Königsberg marsipani
Königsberg marsipani (nemischa: Königsberger Marzipan) anʼanaviy ravishda Germaniyaning Kyonigsberg shahrida ishlab chiqarilgan marsipan turidir.
Tarixi tahrir
Birinchi marta marsipanlar 1526-yilda eslab oʻtilgan: 1526-yil 1-iyulda ular Dyuk Albrext (Tevtonik ordenining soʻnggi Buyuk magistri va Prussiyaning birinchi gersogi) va Daniya malikasi[1] toʻyiga tuhfa etilgan. 1526-yildan beri marsipanlar shifobaxsh vosita sifatida dorixonalarda sotila boshlandi, ammo keyin qandolat doʻkonlarida ham sotila boshlandi[2].
Kyonigsberg marsipanining oʻziga xos xususiyati — sirti kuygan oltin yoki ochiq jigarrang tusidir. Kyonigsberg marsipani Shveytsariyada ishlab chiqilgan[3]. Uning tarkibi maydalangan bodom, shakar kukuni, tuxum oqi va ozgina limon sharbatidir. Bundan tashqari, atirgul suvi Kyonigsberg marsipanlarini tayyorlashda ishlatilgan.
Kyonigsberg marsipani Berlin marsipanidan yaxshiroq qovurilishi bilan ajralib turadi va toʻqroq boʻlgan, xamiriga koʻproq Oʻrta yer dengizi achchiq bodomlari qoʻshilgan — bu omillar Kyonigsberg marsipanini yanada oʻtkirroq va xushboʻyroq qildan. Kyonigsberg marsipani Lyubek marsipanidan shakari kamligi va antiqa shakllari bilan ajralib turardi, lekin eng asosiy farqi pechda qizartirilganligi boʻlgan.
Kyonigsberg marsipani chor Rossiyasiga ham eksport qilingan. Prussiya malikasi Luiza-Sharlotta Rossiyaga kelganida va imperator Aleksandra Fedorovna va Nikolay I ning rafiqasi boʻlganida, u oʻzi bilan Rojdestvo ziyofatlariga archa va qishki bayramlarga marsipan olib kelgan.
1809-yilda aka-uka Pomattilar Kyonigsbergda birinchi marsipan zavodini ochdilar. Tez orada ular „qirollik saroyining qandolatchilari“ unvoniga sazovor boʻlishdi.
Kyonigsberg marsipani Toruń, Nyurnberg va Frankfurt pryaniklari bilan birga, Klemens Brentanoning „Xoʻrozcha, Makiyoncha and Qoqogʻoy“ ertagida „vatanparvarlik pirogi“ deb ataladi.
Manbalar tahrir
- ↑ „Кёнигсбергские марципаны“. 2016-yil 9-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 25-aprel.
- ↑ „Кёнигсбергский марципан. История. Магазин Гелхаара на Кантштрассе“. 2017-yil 29-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 25-aprel.
- ↑ „Marzipan“. German Food Guide. 2019-yil 12-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 21-aprel.
Adabiyotlar tahrir
- Hermann Bink: Ostpreußisches Lachen — Königsberger Marzipan und andere heimatliche Leckereien heiteren Inhalts. Hartung, Königsberg 1933
- Der fröhliche Ostpreuße — lustige Geschichten und Lieder. Schallplatte, Miller International, Quickborn 1976