbiyaga ega edi va u yoshligida „uyquda yurgan“, kollejda toʻrt yil futbol oʻynagan va oxir-oqibat otasining biznesini egallash niyatida ekanligini aytdi[8][9]. 1991-yilda Fetterman otasining oʻquv yurti boʻlgan Olbrayt kollejini moliya boʻyicha bakalavr darajasini oldi, soʻngra 1993-yilda Konnektikut universitetida Biznes boshqaruvi magistri (MBA) darajasini oldi[10][11]. Ikki yil davomida Fetterman Pitsburgda Chubb uchun risklarni boshqarish boʻyicha anderrayter sifatida ishlagan[12].

Fetterman UConnda oʻqiyotganda, uning eng yaxshi doʻsti avtohalokatda vafot etdi, bu Fettermanning hayoti va faoliyatiga taʼsir koʻrsatdi[13]. Doʻstining oʻlimidan soʻng, Fetterman Amerikaning Big Brothers Big Sisters guruhiga qoʻshildi va Konnektikut shtatidagi Nyu-Xeyven shahrida sakkiz yoshli bola bilan sherik boʻldi, bolaning otasi OITSdan vafot etgan va onasi asta-sekin kasallikdan oʻlib borayotgan edi[14]. Big Brother guruhida Fetterman „tugʻilishning tasodifiy lotereyasi kontseptsiyasi bilan mashgʻul boʻlganini“ aytdi va bolaning onasiga oʻgʻli ketganidan keyin ham unga qarashni vaʼda qildi[15]. U 1995-yilda yaqinda tashkil etilgan AmeriCorpsga qoʻshildi va Pitsburglik talabalarga GEDni oʻqitish uchun yuborildi[16]. Keyinchalik esa Garvard universiteti qoshidagi Garvard Kennedi maktabida tahsil oldi va 1999-yilda davlat siyosati magistri darajasini oldi[17].

Braddock meri (2006—2019) tahrir

Faoliyatini sugʻurta firmasida boshlagan Fetterman 2001-yilda Braddockga maktabdan tashqari yoshlar dasturini boshlash uchun keladi va mahalliy yoshlarga GEDni olishga yordam beradi[18]. U 2004-yilda Braddockga koʻchib oʻtdi[19].

Braddock, sobiq sanoat shaharchasi, Endryu Karnegining birinchi poʻlat zavodi joylashgan joy sifatida tanilgan, AQSh poʻlat sanoatining tanazzuliga uchragan[20]. Shahar 1920-yillarda eng yuqori choʻqqisiga chiqqanidan beri aholisining 90 foizini yoʻqotgan va 1988-yilda moliyaviy jihatdan qiyin boʻlgan munitsipalitet deb eʼlon qilingan; unda supermarketlar, yoqilgʻi quyish shahobchalari yoki bankomatlari yoʻq[20]. Braddock Fettermanni „yovuz goʻzalligi“ bilan oʻziga jalb qildi.

Manbalar tahrir

  1. Martines, Jamie. „Braddock council to select interim mayor Tuesday“. Pittsburgh Tribune-Review (7-yanvar 2019-yil). 9-yanvar 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 8-yanvar 2019-yil.
  2. „John Fetterman takes historic win over Pennsylvania lieutenant governor Mike Stack“. The Morning Call. 20-iyul 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 6-iyul 2022-yil.
  3. Kathleen Ganster. „Reinventing a town“. Albright College. The Albright Reporter (2013-yil qish). 29-noyabr 2013-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 16-mart 2016-yil.
  4. „John Fetterman, Public Servant“. 17-yanvar 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 24-yanvar 2021-yil.
  5. Otterbein. „The Democrats' Giant Dilemma“ (inglizcha). POLITICO. 16-aprel 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 17-aprel 2021-yil.
  6. Jeff Simon. „The tattoos are not the most interesting thing about this mayor“. CNN (23-noyabr 2015-yil). 21-mart 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 16-mart 2016-yil.
  7. Brian Hickey. „15 questions for behemoth U.S. Senate candidate John Fetterman“. newsworks (21-sentabr 2015-yil). 2016-yil 14-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 16-mart 2016-yil.
  8. 8,0 8,1 „Who is Braddock Mayor John Fetterman? An early profile of Pa.'s next lieutenant governor“. PennLive (4-noyabr 2015-yil). 21-may 2022-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-may 2022-yil.
  9. Simon. „The tattoos are not the most interesting thing about this mayor | CNN Politics“ (inglizcha). CNN (23-noyabr 2015-yil). Qaraldi: 12-oktabr 2022-yil.
  10. Anna Orso. „John Fetterman for Senate: Why a 6-foot-8 tatted-up Harvard grad from Western Pa. is running“. BillyPenn (21-sentabr 2015-yil). 27-mart 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 19-mart 2016-yil.
  11. Spada. „John K. Fetterman '93 MBA“. UConn School of Business Office of External & Alumni Engagement. University of Connecticut (4-fevral 2019-yil). — „John K. Fetterman '93 MBA has been sworn in as Pennsylvania's lieutenant governor by Superior Court Judge Deborah Kunselman at the State Capitol in Harrisburg.“. 16-iyun 2022-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 22-aprel 2022-yil.
  12. Tamari. „John Fetterman's parents gave him money into his 40s. Republicans say that undercuts his blue-collar image.“ (3-avgust 2022-yil). Qaraldi: 4-avgust 2022-yil.
  13. Wallace McKelvey. „12 Rough, tattooed and Harvard-educated, small-town Pa. mayor shakes up U.S. Senate race“. The Patriot-News (4-noyabr 2015-yil). 11-mart 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 16-mart 2016-yil.
  14. Bill O'Boyle. „Braddock mayor John Fetterman campaigns as Senate candidate for change“. Times Leader (28-yanvar 2016-yil). 20-mart 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 16-mart 2016-yil.
  15. Dan McQuade. „John Fetterman: The Giant Underdog“. PhillyMag (13-dekabr 2015-yil). 8-mart 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 16-mart 2016-yil.
  16. Kate Aronoff. „We Found the Coolest Populist in America, and He's Running for U.S. Senate“. In These Times (29-fevral 2016-yil). 22-mart 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 19-mart 2016-yil.
  17. Sarah Abrams. „Small-Town Justice“. John F. Kennedy School of Government (2009-yil yoz). 27-mart 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 19-mart 2016-yil.
  18. „John Fetterman: Unconventional in size and rise | Pittsburgh Post-Gazette“ (inglizcha). newsinteractive.post-gazette.com. Qaraldi: 25-oktabr 2022-yil.
  19. Stroud. „A Call to Arms“ (inglizcha). Pittsburgh City Paper. 13-avgust 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13-avgust 2021-yil.
  20. 20,0 20,1 „Restoring a Rust Belt town“. CBS Sunday Morning (4-iyul 2010-yil). 21-may 2022-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-may 2022-yil.