Kapaney
Kapaney (qadimgi yunoncha: Καπανεύς) — qadimgi yunon mifologiyasida[1] Sfenelning otasi[2], Fivaga qarshi yurishda qatnashgan yetti qahramondan biri. Gipponoy[3] va Astinomaning[4] oʻgʻli. Boshqa versiyaga koʻra, Alektorning oʻgʻli va Sfenelning otasi[5].
| Jins | erkak |
|---|---|
| Otasi | Alektor yoki Gipponoy |
| Onasi | Astinoma |
| Turmush oʻrtogʻi | Yevadna |
| Bolalari | Sfenel (Kapaneyning oʻgʻli) |
Biografiyasi tahrir
Argos shahridan. Nemeya oʻyinlarida u qoʻl jangida qatnashgan[6]. Fivaga[7] qarshi yetti kishidan biri, qalqonda u perunli yalangʻoch jangchining tasviri va „Men shaharni yoqib yuboraman“ degan yozuv bor edi. Elektra[8] darvozasi oldida turgan. Boshqa bir versiyaga koʻra, u Ogigiy darvozalarini qamal qilgan. Hujum paytida u oʻlmas maʼbudlar xohlamasa ham, shaharni egallab olish haqida qasamyod qildi.
Narvonni qoʻyib, u shahar devorlariga chiqishga harakat qiladi, lekin uning maqtanchoqligidan gʻazablangan Zevs uni chaqmoq bilan uradi[9] va u devorga koʻtarilgan narvon bilan birga yiqiladi — bu mumtoz shoirlar va rassomlar tomonidan koʻpincha tasvirlanadigan sahnadir. Boshqa versiyaga koʻra, u shahar devoriga zinadan koʻtarilayotganda halok boʻlgan[10]. Yoki avval u devorga chiqadi va keyin u yerda halokatga uchraydi[11]. Pavsaniyning soʻzlariga koʻra, bu Elektra[12] darvozalarida sodir boʻlgan.
Rim shoiri Statsiy ham oʻzining „Fivaida“ asarida (X, 827-XI, 20) uning oʻlimi haqida hikoya qiladi. Argosda uning jasadini yoqish paytida uning rafiqasi Yevadna oʻzini olovga tashlaydi va u bilan birga yonadi. Stesixorning maʼbud Asklepiy uni keyin tiriltirgani haqidagi versiyasi mavjud[13]. Uning haykali Delfida boʻlgan[14].
Madaniyatda tahrir
Timesyfeyning „Kapaney“ tragediyasi qahramoni. Dantening „Ilohiy komediya“sida Kappaney kufrligi uchun doʻzaxning yettinchi doirasiga joylashtirilgan, u yerda gʻurur bilan azob-uqubatlarga chidab, Zevsga gʻazab bilan qarshi chiqishda davom etgan.
Manbalar tahrir
- ↑ Mifi narodov mira. M., 1991-92. V 2 t. T.1. S.622
- ↑ Gomer. Iliada II 564
- ↑ Pavsaniy. Opisanie Elladi X 10, 3; Ovidiy. Ibis 470
- ↑ Gigin. Mifi 70
- ↑ Pavsaniy. Opisanie Elladi II 18, 4
- ↑ Statsiy. Fivaida VI 747—786
- ↑ Sofokl. Edip v Kolone 1319; Yevripid. Umolyayuщie 860—871; Finikiyanki 179—191
- ↑ Esxil. Semero protiv Fiv 422—436; Yevripid. Finikiyanki 1129
- ↑ Yevripid. Umolyayuщie 498—500; Finikiyanki 1181; Psevdo-Apollodor. Mifologicheskaya biblioteka III 6, 3 dalee; Statsiy. Fivaida X 921—939
- ↑ Diodor Sitsiliyskiy. Istoricheskaya biblioteka IV 65, 8
- ↑ Gigin. Mifi 68
- ↑ Pavsaniy. Opisanie Elladi IX 8, 7
- ↑ Stesixor. Erifila, fr.194 Peydj; Psevdo-Apollodor. Mifologicheskaya biblioteka III 10, 3
- ↑ Pavsaniy. Opisanie Elladi X 10, 3
Adabiyotlar tahrir
- Капаней // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.
[[Turkum:Fivaga qarshi «nznznn Lzlxl Black»
yetti inson